تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
پروستات غدهای هم اندازه گردو است که فقط در بدن مردان وجود دارد. این غده در گردن مثانه قرار دارد و وظیفه آن تولید 60 درصد حجم مایع منی در مردان میباشد. در ظاهر بعید به نظر میرسد که غدهای به این کوچکی در بدن بتواند تا این اندازه مهم و دردسرساز باشد. تقریبا ما هر روز در رابطه با پروستات با وجود اندازه کوچکی که دارد خبرهایی میشنویم. تقریبا همه ما میدانیم که این غده عضوی مهم در بدن مردان است اما اکثر ما دقیقا نمیدانیم چرا. همه مردان در معرض ابتلا به مشکلات پروستات قرار دارند.
علت این امر نیز وجود غده پروستات در سر راه ادرار در مردان است برخی از مشکلات مربوط به پروستات عبارتند از: 1 - بزرگ شدن خوشخیم پروستات به معنای افزایش حجم پروستات با افزایش سن است. پروستات بهطور طبیعی با افزایش سن بزرگ میشود اما اگر این بزرگ شدن زیاد باشد سبب ایجاد مانع در سر راه دفع ادرار شده و دفع ادرار را برای فرد مشکل میسازد. احتمال ابتلا به این مشکل در بین مردان در سنین مختلف متفاوت است: بین 31 - 40 سالگی: از هر 12 نفر یک نفر به این مشکل مبتلا میشود بین 51 - 60 سالگی: از هر 2 نفر یک نفر به این مشکل مبتلا میشود. بالای 80 سالگی: از هر 10 نفر بیش از 8 نفر مبتلا میشوند.
علائم پروستات
دفع ادرار مکرر، خصوصا در طول شب مشکل در دفع ادرار، با وجود پر بودن مثانه عدم توانایی خالی کردن مثانه به طور کامل البته جالب است بدانید که بزرگ شدن پروستات برای تقریبا نیمی از مردان مشکلساز میشود به گونهای که آنها مجبور میشوند به پزشک مراجعه کنند.
سرطان پروستات: سرطان پروستات شایعترین نوع سرطان در میان آقایان است. از هر 6 مرد 1 نفر در طول زندگی خود دچار این سرطان میشود. البته از آنجا که سرعت رشد سرطان پروستات آهسته است، از میان تمام مبتلایان به این بیماری حدود 35 درصد از آنها جان خود را از دست میدهند. سرطان پروستات علائم خاصی ندارد. معمولا با انجام آزمایشهای خاص پزشکان متوجه وجود این سرطان در بدن میشوند.
معمولا سرطان پروستات منجر به سایر مشکلات، مانند بزرگ شدن پروستات میشود که از همین طریق پزشکان به وجود سرطان پی میبرند. با افزایش سن احتمال ابتلا به این بیماری نیز افزایش مییابد. از هر 3 مرد مبتلا به سرطان پروستات، 2 نفر آنها بالای 65 سال سن دارند. هنوز علت قطعی شکلگیری سرطان پروستات کشف نشده است اما برخی عوامل خطر عبارتند از: سابقه خانوادگی: ابتلای پدر یا برادر به این بیماری احتمال ابتلای فرد را به سرطان پروستات افزایش میدهد. نژاد: سرطان پروستات در سیاه پوستان بیش از سفید پوستان وجود دارد. سرعت پیشرفت این بیماری نیز در مردان سیاه پوست بیشتر است.
التهاب پروستات: التهاب پروستات یا پروستاتیت میتواند عفونی یا غیر عفونی باشد. عفونت پروستات زمانی اتفاق میافتد که نوعی باکتری به غده پروستات راه پیدا میکند. در واقع میتوان عفونت پروستات را یکی از انواع عفونت دستگاه دفع ادرار آقایان دانست. برخلاف سایر مشکلات مربوط به پروستات، التهاب یا عفونت پروستات در مردان جوان و میانسال بیشتر اتفاق میافتد. حدود 5 الی 10درصد از مردان در طول زندگی خود دچار عفونت یا التهاب پروستات میشوند. عفونت پروستات به ندرت خطرناک است اما در صورت مشاهده علائم زیر حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید: احساس درد هنگام دفع ادرار تب و لرز درد لگن دفع ادرار مکرر کدر بودن ادرار
پیشگیری از ابتلا به مشکلات پروستات
برخی مشکلات مربوط به پروستات، مانند بزرگ شدن آن، بخشی از روند طبیعی افزایش سن و عوارض ناشی از آن محسوب میشود. با اینحال، راههای گوناگونی برای حفظ سلامت پروستات وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از: داشتن رژیم غذایی عاری از چربیهای اشباع شده و سرشار از میوهها و سبزیجات خطر احتمال ابتلا به بزرگی پروستات را کاهش میدهد. هر چند که اکثر پزشکان معتقدند که راهی برای پیشگیری از ابتلا به سرطان پروستات وجود ندارد، اما رعایت یک رژیم غذایی سالم در کاهش احتمال ابتلا به هر سرطانی، از جمله سرطان پروستات موثر است. برای جلوگیری از ابتلا به عفونت پروستات، رعایت بهداشت امری ضروری است.
مشکلات مربوط به پروستات چگونه درمان میشوند؟
بهطور کلی باید گفت که نوع درمان بستگی به نوع مشکل فرد دارد. برای مثال بزرگ شدن پروستات زمانی احتیاج به درمان دارد که علائم ادراری مزاحم زندگی فرد شوند. معمولا برای کوچک کردن اندازه پروستات و تسکین علائم ادراری پزشک دارو تجویز میکند. در صورت عدم تاثیر داروها، بیمار باید تحت عمل جراحی قرار گیرد.درمان سرطان پروستات فرایندی پیچیده دارد.
برای انتخاب روش درمانی، پزشکان به عوامل گوناگونی نظیر سن بیمار، سلامت عمومی بدن و میزان شیوع و پیشرفت سرطان توجه میکنند. سرطان هر فرد منحصر به خود اوست و به همین دلیل روش درمان نیز باید خاص آن فرد باشد. برخی راههای درمان سرطان پروستات عبارتند از: جراحی، پرتو درمانی، هورمون درمانی و یا ترکیبی از همه این روشها. در برخی موارد ممکن است پزشک اقدامی درمانی انجام ندهد زیرا سرعت رشد بیماری آهسته است و وجود آن در بدن بیمار برای او مشکلی ایجاد نمیکند. البته در چنین مواردی بیمار باید همیشه تحت نظر پزشک باشد. برای درمان عفونت و التهاب پروستات نیز معمولا مصرف دورهای آنتی بیوتیک تجویز میشود. دوره مصرف آنتی بیوتیک در اغلب موارد حداقل 4 هفته است.