زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

میزان دفع ادراری آلبومین  بیشتر از Ug/min 20

نسبت آلبومین/كره‌آتین  بیشتر از mg/g 30

3- معیارهای بالینی AACE

اضافه وزن/چاقی BMI بیشتر از kg/m2 25

تری‌گلیسیرید  بیشتر از mg/dl 150  (mmol/L 1/7)   

HDL-C كلسترول مردان كمتر از mg/dl 40   (mmol/L 0/1)

 زنان كمتر از mg/dl50  (mmol/L 1/3)

فشارخون بالا  بیشتر از130/85 میلی‌متر جیوه

گلوكز ذو ساعت پس از غذا بیشتر از mg/dl 140

گلوكز ناشتا mg/dl 110/126 

ریسك فاكتورهای دیگر تاریخچه فامیلی دیابت نوع 2، پرفشاری خون، بیماری عروق قلبی، سندرم پلی‌كیستیك، شیوه زندگی بدون تحرك، سن بالا، گروه‌های قومی (نژادی) با خطر بالای دیابت تیپ 2 در برنامه NCEP ATP III هنگامی كه سه ویژگی از پنج ویژگی وجود داشته باشد.

دلیل بر وجود سندرم متابولیك است و این تنها راهنمایی است كه دور كمر را برای بیان میزان چاقی و تجمع چربی در نظر می‌گیرد. در این راهنما معیار حتمی مقاومت انسولینی لازم نیست؛ در حالی كه در راهنمای WHO مقاومت انسولینی به عنوان جزئی از تشخیص سندرم متابولیك در نظر گرفته می‌شود و علاوه بر آن، دو ریسك فاكتور دیگر برای تشخیص این سندرم مورد نیاز است.

معیارهای AACE حد واسط راهنماهای WHO و NCEP می‌باشد. هر دو راهنمای AACE و WHO شامل اندازه‌گیری مقاومت انسولینی هستند كه از طریق ارزیابی‌های بالینی معمول انجام می‌گیرند.

در این دو راهنما مقادیر تست عدم تحمل گلوكز خوراكی در بین ریسك فاكتورهای سندرم متابولیك قرار می‌گیرد. اگرچه این اندازه‌گیری‌ها اطلاعات بیشتری را ارائه می‌دهند، وقت و هزینه بیشتری نیز در كارهای كلینیكی صرف می‌كنند، بنابراین راهنمای NCEP ATP III مناسب‌تر است.

براساس این تعاریف، شیوع وضعیت در جوامع مختلف برآورد می‌شود. به عنوان مثال براساس تعریف NCEP ATP، شیوع سندرم متابولیك در افراد بزرگسال آمریكایی 22 درصد است كه این میزان با افزایش سن (بالای 60 سال)، در زنان و مردان به 45 درصد می‌رسد.

عوامل موثر بر مقاومت انسولینی

عوامل متعددی در كاهش حساسیت انسولینی دخیل هستند. مطالعات نشان داده‌اند كه ارتباط مثبتی بین توده چربی بدن، غلظت انسولین ناشتا و پس از غذا و حساسیت انسولینی بدن وجود دارد. عوامل موثر در این زمینه را می‌توان به شرح زیر خلاصه نمود:

1- فعالیت فیزیكی:

شواهد كافی نشان داده در افرادی كه فعالیت فیزیكی آنها كم است، تنظیم گلوكز خون به وسیله انسولین، كمتر و ریسك بیماری‌های قلبی – عروقی بالاتر است. در این افراد عملكرد انسولین با تمرین‌های ورزشی افزایش یافته و تقویت می‌‌شود.

2- عوامل ژنتیكی:

بین افراد سالم از نظر حساسیت انسولینی تفاوت‌هایی وجود دارد. بعضی محققان نیز عقیده دارند كه تقریبا 25 درصد از افراد طبیعی دارای مقاومت انسولینی هستند.

عوامل ژنتیكی در حساسیت انسولینی افراد تأثیرگذار است و به صورت ویژگی‌های فامیلی وجود دارد.

3- عامل رژیم غذایی:

رژیم‌های غذایی غنی از كربوهیدرات‌های ساده، موجب مقاومت انسولینی و سطوح پایین HDL كلسترول و برعكس، رژیم‌های غذایی حاوی مقادیر بالای كربوهیدرات‌های كمپلكس و فیبرها سبب حساسیت انسولینی می‌شوند.

رژیم‌های غذایی با مقادیر چربی‌های اشباع بالا نیز، هم در انسان‌ و هم در مدل‌های حیوانی، با مقاومت انسولینی همراه می‌باشند.

هر سه این عوامل به طور قطع در پیشرفت چاقی موثرند. عوامل ژنتیكی از عوامل مهم تعیین‌كننده توده چربی بدن به حساب می‌آیند. فعالیت فیزیكی كم و رژیم‌های غذایی پر انرژی و چرب نیز به طور آشكاری با اضافه وزن در ارتباط هستند.

در نتیجه، می‌توان گفت چاقی یكی از دلایل مهم سندرم متابولیك و به طور معنی‌داری با مقاومت انسولینی مرتبط است. در قسمت دوم این مقاله روش‌های كنترل ریسك فاكتورهای سندرم متابولیك را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

 برای خواندن بخش اول- از تغذیه تا سندرم متابولیك- اینجا کلیک کنید.