فعالیت فیزیکی بعدازعمل جراحی قلب باز
تأكید انجام فعالیت فیزیكی در دو هفته اول پس از سكته قلبی یا عمل جراحی قلب باز مبتنی بر جلوگیری از عوارض ناشی از استراحت در بستر است. واقعیت امر این است كه بهبود جریان خون در اندام‌ها خصوصاً اندام تحتانی و جلوگیری از لخته‌شدن خون در مویرگ‌های عمقی از مشكلاتی است كه برای پزشك معالج چالش‌برانگیز وبرای بیمار می‌تواند خطرناك باشد.
افزایش شدت ورزش پس از سپری شدن دو هفته براساس اخذ نوار قلب، كنترل علائم حیاتی و شاخص‌های علامت داراست اگرچه به طور كلی فعالیت ورزشی برای افراد قلبی ایمن است و متأسفانه تا یك دهه پیش خلاف این تصور در عوام وجود داشت اما توجه به بعضی از علائم هشداردهنده نظیر درد سینه، تنگی نفس ،سبکی سر و غش حائز اهمیت است.
در ابتدای ورزش، نظارت و پایش علائم حیاتی انجام می‌گیرد و زمانی كه امنیت و نیز اطمینان از تحمل مطلوب بیمار به اثبات رسید، فعالیت ورزشی بدون نظارت انجام می‌پذیرد.حدود 2تا 6هفته پس از سکته قلبی انجام یک تست ورزش که محدود به علائم بیمار است انجام می‌پذیرد.
در پیشگیری ثانویه، انجام یک تست ورزش در تمامی بیماران قبل از شروع فعالیت ورزشی نظام‌مند لازم و ضروری است. در صورتی كه اقداماتی نظیر آنژیوگرافی و اكوكاردیوگرافی مورد نیاز نباشد یك برنامه منظم ورزشی براساس نتایج تست ورزش عملكردی به بیمار پیشنهاد می‌گردد.
جهت نیل به یك آمادگی جسمانی مطلوب در فرد بیمار انجام فعالیت ورزشی كه در ابتدا عضلات بزرگ رادرگیرمی‌كندتوصیه می‌شود، انجام فعالیت ورزشی به مدت حداقل 20 تا30 دقیقه (بدون احتساب زمان گرم كردن وسردكردن بیمار)وبه میزان 3-4 باردرهفته قابل انجام است. نظارت برفعالیت ورزشی از جهت اطمینان از انجام صحیح فرآیند ورزش توسط فردموردنظرونیزاطمینان ازتحمل بیمار، اطمینان از پیشرفت فرآیندورزش وهمچنین نظارت بر شرایط خطرناك بیمار ضروری است.
انجام فعالیت ورزشی بدون ناظر و در منزل برای بیماران با حداقل احتمال خطر، دارای انگیزه و مطلع از اصول برنامه‌های ورزشی بلامانع است.
ورزش وبیماری‌های مادرزادی قلب
قبل از خاتمه دادن به بحث لازم است كه در خصوص تجویز ورزش در كودكانی كه مبتلا به بیماری‌های مادرزادی قلبی عروقی هستند نیز اشاره‌‌ای داشته باشیم. اكثرضایعات مادرزادی قلب كه بامرگ ناگهانی درحین فعالیت ورزشی همراه است شامل كاردیومیوپاتی هیپرتروفی قلب، ناهنجاری‌های عروق كرونری، سندرم مارفان وبیماری‌های دریچه‌ای قلب است.دستورالعمل‌های مفصلی درخصوص فعالیت فیزیكی این دسته از بیماران وجود دارد.
ورزش درکودکان نقص دیواره بین دهلیزی
اكثركودكان بانقص دیواره بین دهلیزی قبل ازرسیدن به سمت شركت در فعالیت‌های ورزش بهبودمی‌یابند.اماانجام نوار قلب واكوجهت ارزیابی ضروری است.درافرادبانقص دیواره بین دهلیزی افزایش بار بطن راست وجودنداشته ویاحداقل است،درنقص‌های بزرگ یامتوسط دیواره بین دهلیزی،افزایش باربطن است موجود می‌باشد.
اماافزایش فشاردرشریان ریوی غیرمعمول است.ورزشكاران بانقص كوچك دیواره بین دهلیزی،حجم نرمال بطن راست وعدم وجودپرفشاری خون شریان ریوی منعی برای شركت درفعالیت‌های ورزشی ندارند.كودكان بانقص دیواره بین دهلیزی بزرگ وفشار شریان ریوی نرمال اجازه شركت در تمامی فعالیت‌های ورزشی را دارند.
كودكان بانقص دیواره بین دهلیزی وفشارشریان ریوی با شدت پایین اجازه شركت درفعالیت ورزشی با شدت پایین را دارند. امابیمارانی كه دچاربیماری انسدادی عروق ریوی هستندو علائمی نظیر سیانوزوافزایش گرادیان جریان خون از سمت راست قلب به قسمت چپ قلب دارند حق شركت درفعالیت‌های ورزشی راندارند.
بنابراین مشاهده می‌شود كه بجز در موارد خاص منع مطلق برای شركت درفعالیت ورزشی وجودندارد،مثال فوق نمونه‌ای ازطیف گسترده بیماری‌های قلبی بود كه بیان گردید.ودراینجالازم است این نكته رافراموش نكنیم كه جزء لاینفك زندگی بشری فعالیت ورزشی است.
ازاین رواست كه وقتی شمابه مراكزعلمی معتبر پزشكی ورزشی دنیا مراجعه می‌كنیدویااینكه سایت آنهارامرورمی‌كنید به جمله"Exercise is Medicine" ورزش درمان است برمی‌خورید، نتیجه اخلاقی این جمله این است كه ما نباید به صرف وجودبیماری، فردی را خصوصاً اگر در سنین رشد باشد از ورزش كردن منع كنیم.
واقعیت این است كه گروه پزشكی نمی‌بایست افرادرابه دلیل یك بیماری از ورزش كردن منع نمایند این موردی است كه متأسفانه ما در مدارس شاهد آن هستیم كه كودكی یا نوجوانی به صرف داشتن یك بیماری باشدت كم تامتوسط به طور كلی ازفعالیت ورزشی دورنگاه داشته می‌شود.
به یاد داشته باشیم عوارض ناشی از بی‌تحركی كه شامل دیابت، چاقی، پرفشاری خون، تنش‌های روانی و غیره است ازمهم‌ترین معضلات بهداشتی جوامع امروزی به شمار می‌رود.
