سونوگرافی، یكی از روشهای تشخیص بدون درد است كه با استفاده از امواج میتوان اندامهای داخلی بدن را مشاهد كرد. همچنین، بزرگ شدن آپاندیس و یا آبسه را تشخیص داد و در صورت وجود آپاندیسیت، آپاندیس را در 50 درصد از بیماران مشاهده نمود؛ بنابراین اگر پزشك با سونوگرافی نتواند آپاندیس را ببیند، نباید احتمال آپاندیسیت را نادیده بگیرد.
باریم انما (Barium enema): این تست، نوعی آزمون اشعه ایكس است كه در آن مایعی به نام باریم از مقعد وارد روده بزرگ میشود. از این روش برای تشخیص سایر بیماریهای التهاب روده بزرگ و مشكلات رودهای و بیماری كرون استفاده میشود.
در بیمارانی كه باردار نیستند، از شیوه سی تی اسكن و یا توموگرافی كامپیوتری نیز میتوان برای تشخیص آپاندیسیت استفاده كرد و بهطور كلی سایر بیماریهای شكمی را تشخیص داد.
لاپلاسكوپی، نوعی روش جراحی است كه در آن
سوراخی كوچك در دیواره شكم، یك لوله فیبر اپتیك و یك دوربین وارد بدن شده و از آپاندیس و دیگر ارگانهای شكم عكس و فیلم تهیه و بهطور كاملاً زنده و مستقیم تمام اجزای داخل بدن نمایش داده میشود. اگر آپاندیس ملتهب باشد، میتوان آن را بالا پاروسكوپ خارج كرد. در مقایسه با سونوگرافی و سی تی اسكن، یكی از مضرات لاپاروسكوپی، بیهوشی بیمار است. با تمام اینها، هیچ روش تشخیص قطعی وجود ندارد و تشخیص آپاندیسیت بسیار مشكل است، زیرا موقعیت آپاندیس در شكم ممكن است متفاوت باشد.
بیشتر مواقع در سمت راست پایین شكم قرار دارد، اما مانند قسمتهای دیگر روده، مزانتر (Mesentery) یا یك غشاء نازك دارد كه به سازههای دیگر درون شكم متصل است. اگر این غشاء بزرگ باشد، موجب میشود آپاندیس به اطراف حركت كند. علاوه بر این، گاهی در بعضی افراد آپاندیس از حد طبیعی بزرگتر است. گاه این دو دلیل موجب میشوند تا آپاندیس به سمت ارگانهای لگنی (در زنان) حركن كند و یا حتی پشت روده بزرگ قرار بگیرد و به همین دلیل بعضی اوقات التهاب آپاندیس با التهاب اندامهای دیگر اشتباه گرفته میشود.
عوارض برداشت پانكراس
شایعترین عارضه بعد از برداشتن آپاندیس، عفونت جای برش جراحی است كه در صورت خفیف بودن، این عفونت فقط با قرمزی همراه است و معمولاً با مصرف آنتیبیوتیك درمان میشود. عفونت و زخم، در جراحیهای لاپاراسكوپی كمتر دیده میشود. یكی دیگر از عوارض برداشت آپاندیس، ایجاد آبسه (كیسه چرك) در ناحیه آپاندیس است كه میتوان آنرا از طریق روشهای جراحی و یا غیر جراحی (استفاده از آنتیبیوتیك) درمان كرد. آپاندیس نقش مهمی در بدن ایفا میكند و هنوز مشخص نیست كه آیا برداشتن آن در بلندمدت عوارضی خواهد داشت یا خیر؛ ولی آنچه مسلم است، اینكه ابتلا به برخی از بیماریها، مثل بیماری كرون، با برداشتن آپاندیس افزایش مییابد.
درمان
هنگامی كه آپاندیسیت تشخیص داده شد، پزشك باید فوراً درمان را آغاز كند. قبل از عمل جراحی، آنتیبیوتیك تجویز میشود. حتی گاه قبل از تشخیص قطعی و در شرایط مشكوك بودن به آپاندیسیت، بیمار باید آنتیبیوتیك مصرف كند. تنها در تعدادی از بیماران التهاب و عفونت آپاندیس به شكل خفیف است و به یك منطقه كوچك محدود میشود. بدن نه تنها قادر است التهاب را مهار كند، بلكه عفونت را نیز بر طرف میكند.
در این بیماران، بعد از چند روز، با مصرف آنتیبیوتیك، بیماری كاملاً بهبود مییابد. ولی در برخی بیماران اوضاع وخیمتر شد و بیمار بدون توجه به درد، باعث پیشرفت آپاندیسیت میشود؛ تا جایی كه حتی ممكن است به پارگی آپاندیس نیز منجر گردد. اگر آبسه اطراف آپاندیس كوچك باشد، میتوان آنرا با آنتیبیوتیك درمان كرد؛ اما معمولاً نیاز است تخلیه شود. از طریق سونوگرافی و یا سیتی اسكن، محل دقیق آبسه تعیین و با استفاده از یك لوله پلاستیكی كوچك، چرك آبسه تخلیه و از بدن خارج میشود.
چند روز تا چند هفته بعد از تخلیه چرك، در اغلب موارد آپاندیس طی عمل جراحی برداشته میشود تا از ایجاد آبسه و حمله بعدی باكتریها جلوگیری به عمل میآید. در طول عمل، با ایجاد یك برش 2 الی 3 اینچی آپاندیس برداشته و انتهای روده بزرگ بسته و بخیه میشود. تكنیكهای جدیدتری نیز برای رفع آپاندیسیت وجود دارد؛ مثل استفاده از لاپاروسكوپ. لاپاروسكوپ یك تلسكوپ نازك متصل به دوربین است كه از طریق برشی بسیار ریز وارد بدن شده و با استفاده از ابزار ویژهای، آپاندیس ازبدن خارج میشود.
از مزایای این روش میتوان به درد كمتر و بازگشت سریعتر به فعالیتهای طبیعی و روزمره اشاره كرد. مزیت دیگر آن، تشخیص تقریباً صحیح است كه پزشك بهطور مستقیم میتواند آپاندیس را مشاهد كند. اگر طی عمل جراحی و یا قبل از آن، آپاندیس پاره نشده باشد، بیمار یكی دو روز بعد از عمل میتواند از بیمارستان مرخص شود و به خانه برگردد. بیمارانی كه آپاندیس آنها پاره شده باشد، مدت بیشتری (4 الی 7 روز) در بیمارستان خواهنده ماند و در این مدت برای رفع عفونت و آبسه، باید آنتیبیوتیكهای وریدی تزریق كنند.
برای خواندن بخش اول- ماجرای آپاندیس- اینجا کلیک کنید.