نقاط درگیری و نواحی تبخال خیز
با وجود اینکه اکثر موارد هرپس دهانی لبی اولیه، بدون علامت است ولی در صورت علامتدار بودن بصورت گلودرد، تورم غدد لنفاوی گردنی و التهاب لثه ای دهانی دیده میشود و عود بیماری بیشتر روی حاشیه لبها میباشد.
مکانهای کمتر درگیر شامل دور دهان، مخاط بینی، مخاط دهانی (کام سخت) و روی گونهها میباشند.
در هرپس ژنیتال (تبخال تناسلی) عفونتهای اولیه یا عود بیماری بیشتر مواقع بدون علامت هستند.
در خانمها علائم از التهاب واژن تا درگیری دهانه رحم ضایعات باسن و پرینه و گاهی با درد غدد لنفاوی کشاله ران و درد و سوزش اولیه ممکن است بروز نماید.
در مردان ضایعات تناسلی بصورت تیپیك روی سر آلت یا ختنه گاه بروز مینماید؛ بروز علائم عمومی نسبت به خانمها کمتر است ولی در ٢٠٪ موارد ضایعات خارج از منطقه تناسلی و در 15 درصد موارد احتباس ادراری مشاهده میگردد.
تشخیص درگیری اولیه از عود مجدد
اول: وجود درگیری موضعی گسترده.
دوم: درگیری غدد لنفاوی منطقه ای.
سوم: تب به تشخیص عفونت اولیه از عود بیماری کمک میکند.
البته اکثر افرادی که از نظر آنتی بادی HSV-2 مثبت هستند هیچ سابقهای از هرپس تناسلی نمیدهند که تعجبآور است. فاصله زمانی بین عودها در افراد مختلف فرق میکند.
روشهای تشخیصی برای تبخال
روشهای آزمایشگاهی متعددی برای تشخیص ابتلا به ویروس هرپس وجود دارد که شامل کشت ویروس و تکنیکهای مولکولی و سرم شناسی است.
Direct Florescent Antibody Assay
بعنوان اولین و برترین تست تشخیصی به علت سرعت بالا و حساسیت بالا استفاده میشود. همچنین PCR بعنوان روشی با حساسیت و اختصاص بالا در تشخیص DNA ویروس در پوست و مایع نخاع و سایر انسانها استفاده میشود.
Western blot
بعنوان روشی برای شناسایی آنتی بادیهای هرپس جهت بررسیهای مطالعاتی و تشخیصی بعنوان استاندارد طلایی تا 99% حساسیت و ویژگی دارد.
اسمیر زانک که از ضایعات اولیه هرپس برداشته میشود حاوی سلولهای چند هسته ای بزرگ میباشد و از نظر بافت شناسی نشان دهنده زودرس ترین تغییر بافتی میباشد.
درمان تبخال و داروهای موثر
از نظر علمی و تایید سازمان غذا و داروی امریكا (FDA) درمان هرپس یا تبخال دهانی لبی در بیمارانی که نقص ایمنی دارند باید انجام شود و شامل داروهای ضدویروسی، آ سیکلوویر ، فامسیکلوویر خوراکی و قلم پن سیکلویر موضعی میباشد.
پماد آسیکلویر در درگیری تبخال محدود پوستی مخاطی در بیمارانی با سیستم ایمنی طبیعی پذیرفته شده است.
همچنین والا سیکلوویر و فامسیکلوویر شیوع تبخال بعد از لیزر را کاهش میدهند.
در مورد تبخال تناسلی شروع آسیکلوویر، فامسیکلوویر و والا سیکلوویر خوراکی مدت زمان پخش ویروس و درد و مدت زمان اولین درگیری و عود بیماری را کاهش میدهد.
در مواردی نیز مجبور به استفاده از داروی ضد ویروسی بصورت تزریق وریدی هستیم که این موارد عبارتند از:
- عفونتهای هرپسی مادرزادی
- عفونتهای شدید در بیماران با نقص ایمنی
- بیماریهای اگزما فرم شدید
- بیمارانی با درگیری عمومی شدید
نیاز به درمان سركوب كننده طولانی مدت
در بیمارانی که 6 بار یا بیشتر در سال دچار عود بیماری میشوند درمان سرکوب کننده طولانی مدت با داروهای ضدویروسی خوراکی توصیه میشود. همچنین این درمان را میتوان با نظر متخصص برای بیمارانی که از نظر شدت درگیری بیشتری دارند بکار برد.
همراهی هرپس و HIV باعث افزایش شدت بیماری تبخال و افزایش میزان رهایی ویروس نسبت به هرپس به تنهایی میگردد و میتوان در این بیماران در هر دو نوع هرپس دهانی لبی و تناسلی از داروهای خوراکی استفاده کرد.
پیشگیری از ابتلا به تبخال تناسلی
محافظتهای جنسی تنها راه جلوگیری مطلق از انتقال هرپس تناسلی است که توسط کاندوم صورت میگیرد و آموزشهای بیماران و مصرف داروهای ضدویروسی برای جلوگیری از تبخال تناسلی روشهای مفیدی محسوب میشوند.
در حال حاضر واکسن مفیدی برای تبخال دردسترس نیست ولی چندین واکسن برای عفونتهای هرپس در دست بررسی هستند.
برای خواندن بخش اول -همه چیز درباره ویروسهای موذی تبخال- اینجا کلیک کنید.