سیاوش فاضلیان؛ دانشجوی دکترای تخصصی علوم تغذیه
مصرف بعضی از مواد غذایی طبیعی، فعالیت کبد را در حد مطلوب حفظ میکند. کبد دستگاه تصفیه بدن است زمانی که کبدی بیمار است احساس خستگی، سردرد، اشکال در تنفس، حساسیت و عدم تحمل بعضی مواد غذایی، مشکلات پوستی و افزایش وزن گریبان گیر فرد میشود. در قسمت زیر به 10 مورد غذایی مهم که برای کبد مفید هستند، اشاره میشود:
سیر، پیاز و سبزیجات تند: سیر حاوی آلیسین (یک نوع آنتی اکسیدان) است که یک ترکیب سولفوردار است و برای سم زدایی بهتر و موثرتر کبد لازم است. سیر به کبد کمک میکند تا بدن را از آلودگی جیوه، بعضی مواد افزودنی موجود در غذاها پاک کند و در کاهش چربیخون، فشارخون و غلظت خون بسیار موثر است. اگر وارفارین یا آسپرین مصرف میکنید مصرف سیر را بسیار محدود کنید.
انواع کلم (مثل بروکلی، گل کلم، کلم قمری، کلم پیچ و کلم بروکسل): کلمها دارای خاصیت سمزدایی قوی برای کبد هستند. توصیه میشود حداقل روزانه یک لیوان مصرف شود. همچنین انواع کلم دارای موادی بنام «گلوکوزینولات» هستند که باعث میشوند کبد آنزیمهایی را تولید کند که برای انجام فرآیند سم زدایی لازم هستند.
لیمونن موجود در پوست مرکبات، زیره و روغن شوید هم بالقوه سم زدا است.
آب سبزیهای تازه از جمله هویج، چغندر قرمز، کرفس، زنجبیل، جعفری و گشنیز، قاصدک به علت ترکیبات آنتیاکسیدانی سم زدای خوبی هستند. کرفس و قاصدک تولید صفرا را تحریک، تولید ادرار را زیاد کرده به سم زدایی کمک میکند.
میوههای غنی از بیوفلاونوئیدهای طبیعی از جمله آلو- کشمش- زغال اخته- شاتوت- توت فرنگی- تمشک- پرتقال- گریپ فورت سرخ- طالبی- سیب و گلابی. در طی فرآیند سمزدایی یا تصفیه کبد، تعداد زیادی رادیکال آزاد تولید میشود که برای سلامت کبد مضر هستند. آنتی اکسیدانها از کبد در برابر آسیب رادیکالهای آزاد، محافظت میکنند. ولی در مصرف میوهها افراط نکنید چرا که فروکتوز موجود در میوه نیز عاملی برا کبد چرب و افزایش چربی خون است.
سیب دارای پکتین است که میتواند به فلزات سنگین موجود در بدن متصل شود و باعث دفع آنها از بدن شود. این کار بار کبدی را کاهش میدهد و ظرفیت سم زدایی آن.
عرق خارشتر به دلیل دارا بودن ماده فعال سیلی مارین خاصیت سم زدای کبدی دارد.
گشنیز به حذف فلزات سنگین کمک میکند.
زرد چوبهها به علت خاصیت ضد التهابی و آنتی اکسیدانی سم زدای کبد و عامل ضد میکروب معده است.
رزماری که حاوی کارنوزول بوده و تقویت کننده بالقوه آنزیمهای سم زدا است.