او همچنین ممكن است دستور انجام برخی آزمون‌های آزمایشگاهی، تصویربرداری با اشعه ایكس یا دیگر آزمایش‌ها و فرایندهای پزشكی را صادر كند.
عكس‌برداری - نمونه‌برداری
پزشكان در بیشتر موارد برای تشخیص سرطان به نمونه‌برداری نیاز دارند. برای این كار پزشك، نمونه‌ای از بافت مشكوك را به آزمایشگاه می‌فرستد و متخصص آسیب‌شناس (پاتولوژیست) آن را زیر میكروسكوپ بررسی می‌كند.
انجام معاینات منظم توسط خود فرد
بررسی پوست برای یافتن تغییراتی كه در پوست ممكن است بوجود بیایند، مانند: زخم‌هایی كه بهبود نمی‌یابند، خال‌هایی كه تغییر رنگ می‌دهند یا اندازه و شكل آنها تغییر می‌كند.
بررسی دهان به كمك آیینه به منظور یافتن تغییر رنگ (لب، لثه، زبان و حفره دهان)، زخم، ترك، تكه‌های سفید رنگ، تورم یا خونریزی.
در زنان، انجام معاینات ماهیانه سینه برای یافتن برآمدگی یا سفت شدن سینه یا ناحیه زیر بغل، تغییر در نوك‌سینه، حساسیت نوك سینه، تغییر در ظاهر سینه یا نوك سینه، تغییر در اندازه یا شكل سینه، فرو رفتگی نوك سینه به داخل، تورم یا قرمز شدن یا پوسته پوسته یا ظاهر پوست پرتقالی پیدا كردن، ترشح (مایع) از نوك سینه.
در مردان، انجام معاینه شخصی بیضه‌ها برای یافتن توده یا علائمی مانند سنگینی، ورم، حساسیت غیر معمول و درد.
آزمون‌های آزمایشگاهی
آزمایش خون، ادرار یا دیگر مایعات بدن می‌توانند به پزشك در تشخیص بیماری كمك كنند. این آزمایش‌ها می‌توانند كیفیت كار یك اندام (مثلاً كلیه) را نشان دهند، از طرفی وجود بیش از حد برخی مواد در نمونه‌های آزمایش شده ممكن است نشانه سرطان باشد، به این مواد در اصطلاح نشانگر‌های تومور گفته می‌شود.
با این همه تنها نتایج غیر عادی در آزمایشات دلیل قطعی وجود سرطان نیست و پزشكان نمی‌توانند تنها به نتایج آزمایش‌ها بسنده كنند.
مرحله‌بندی سرطان
پزشك برای انتخاب بهترین روش درمان، باید از وسعت (مرحله) بیماری مطلع باشد. در مورد بیشتر سرطان‌ها (مانند سینه، ریه، پروستات یا روده بزرگ) اندازه تومور و اینكه آیا سرطان به غدد لنفاوی یا دیگر قسمت‌های بدن منتشر شده یا نه، مشخص كننده مرحله بیماری است. برای این منظور پزشك دستور انجام عكس‌برداری با اشعه ایكس، آزمون‌های آزمایشگاهی و دیگر آزمایش‌ها را صادر می‌كند.
روش‌های درمان
جراحی، پرتودرمانی، شیمی‌درمانی، هورمون درمانی، درمان زیست‌شناختی، پیوند سلول‌های بنیادی، طب مكمل و جایگزین
توصیه‌هایی برای پیشگیری از سرطان
1- تا حدامكان لاغر باشید، بدون اینكه زیر وزن باشید. حفظ وزن مناسب در محدوده «شاخص توده بدنی (BMI)» سالم، یكی از مهمترین اقداماتی است كه می‌توان برای كاهش خطر ابتلا به سرطان، پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت نوع 2 انجام داد.
وزن مناسب هر فرد به قد وی بستگی دارد. BMI عددی است كه از نسبت وزن (كیلوگرم) به مجذور قد (متر) محاسبه می‌شود. به طور كلی هر چه این عدد بالاتر باشد فرد دچار تجمع مقدار چربی بیش‌تری در بدن است.
تحلیل BMI
كمتر از 5/18: زیر وزن
5/18 -9/24: وزن طبیعی
0/25 – 9/29: اضافه وزن
0/30 و بالاتر: چاقی
از BMI به عنوان یك شیوه غربالگری درباره احتمال تأثیر وزن در مشكلات سلامتی همچون بیماری‌های قلبی، دیابت و سرطان استفاده می‌شود. روش دستیابی به وزن بدنی مناسب، ایجاد تعادل بین میزان انرژی دریافتی (غذا و نوشیدنی‌ها) با انرژی مصرفی (فعالیت بدنی) است.
