به قلم : مریم نوحه‌گری ؛ دانشجوی کارشناسی ارشد، علوم تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی ایران
تحریریه زندگی آنلاین : اگر والد یک نوپا باشید، احتمالا هنگام وعده‌های غذایی با چالش‌هایی روبه‌رو شده‌اید. بدغذایی یکی از نگرانی‌های رایج والدین در سراسر جهان است، و بسیاری از والدین نگرانند که همکاری نکردن کودک‌شان هنگام غذا خوردن باعث شود مواد مغذی متنوع کافی به بدن کودک نرسد. سلیقه و ترجیحات غذایی کودکان خردسال روزبه‌روز تغییر می‌کند - و همراهی با آن دشوار است! در اینجا چند راهکار برای برخورد با کودک بدغذا آورده‌ایم:
اگر در ابتدا موفق نشدید، دوباره و دوباره امتحان کنید
آیا می‌دانستید که ممکن است یک کودک نوپا بیش از ۱۰ بار نیاز داشته باشد تا غذایی جدید را امتحان کند و در نهایت از آن خوشش بیاید؟ اگر کودک شما از خوردن غذایی امتناع می‌کند، نگران نباشید. این موضوع کاملا طبیعی است. غذاهای جدید را به تدریج معرفی کنید و به سراغ غذاهایی که قبلا مورد پسند کودک نبوده‌اند، دوباره برگردید. راهکار دیگر این است که مقدار کمی از غذایی که کودک دوست ندارد را با غذایی که از آن لذت می‌برد مخلوط کنید. سلیقه کودکان مدام در حال تغییر است - چیزی که امروز دوست ندارند، ممکن است ماه بعد علاقه‌مند شوند.
بیشتربخوانید:
شیوه اصلاح بد غذایی کودکان
با هم کار کنید
هرچه کودکان بیشتر در آماده‌سازی غذاهایشان مشارکت داشته باشند، احتمال بیشتری دارد که آن‌ها را بخورند. کودکان خود را با خود به بازار ببرید و اجازه دهید میوه‌ها، سبزی‌ها و سایر غذاهایی را که دوست دارند، انتخاب کنند. در مورد نام، شکل، بو، بافت و طعم آن‌ها با کودک صحبت کنید. در خانه، وظیفه‌ای متناسب با سن کودک مانند هم‌زدن غذا یا چیدن سبزی‌ها در بشقاب به او بدهید. آن‌ها به غذای آماده‌شده افتخار خواهند کرد و مشتاق خوردن آن می‌شوند.
به حس گرسنگی‌شان اعتماد کنید
معده کودکان بسیار کوچک‌تر از بزرگسالان است - تقریبا به اندازه یک مشت بسته - بنابراین نمی‌توانند به اندازه والدین غذا بخورند. اطمینان حاصل کنید که مقدار مناسبی از غذای مغذی را به کودک خود می‌دهید و حتی اگر مقدار کمی بخورند، آن‌ها را تشویق کنید.
از غذا به عنوان جایزه استفاده نکنید
مادران عزیز، از غذا به عنوان پاداش یا رشوه استفاده نکنید. این کار باعث می‌شود کودک غذاهای سالم را «بد» و غذاهای شیرین یا فست‌فود را «خوب» بداند. علاوه بر این، رشوه دادن یا آرام کردن کودک با غذا باعث می‌شود او ارتباط احساسی با غذا پیدا کند و فکر کند «چون چیزی را تحمل کردم، حالا لیاقت یک غذای خوشمزه دارم». به جای این روش‌ها، از پیشنهادهای غیر خوراکی مثل یک بازی یا پیاده‌روی به عنوان پاداش استفاده کنید.
بیشتربخوانید:
میان وعده خوب ؛ میان وعده بد
الگوی خوبی باشید
الگو باشید. کودکان از طریق مشاهده بزرگ‌ترهای زندگی‌شان یاد می‌گیرند. این در مورد امتحان کردن غذاهای جدید نیز صادق می‌باشد. مفید است که کودکان ببینند شما هم آماده‌اید غذاهای جدید را امتحان کنید. به‌عنوان یک خانواده، یک غذای جدید انتخاب کنید که هیچ‌کس قبلا آن را امتحان نکرده است تا این تجربه‌ای مشترک باشد. اشتراک وعده غذایی با هم به مدل‌سازی الگوهای غذایی سالم کمک می‌کند.
کودک را به خوردن وادار نکنید
او را به امتحان غذاهای جدید تشویق کنید، اما بر سر غذا خوردن دعوا نکنید. همچنین، مجبورش نکنید که غذایش را کامل بخورد (چیزی که والدین نسل قبل به آن باور داشتند، ایده خوبی نیست). در عین حال اجازه ندهید کودک در طول روز مدام و نامنظم میان‌وعده بخورد. بهتر است موقع وعده غذایی آن‌قدر گرسنه باشد که میل به غذا خوردن داشته باشد.
با هم غذا بخورید - و از بودن کنار هم لذت ببرید
کودکان خردسال دوست دارند رفتار بزرگسالان مورد علاقه خود را تقلید کنند. اگر کودک شما ببیند که شما غذاهای سالم یا غذاهای جدید را می‌خورید، احتمال بیشتری دارد که خودش هم بخواهد آن‌ها را امتحان کند. با کودک خود سر میز بنشینید. غذا خوردن خانوادگی باعث می‌شود تمرکز بیشتر روی جنبه اجتماعی غذا خوردن باشد تا خود غذا. این موضوع کمک‌کننده است، به‌ویژه اگر فضای غذا خوردن دل‌نشین باشد. تلفن همراه و وسایل دیگر را کنار بگذارید و از این زمان برای گفتگو، تعریف کردن خاطرات یا داستان‌های خنده‌دار، و ارتباط برقرار کردن استفاده کنید.
آنچه می‌گویید مهم است
نوع صحبت‌کردن با کودک در هنگام غذا خوردن نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری نگرش او نسبت به تغذیه دارد. به‌جای استفاده از جملات دستوری و تحکم‌آمیز مثل «باید این غذا رو بخوری» یا «تا اینو نخوری، حق نداری از سر میز بلند شی»، بهتر است فضای گفت‌وگو را مثبت و دعوت‌کننده نگه داریم، مثلا می‌توان گفت: «این غذا به بدنت کمک می‌کنه قوی‌تر بشه» یا «اگه دوست داری سریع‌تر بدوی یا بهتر تمرکز کنی، این غذاها خیلی بهت کمک می‌کنن». وقتی کودک دلیل انتخاب‌های غذایی ما را بفهمد، به‌مراتب راحت‌تر همکاری می‌کند و ارتباط سالم‌تری با غذا برقرار خواهد کرد. در نهایت، برخورد با کودک بدغذا نیازمند صبر، انعطاف‌پذیری و رویکرد مثبت است. معرفی تدریجی غذاهای جدید، تشویق به مشارکت در آماده‌سازی غذا، اعتماد به حس گرسنگی کودک، اجتناب از استفاده از غذا به عنوان پاداش، و به‌ویژه ایجاد فضایی دل‌نشین هنگام غذا خوردن، همگی می‌توانند به شکل‌گیری عادات غذایی سالم کمک کنند. الگو بودن، برقراری ارتباط مثبت با غذا و پرهیز از تحکم، به کودک این امکان را می‌دهد که ارتباطی سالم و بدون استرس با غذا پیدا کند و غذا خوردن به بخشی از روز تبدیل شود که هم لذت‌بخش و هم مغذی است.
