تحریریه پزشك امروز
ورم ملتحمه اصطلاحی است كه برای توصیف التهاب ملتحمه از آن استفاده میشود و شایع‌ترین علت قرمزی چشم می‌باشد. سفیدی چشم با پرده نازكی به نام ملتحمه پوشیده شده است كه ترشحات مخاطی را برای پوشاندن و نرم كردن سطح چشم تولید می‌كند.
این پرده به طور طبیعی حاوی عروق خونی ظریفی است كه با بررسی دقیق، قابل مشاهده‌اند. در صورت تحریك یا التهاب ملتحمه، عروق خونی آن مشخص‌تر می‌شوند و چشم، قرمز به نظر می‌رسد.
علت ورم ملتحمه چیست؟
عوامل گوناگونی می‌توانند سبب ورم ملتحمه شوند كه شایع‌ترین آنها عبارتند از عفونت‌ها، آلرژی‌ها و تحریك‌های محیطی. از آنجا كه ملتحمه بافت ساده‌ای است، به همه‌ی محرك‌ها به یك گونه پاسخ می‌دهد و قرمز میشود.
- ورم ملتحمه عفونی
- ورم ملتحمه ویروسی
ویروس‌ها شایع‌ترین علت ورم ملتحمه‌ی عفونی هستند. برخی ویروس‌ها كه موجب سرماخوردگی و علایمی مانند گلودرد و آبریزش بینی می‌شوند نیز می‌توانند سبب ورم ملتحمه با علایم قرمزی چشم و ترشح آبكی از هر دو چشم شوند. برخی دیگر ممكن است تنها یك چشم را عفونی كنند. ورم ملتحمه‌ی ویروسی معمولا با ترشحات آبكی همراه است و یك تا دو هفته طول می‌كشد تا بهبود یابد.
ورم ملتحمه باكتریایی
عفونت‌های باكتریایی ناشی از استافیلوكوك یا استرپتوكو نیز باعث قرمزی چشم میشود كه با میزان قابل توجهی ترشح و چرك همراهند. در عفونت‌های حاد، میزان ترشح از چشم زیاد است و مشاوره‌ی فوری با چشم‌پزشك توصیه میشود. برخی از عفونت‌های باكتریایی، مزمن‌ترند و ممكن است ترشح ناچیزی داشته یا هیچ ترشحی نداشته باشند و تنها صبح هنگام پوسته‌های خفیف و اندكی بر روی پلك‌ها ایجاد شوند.
نوعی ورم ملتحمه‌ی حاد و شدید، در نوزادان تازه متولد شده دیده میشود كه با احتمال درگیری سایر قسمت‌های بدن همراه است و در صورت بروز باید سریعا به اورژانس چشم مراجعه شود.
ورم ملتحمه‌های عفونی اعم از باكتریایی یا ویروسی می‌توانند كاملا واگیردار باشند. بنابراین باید از تماس با وسایلی كه با اشك بیمار آلوده شده‌اند اجتناب كرد. شستن دست‌ها پس از تماس با بیمار به جلوگیری از انتشار عفونت كمك می‌كند.
ورم ملتحمه آلرژیك
یك نوع ورم ملتحمه كه ایجاد ترشح می‌نماید، در اثر آلرژی ایجاد میشود. برخی از آلرژی‌ها مثل تب یونجه، سبب خارش شدید چشم می‌شوند. در حالی كه برخی دیگر ممكن است تنها قرمزی مزمنی را ایجاد نمایند.
حساسیت به قطره‌های چشمی در بعضی از افراد حساس، ایجاد نوعی ورم ملتحمه‌ی آلرژیك می‌نماید كه با تورم پلك‌ها، خارش چشم، ترشح از چشم و اگزمای پوست پلك‌ها همراه است.
ورم ملتحمه ناشی از محرك‌ها
علت ورم ملتحمه ممكن است محرك‌های محیطی مانند دود یا گاز باشند. همه ورم‌ملتحمه‌ها با خشكی چشم تشدید می‌شوند.
علل دیگر قرمزی چشم كدامند؟
چندین بیماری چشمی دیگر وجود دارد كه باعث قرمزی چشم می‌شوند و در صورت عدم شناخت و درمان، می‌توانند به نابینایی منجر شوند. افتراق آنها از ورم ملتحمه بسیار حائز اهمیت است، به همین دلیل ارزیابی و معاینه‌ی دقیق چشم قرمز توسط چشم‌پزشك، الزامی است.
وجود درد، تاری دید و حساسیت شدید به نور از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا این علایم به طور معمول در ورم ملتحمه ساده دیده نمی‌شوند و ممكن است علامت آب‌سیاه (گلوكوم)، زخم قرنیه یا التهاب درون چشمی باشند.
چرا معاینات چشمی منظم برای همه ضروری است؟
بیماری‌های چشمی می‌توانند در هر سنی رخ دهند. برخی از این بیماری‌ها در ظاهر علامتی ندارند ولی موجب صدمه به چشم می‌شوند. بعضی از افراد بیشتر از دیگران مستعد صدمه می‌باشند كه باید تحت معاینات منظم چشم قرار گیرند. این افراد عبارتند از:
- افراد بالای 40 سال
- خویشاوندان افراد مبتلا به آب سیاه
- بیماران مبتلا به دیابت (بیماری قند) یا فشار خون بالا
- بچه‌های 4 – 3 ساله (معاینه چشم كودكان در 4 – 3 سالگی ضروری است.)
- افراد نزدیك‌بین با شماره عینك بالای 6
- افراد دارای سابقه آسیب چشمی عمده
- مصرف‌كنندگان داروهای دارای عوارض چشمی، مانند كورتون و كلروكین.