روش دیگر برای بررسی وزن مناسب، اندازه‌گیری دور كمر است. اندازه مناسب برای زنان كمتر از 80 سانتیمتر و برای مردان كمتر از 94 سانتیمتر است.
با تجمع چربی در دور كمر، هورمون استروژن وارد جریان خون می‌شود و سطح سایر هورمون‌ها نیز افزایش می‌یابد كه برای بدن مضر است. تجمع چربی دور كمر ارتباط قوی با سرطان سینه (در زنان یائسه)، سرطان روده بزرگ، لوزالمعده و رحم دارد.
2- حداقل 30 دقیقه در روز فعالیت بدنی داشته باشید. بالغین، حداقل روزانه 30 دقیقه فعالیت بدنی متوسط تا شدید (بیشتر از فعالیت‌های روزمره) در 5 روز هفته یا بیشتر داشته باشید. در صورت امكان فعالیت بدنی به مدت 60-45 دقیقه توصیه می‌شود.
كودكان و نوجوانان: حداقل روزانه 60 دقیقه فعالیت بدنی متوسط تا شدید در 5 روز هفته یا بیشتر داشته باشید.
فعالیت بدنی به هر شكل، خطر سرطان را كاهش می‌دهد. علاوه بر این، موجب تقویت سیستم ایمنی و حفظ سلامتی دستگاه گوارش شده و از وزن‌گیری جلوگیری می‌كند.
3- مصرف نوشیدنی‌های حاوی قند و غذاهای پرانرژی نظیر غذاهای فرآوری شده با قند و چربی بالا و فیبر كم را محدود كنید (نوشیدنی‌های حاوی قند مانند انواع كولاها و آب‌میوه‌های صنعتی و غذاها یا میان وعده‌های پرانرژی مانند پیتزا، مواد غذایی سرخ شده، شكلات و شیرینی). مصرف آجیل، دانه‌ها و برخی روغن‌های گیاهی در مقادیر كم مفید است.
4- مصرف موادی مانند سبزیجات، میوه‌ها، حبوبات و غلات كامل خطر سرطان را كاهش می‌دهد و به دلیل آب و فیبر زیادی كه دارند احساس سیری ایجاد می‌كنند و روش خوبی برای حفظ وزن مناسب هستند. زمانی كه غذایی را آماده می‌كنید، بهتر است دو‌سوم بشقاب شما حاوی غذاهای گیاهی، غلات كامل و حبوبات باشد.
5- مصرف گوشت قرمز را محدود كنید (حداكثر 500 گرم گوشت قرمز پخته شده در هفته) و از مصرف گوشت‌های فرآوری شده پرهیز كنید (مانند گوشت‌های دودی شده، نمك سود شده، سوسیس و كالباس).
6- پرهیز از غذاهای شور و فرآوری شده با نمك. مصرف زیاد نمك، خطر سرطان معده را افزایش می‌دهد و همچنین باعث افزایش فشارخون می‌شود. میزان نمك مصرف روزانه نباید بیشتر از 4/2 گرم باشد. غذاهای آماده، سوپ، سس، نان و حتی خوراكی‌های شیرین مانند كلوچه حاوی نمك هستند. بهتر است از غذاهای خانگی كه با مواد تازه درست شده‌اند استفاده كنید و به تدریج میزان نمك برای پخت غذا را كاهش دهید و به جای آن از ادویه، سیر و آبلیمو استفاده كنید.
7- رژیم غذایی متعادل و متنوع داشته باشید و از مكمل‌ها استفاده نكنید. برخی مكمل‌ها (مانند ویتامین D) در شرایط خاص توسط پزشك تجویز می‌شوند (برای افراد بالای 50 سال، افرادی كه گوشت مصرف نمی‌كنند، زنان باردار و . . .)
8- تغذیه انحصاری نوزاد با شیر مادر به مدت 6 ماه - شیردهی می‌تواند به پیشگیری از سرطان سینه كمك كند و همچنین باعث جلوگیری از چاقی دوره نوزادی و چاقی در سنین بالا شود. افراد بالغی كه اضافه وزن زیادی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان هستند.
9- سیگار نكشید و از تنباكو استفاده نكنید. مصرف تنباكو به هر شكلی خطر سرطان را افزایش می‌دهد. تنباكو مهمترین عامل سرطان ریه و موثر در بروز سرطان‌های دهان، حلق، حنجره، مری، لوزالمعده، دهانه رحم و مثانه است. خطر ابتلا به سرطان در افراد سیگاری كه الكل مصرف می‌كنند بیشتر است.
10- بیماران سرطانی كه بهبود یافته‌اند می‌باید به توصیه‌های پیشگیری در زمینه تغذیه، حفظ وزن مناسب و فعالیت بدنی عمل كنند.
برای خواندن بخش اول- آنچه لازم است درباره سرطان بدانید- اینجا کلیک کنید.
