افت آلبومین خون، ادم یا تورم اندام‌ها را بدنبال داشته و می‌تواند در وخیم‌تر شدن وضعیت بیمار موثر باشد، به همین سبب باید کیفیت و کمیت پروتئین دریافتی در بیمار تحت دیالیز زیر نظر یک مشاور تغذیه دائماً مورد ارزیابی قرار گیرد. توصیه می‌شود که سطح آلبومین خون این بیماران نیز ماهیانه چک شود.
مایعات دریافتی روزانه
مسئله دیگر در بیماران دیالیزی مقدار آب و مایعات دریافتی روزانه است که مستقیماً با میزان ادرار دفعی آنها در طول شبانه‌روز ارتباط دارد. مقدار مجاز مصرف مایعات در روز با نظر پزشک و متخصص تغذیه با توجه به شرایط بیمار تعیین می‌گردد. تمام نوشیدنی‌ها و غذاهایی که در دمای معمولی اتاق به شکل مایع هستند مثل ژله، بستنی، یخ، سوپ و... جزء مایعات محسوب می‌شوند.
بررسی فسفر خون
در بسیاری از موارد، بالا بودن سطح فسفر خون یکی دیگر از مشکلات این دسته از بیماران است که عدم کنترل آن در دراز مدت می‌تواند با درد استخوان، مفصل و حتی شکنندگی بیشتر استخوان‌ها همراه شود. توصیه می‌گردد که سطح فسفر خون در این افراد بشکل ماهیانه بررسی شود.
از آنجایی که ماده معدنی فسفر بطور وسیع در اکثر مواد غذایی وجود دارد، گاهی کنترل مناسب سطح آن در خون با عمل دیالیز امکان‌پذیر نخواهد بود، به همین سبب تقریباً در تمام بیماران دیالیزی نیاز به استفاده از داروهای پیوند شونده با فسفات می‌باشد تا جذب روده‌ای آن را کاهش دهد.
این پیوندشونده‌ها در بسیاری از موارد نمک‌های کلسیم هستند. البته تجویز این دسته از داروهای کلسیمی در این بیماران نیز باید با دقت صورت گیرد. راه دیگر کنترل دریافت فسفر از طریق رژیم غذایی است. غذاهای غنی از پروتئین جزء منابع فسفر محسوب می‌شوند. شیر و لبنیات از غنی‌ترین منابع فسفر بوده که مصرف‌شان برای بیمار دیالیزی باید به نیم تا یک لیوان در روز محدود شود.
محدودیت سدیم
بیماران دیالیزی که دچار پرفشاری خون و ادم (ورم اندام‌ها) هستند، گاهی نیاز به محدودیت دریافت سدیم و مایعات خواهند داشت، حتی اگر چنین علائمی نداشته باشند، چنانچه برون ده ادراری آنها پایین باشد، توصیه می‌گردد دریافت سدیم به خاطر کنترل حس تشنگی و جلوگیری از احتباس مایعات در بدن محدود شود.
برای کنترل مقدار سدیم دریافتی باید مصرف نمک در طول روز کاهش یابد، از نمکدان سر میز غذا استفاده نشود و مصرف غذاهای شور، کنسروی، FastFoodها و ... محدود گردد.
كم اشتهایی بیماران دیالیزی
بعضی بیماران دیالیزی با مشکل کم اشتهایی مواجه هستند. پیشنهاد می‌شود برای تامین نیاز روزانه به انرژی و مواد مغذی در این بیماران تعداد وعده‌های غذایی در روز افزایش و مقدار مصرف در هر وعده کاهش یابد. به غذای مصرفی بیماران مقداری کره، خامه یا روغن مایع اضافه شود. از غذاهایی مثل برنج، ماکارونی، نان در برنامه غذایی آنها استفاده گردد.
در صورت عدم ابتلای بیمار به دیابت می‌توان از مواد غذایی مثل شکر، مربا، عسل، شیرینی، دسرهای شیرین و .... در برنامه غذایی روزانه استفاده کرد. مغز‌ها و دانه‌ها به شکل خام یا بو داده بی‌نمک نیز به مقدار متعادل برای تامین درصدی از نیاز انرژی، انتخاب خوبی هستند.
برای خواندن بخش اول- محدودیت‌های غذایی در دیالیز- اینجا كلیك كنید.
