تحریریه ماهنامه دنیای زنان
اغلب مردم بر این باورند كه فصل بهار، فصل آلرژی است. درختان شروع به شكوفایی میكنند و گردهها در هوا پخش میشوند و افرادی كه دچار حساسیت فصلی هستند، شروع به عطسه كردن میكنند. هر سال میلیونها نفر، از آلرژیهای فصلی، رنج میبرند و معمولا به بیماری تب یونجه نیز دچار میشوند.
متاسفانه تاكنون راههایی برای مقابله با این حساسیتها پیشنهاد نشده (از دارو درمانی گرفته تا روشهای خود درمانی)، و هیچ داروی معجزهآسایی برای درمان آلرژیهای فصل بهار یافت نشده است.
عوامل ایجاد آلرژیهای بهاری
بزرگترین عامل ایجاد آلرژی بهار، گرده است. ذرات بسیار ریزی كه توسط درختان، چمنزارها و گلها در هوا پخش میشوند، وقتی كه به بینی فرد مبتلا به آلرژی میرسند، به سیستم ایمنی بدن او آسیب میرسانند. این گرده های ریز از نظر سیستم ایمنی بدن، مهاجمان خارجی محسوب میشوند؛ بنابراین بلافاصله شروع به ترشح پادتن (موادی كه باكتریها و ویروسها را شناسایی كرده و به مقابله با آنها میپردازند) میكند.
پادتنها به مواد آلرژیزا حمله میكنند و همین امر موجب ترشح نوعی ماده شیمیایی به نام هیستامین در خون میگردد. هیستامین سبب آبریزش بینی، التهاب، خارش چشم و سایر نشانههای آلرژی میشود. گردهها میتوانند تا مسافتهای طولانی پخش و در مسیر خود موجب عذاب مبتلایان به آلرژی شوند. هرچه تعداد گردهها بیشتر باشد، مشكلات بیشتری ایجاد میكند.
تعداد گردهها، میزان مواد آلرژیزای موجود در هوا در هر مترمربع را نشان میدهد. شما میتوانید با پیشبینی وضعیت هوا در منطقهای كه سكونت دارید، پی به میزان گردههای موجود در هوا ببرید. در فصل بهار، برخی درختان مهمترین عامل ایجاد آلرژی در افراد هستند؛
مثل درخت توسكا، درخت سرو، درخت بید، درخت توت، درخت گردو، درخت افرا و... علائم و نشانههای آلرژی در روزهای بادی بیشتر میشود، زیرا جریان باد گردههای بیشتری را در هوا پخش میكند. برعكس، در روزهای بارانی، كمترین نشانههای آلرژی دیده میشود، چرا كه باران بیشتر عوامل آلرژیزا را میشوید و از بین میبرد.
مهمترین علائم آلرژی فصل بهار
آبریزش بینی
اشك آلودی چشمها
عطسه
سرفه
خارش چشم و بینی
كبودی دور چشم
عوامل آلرژیزای موجود در هوا، سبب بروز بیماری آسم نیز میشود. در این حالت، فرد مبتلا به راحتی نمیتواند تنفس كند و به خاطر تنگتر شدن ریهها مرتبا سرفه میكند و نفسهایش بسیار كوتاه میشود.
چگونه عوامل آلرژیزا را تشخیص دهیم؟
اگر تا به حال به طور دقیق به آلرژیهای بهاری و عوامل آن توجه نكردهاید، اما متوجه شدهاید كه با شروع فصل بهار، چشمان و بینیتان دچار خارش میشود و آبریزش بینی نیز دارید، به پزشك خود مراجعه كنید. متخصصان آلرژی احتمالا از شما یك آزمایش پوستی میگیرند كه در واقع نمونهبرداری از بخش كوچكی از پوست ناحیه بازو یا كمر است.
اگر شما به مادهای آلرژی داشته باشید، نوعی ورم یا برآمدگی قرمز روی پوستتان به وجود میآید. راه دیگر تشخیص آلرژی، تست RAST است. در این تست خونی، میزان آنتیبادی مورد نیاز برای مقابله با عامل آلرژیزا مشخص میشود.
راههای درمانی آلرژیهای فصل بهار
برای این منظور، پزشكان برخی داروهای خاص را تجویز میكنند. بیشتر این داروها در افراد مختلف مفید واقع میشوند و آنها بهبود مییابند. این داروها عبارتند از:
آنتیهیستامینها: كاهشدهنده سرفه، عطسه، آبریزش بینی و خارش چشم و بینی.
داروی رفع احتقان (دكانگستانت): ماده مخاطی موجود در حفرههای بینی را از بین برده و گرفتگی بینی را برطرف میكند؛ بنابراین تنفس و خوردن غذا آسان میشود.
آنتیهیستامین دكانگستانت: تركیبی از هردو داروی بالاست.
اسپری بینی دكانگستانت: گرفتگی بینی را از بین برده و راه عبور هوا را در حفرههای بینی باز میكند.
اسپری بینی كرومولین سدیم: از افزایش تب جلوگیری میكند و قبل از تشدید علائم آلرژیزا، میزان هیستامین موجود در بدن را كاهش میدهد.
داروی چشم: سبب از بین رفتن خارش چشم و اشك آلود شدن آن میشود.
به هر حال بهتر است پیش از استفاده از این داروها با پزشك خود نیز مشورتی داشته باشید. برخی از آنتیهیستامینها موجب خواب آلودگی میشوند و باید نسبت به استعمال آنها دقت شود. اگر هیچ كدام از این داروها به بهبودی شما كمكی نكردند، احتمالا پزشكتان از آمپول آلرژی برای درمان شما استفاده خواهد كرد. آمپول آلرژی نشان میدهد كه بدن شما تا چه میزان عامل آلرژیزا را میتواند تحمل كند. این آمپولها در همه افراد به یك اندازه مفید واقع نمیشوند و در صورتی كه به بهبودی فرد كمك كنند، اثر آن تا چند سال حفظ خواهد شد.
چگونه آلرژیهای بهاری را مدیریت كنیم؟
هیچ یك از ما نمیتوانیم به طور كامل با آلرژیهای فصل بهار مقابله كنیم؛ خصوصا اگر در منطقهای زندگی كنیم كه در آن گل و چمن و درختان بیشتری باشد؛ اما به هر حال میتوانیم با انجام دستورالعملهای زیر نشانههای آلرژی مثل عطسه و آبریزش بینی را كاهش دهیم:
در روزهای بادی سعی كنید در محیط خانه بمانید.
درها و پنجرهها را، خصوصا در هفتههای نخستین بهار ببندید.
درون خانه تهویههای هوا نصب كرده و مرتبا فیلتر آنها را تمیز كنید.
پس از بازگشت به خانه موهای خود را بشویید، زیرا گرد و خاك معمولا در لابهلای موها رخنه میكند.
لااقل هفتهای 2 بار محیط اطراف خود را گردگیری و فرشها را جارو كنید و حین كار كردن از ماسك استفاده نمایید تا گردههای موجود تا حدود زیادی از بین بروند.