از مصرف نوشیدنیها كربنات كه حاوی مقادیر زیادی اسید فسفریك هستند نیز بپرهیزید. نوشیدنیهای حاوی اسیدفسفریك، خطر ابتلا به سنگ كلیه را افزایش میدهند و همینطور اندازه سنگها را بزرگتر میكنند؛ اما نوشیدنیهایی هم وجود دارند كه خطر ابتلا به سنگ كلیه را كاهش میدهند و سنگهای موجود را به قطعات ریز تبدیل كرده و حل میكنند.
مانند نوشیدن آب مخلوط با چند قطره آب لیمو و آب سبزیجات. از مصرف مواد غذایی كه حاوی اسید اگزالیك هستند نیز خودداری كنید، زیرا این ماده در ایجاد رسوب و تشكیل سنگ بسیار مؤثر است. مواد غذایی كه حاوی اگزالیك هستند، عبارتند از: ریواس، گوجهفرنگی، چغندر، بادمجان، بامیه، كدو، بادام و دانههای شیرین.
اگر مبتلا به سنگ كلیه هستید، بهتر است كلاً مصرف این مواد را فراموش كنید. لبنیات، یكی از مواد ضروری برای سلامتی است، اما مصرف بیش از حد مواد لبنی منجر به تجمع كلسیم بیش از حد در بدن میشود و از آنجا كه دفع كلسیم كاری مشكل است، آنها در كلیهها رسوب كرده و تشكیل سنگ كلیه میدهند.
پنیر، شیر محصولات لبنی و كلم براكلی حاوی مقادیر زیادی كلسیم هستند. قند و شكر زیاد باعث ترشح انسولین شده و انسولین كلسیم استخوانها را جذب میكند و كلیهها پر كارتر میشوند؛ در نتیجه امكان تشكیل سنگها افزایش مییابد. شكلات، قهوه و توت فرنگی از موادی هستند كه میتوانند خطر ابتلا را افزایش دهند.
نوشیدن دو لیوان لیموناد در روز خطر ابتلا به سنگ كلیه را تا 30 درصد كاهش میدهد. اما به طور كلی نوشیدن زیاد مایعات مهمتر از نوع نوشیدنی است و نوع نوشیدنی (بجز نوشیدنیهای غیرمجازی كه به آن اشاره كردیم) تفاوت چندانی ایجاد نمیكند. از نان گندم و حبوبات پختهشده (به خصوص لوبیای پختهشده) بپرهیزید و بهجای آنها از غذاهایی همچون تخممرغ و نخودسبز استفاده كنید كه حاوی اگزالات كمتری هستند.
درمان های غیر جراحی سنگ های کلیه
مصرف مایعات: مصرف زیاد مایعات تا حدی که حجم ادرار به بیش از 5/2 لیتر برسد؛ مثل آب پرتقال، آب لیمو، آبجو، چای کمرنگ، قهوه بدون کافئین احتمال تولید سنگ را کاهش میدهد.
رژیم غذایی: مصرف بیش از حد پروتئین حیوانی، بهخصوص گوشت قرمز، باعث افزایش تولید سنگ میشود. غذا ها و تنقلات شور و کلاً نمک طعام زیاد نیز در تولید سنگهای ادراری مؤثر است. محدودیت مصرف مواد غذایی سرشار از اگزالات نیز در کاهش احتمال تولید سنگ موثر خواهد بود. چای پررنگ، قهوه، شکلات کاکائویی، نوشابه کولا، حبوبات، اسفناج، بامیه، ریواس و گوجه فرنگی اگزالات زیادی دارند که محدود کردن مصرف آنها توصیه میشود.
اندازه سنگ: دفع خود به خودی سنگ یا استفاده از درمان های طبی، بستگی زیادی به اندازه سنگهای ادراری دارد. سنگ های با قطر 4 میلیمتر و کمتر از آن معمولاً خود به خود دفع میشوند. سنگ های بین 4 و 8 میلیمتر امکان دفع شدن دارند، ولی اغلب در لوله حالب( لوله ارتباطی بین کلیه و مثانه) گیر میکنند و باعث درد های شدید کلیه به علت تجمع ادرار در آن میشوند. سنگ های بالای 8 میلیمتر به احتمال زیاد نیاز به سنگ شکنی یا درمان جراحی دارند.
انوع سنگ شکنی
سنگ شکنی خارج اندامی یا(ESWL): این روش برای درمان سنگهای بین 7-8 الی 20-25 میلیمتر مناسب است. كه در آن از انرژی امواج صوتی برای شکستن سنگ استفاده میگردد. نیاز به بیهوشی و بستری شدن ندارد و به صورت سرپایی انجام میشود. با استفاده از دستگاه های پیشرفته و جدید، میزان موفقیت این نوع سنگ شکنی 80-90 درصد است.
سنگ شکنی داخل اندامی: برا ی سنگ هایی که به علت بزرگی بیش از حد، سختی زیاد و یا مکان نامناسب(مثل قسمت میانی حالب) امکان سنگ شکنی خارج اندامی وجود ندارد، از سنگ شکنی داخل اندامی استفاده میشود. در این روش بیمار باید بیهوش و بستری شود و جراح از راه مجرای ادرار یا از راه پوست، با تجهیزات دوربیندار به سنگ رسیده و سنگ را زیر دید مستقیم میشکند.
براي خواندن بخش اول- پیشگیری و درمان سنگ كلیه- اينجا كليك كنيد.
براي خواندن بخش دوم- پیشگیری و درمان سنگ كلیه- اينجا كليك كنيد.