دكتر مجید ملكی؛ متخصص قلب و عروق
آنژین صدری احساس درد یا ناراحتی است كه معمولاً در قفسه سینه یا پشت جناغ سینه احساس میشود. این درد زمانی آغاز میشود كه خونرسانی به عضله قلب كمتر از میزان مورد نیاز آن باشد و در نتیجه اكسیژن و مواد غذایی كافی به عضله قلب نرسد.
احساس درد و ناراحتی غالباً در حین فعالیت یا هیجانات روحی، یعنی زمانی كه ضربان قلب و فشار خون افزایش مییابد و عضله قلب نیاز به اكسیژن بیشتری دارد، ایجاد میشود.
تفاوت آنژین با حمله قلبی
دردهای آنژین صدری معمولاً چند دقیقه (1-5 دقیقه) طول میكشد و ممكن است به صورت احساس سنگینی، فشار و یا سوزش بیان شود. محل آن معمولاً در پشت جناغ است و گاهی به دستها، گردن، پشت و یا فك تحتانی نیز انتشار مییابد. پارهای از اوقات نیز ممكن است باعث احساس خوابرفتگی در شانه، بازو و مچ شود.
آنژین صدری با حمله قلبی یا سكته متفاوت است. اگرچه هر دو مربوط به اختلال خون در شریانهای كرونر هستند، اما یك اختلاف اساسی بین آنها وجود دارد. در آنژین صدری جریان خون كاهش مییابد؛ بهخصوص زمانی كه قلب باید كار بیشتری انجام دهد. این كاهش جریان خون عضله قلب، موقت است و منجر به احساس درد و ناراحتی سینه میشود.
درد سینه
در سكته یا انفاركتوس قلبی جریان خون عضله به طور ناگهانی در اثر انسداد كامل شریان كرونر قطع میشود و درد سینهای كه در این حالت عارض میشود، شدیدتر و طولانیتر است و با نشانههای دیگری از قبیل تهوع، استفراغ، عرق سرد، سرگیجه و تنگی نفس نیز ممكن است همراه باشد.
در آنژین صدری آسیب دائمی به عضله قلب وارد نمیشود، ولی در انفاركتوس این اتفاق میافتد و بخشی از عضله قلب دچار نكروز یا آسیب دائمی میگردد. هنگامی كه یك شریان كرونر دچار تنگی شدید شده و خونرسانی به بخشی از عضله قلب دچار اشكال میشود، شریانهای دیگر كرونر نزدیك به محل و یا شاخههای نازك عروق كرونر بازتر و وسیعتر میشوند تا خون بیشتری را به ناحیه مبتلا برسانند.
این حالت به نام جریان خون جانبی یا فرعی نامیده میشود. چنانچه این جریان خون فرعی به خوبی توسعه یابد، علائم آنژین صدری ممكن است كاهش یافته یا حتی خاتمه یابد. این جریان خون فوقالعاده به عضله قلب میتواند از بروز حملات قلبی جلوگیری کند یا در صورت بروز آن از شدت آسیب دائمی در عضله قلب بكاهد.
علت
آنژین صدری و سكته قلبی هردو یك علت دارند و آن هم تصلب شرائین یا آترواسكلروزیس است.
شروع این پدیده معمولاً از دوران كودكی است و هر كس ممكن است درجاتی از این حالت را در سنین میانسالی داشته باشد؛ اما برخی عوامل میتوانند روند پیشرفت آن را تسریع کنند.
تشخیص
معمولاً پزشك قادر است با توضیحاتی كه بیمار راجع به ناراحتی خود میدهد، آنژین صدری را تشخیص دهد. در این موارد ممكن است معاینه قلبی و یا حتی نوار قلب كه در حالت استراحت گرفته شده كاملاً طبیعی باشد؛ در نتیجه پزشك انجام تست ورزش را توصیه میکند؛ زیرا در حالت ورزش و فعالیت نیاز عضله قلب به اكسیژن افزایش مییابد.
در صورتی كه تنگی در عروق كرونر وجود داشته باشد ممكن است تغییراتی در نوار قلبی بیمار ایجاد شود. برخی اوقات تشخیص آنژین صدری حتی بعد از معاینه، گرفتن شرح حال و حتی تست ورزش مشكل است...