زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر ایرج خسرونیا؛ متخصص داخلی

با شروع فصل گرما، مصرف غذای مانده و آلوده، نوشیدن آب‌های آلوده، مصرف میوه‌های آغشته به سم‌های گیاهی، خوردن توت‌فرنگی آلوده یا خوردن هندوانه و خربزه كه پوستش به خوبی شسته نشده و در نتیجه اسهال خونی شایع می‌شود.

علائم اولیه

در ابتدا ممكن است علایم به صورت حالت تهوع و دل‌پیچه بروز كند، در مراحل بعدی شخص شروع به اسهال و استفراغ شدید كرده و آب بدنش كم می‌شود كه متعاقب آن می‌تواند سرگیجه و تپش قلب به وجود ‌آید و ممكن است بیمار تا سر حد مرگ نیز پیش برود.

گاستروآنتریت در چه مناطقی شایع‌تر است؟

در مناطق گرمسیر و زمانی كه افراد برای رفع عطش به آب‌های آلوده پناه می‌آورند. آلودگی آب به انواع میكروب‌های پاتوژی می‌تواند سبب ایجاد انواع بیماری‌های پوستی و چشمی، گاسترو آنتریت و اسهال و استفراغ ‌شود.

در مواردی نیز اسهال و استفراغ منشا ویروسی دارد. در این حالت كه درمان جایگزینی شامل الكترولیت‌های از دست رفته باشد و هیچ‌ آنتی‌بیوتیكی موثر واقع نمی‌شود.

اخیرا بیماری در كشور ما شایع شده كه با علائمی شبیه آنفلوآنزا شروع و با حالت تهوع، اسهال و استفراغ خاتمه می‌یابد.

این بیماری گاهی می‌تواند منجر به ضعف عمومی، تپش قلب، بی‌حالی و دل دردهای شدید شود و حتی بیمار به ناچار باید در بیمارستان بستری شود. درمان این بیماری جایگزین مایعات از دست رفته می‌باشد و مصرف آنتی‌بیوتیك هیچ اندیكاسیونی ندارد.

نكات اولیه در پیشگیری از گاسترو آنتریت

جهت جلوگیری از اسهال و استفراغ رعایت اصول بهداشتی، عدم مصرف سبزیجات و میوه‌های نشسته و الوده و توجه به نكات زیر ضروری است:

- دست‌ها را قبل از صرف غذا با مایع صابون شسته و از به كار بردن صابون جامد خودداری كنید.

- در طول مسافرت از خوردن غذاهای سنگین، سرخ كرده و مانده خودداری كنید.

- خطرناك‌ترین غذا، ماهی‌های سرخ‌كرده است كه آلودگی شدیدی ایجاد می‌كنند.

چه غذاهایی برای سفر مناسب است؟

میوه و سبزیجات تازه و كمپوت بهترین غذا برای مسافرت است. در صورت داشتن اسهال شدید باید به پزشك مراجعه كرد و تحت درمان دارویی قرار گرفت. البته هر استفراغی به علت مسمومیت نیست و ممكن است علل دیگری داشته باشد. در صورت وجود علایم اسهال و استفراغ باید حتما به پزشك مراجعه نمود.

درمان

در صورتی كه بر اساس تشخیص پزشك علت گاستروآنتریت میكروبی باشد، باید نوع میكروب مشخص شده و آنتی‌بیوتیك مناسب با نوع میكروب تجویز شود. می‌بایست از تجویز آنتی‌بیوتیك‌های بی‌مورد جدا خودداری شود، زیرا علاوه بر ایجاد كولیت‌های دارویی سبب از بین رفتن میكروب‌های طبیعی داخل روده می شود. در نوع ویروسی درمان آنتی‌بیوتیك هیچ اندیكاسیونی ندارد و جبران آب و الكترولیت از دست رفته اساس درمان است.

مهم‌ترین اقدام درمانی و برخورد با بیماران مبتلا به اسهال چیست؟

مهم‌ترین اقدام در مرحله اول، تشخیص صحیح بیماری توسط پزشك است. بیماری كه به علت اسهال و استفراغ به پزشك مراجعه كرده با گرفتن فشار خون و نبض وی، لمس پوست بیمار پزشك قادر به شناسایی شدت بیماری شده و اقدام به درمان می‌كند.

در شروع درمان پزشك می‌بایست با توجه به حجم مایعات از دست رفته نسبت به نكات ذیل توجه لازم را داشته باشد:

1- برگشت حجم در گردش خون به حالت اولیه

2- میزان الكترولیت‌های از دست‌رفته

3- در صورت لزوم تجویز داروی مناسب