پس باید به اطلاعات مناسب، صحیح و كافی مجهز باشید شما می‌توانید به فرزند خود كمك كنید تا مقاومتی را كه در برابر وسوسه و فشار مصرف مواد دخانی نیاز دارد، كسب كند. بسیار مهم است كه فرزندان خود را تشویق كنید، تا سرگرم فعالیت‌هایی شوند كه به طور طبیعی احساس سرخوشی كنند.
فعالیت‌های ورزشی، مذهبی و تفریحی می‌توانند جایگزین‌های مناسبی برای مواد دخانی باشند. همچنین صحبت درباره قوانین رفتاری و وضع صریح آنها و مشخص كردن محدودیت‌های قابل درك آن برای شما و فرزندتان از اهمیت زیادی برخوردار است.
پیشگیری با موارد ذیل شروع می‌شود
درك كردن و فهمیدن: «من می‌دانم توسط دوستان خود برای مصرف سیگار تحت فشار هستی»
تاكید: «به عنوان پدر (یا مادر) نمی‌توانم به تو اجازه بدهم درگیر فعالیت‌های آسیب‌رسان یا مضر شوی.»
حمایت كننده: «من به تو كمك می‌كنم روشی را برای «نه» گفتن به سیگار پیدا كنی.»
خودارزیابی: «آیا رفتار ناشایست من روی فرزندم تاثیر منفی و بد می‌گذارد؟»
پیشگیری نمی‌تواند با مواد زیر موفق شود:
طعنه: «فكر نكن نمی‌فهمم داری چه كاری می‌كنی!» تهمت: «تو دروغ می‌گویی!» برچسب زدن:«تو فرد خیلی بدی هستی!» همدردی طلبی:«نمی‌دونی چقدر منو اذیت می‌كنی!» سرزنش خود: «همه‌ا‌ش تقصیر منه!»
نقش مدارس در پیشگیری از استعمال دخانیات
مدارس با استفاده از موقعیت و امكانات شان می‌توانند نقش مهمی در پیشگیری از استعمال دخانیات توسط دانشآموزان داشته باشند. دانشآموزان یك سوم از زمان بیداری‌شان را در مدرسه سپری می‌كنند و بسیاری از آنان معتقدند كه شروع مصرف سیگار به دلیل الگوپذیری از دوستان و همسالان سطح خود رخ می‌دهد.
اولین تجربه سیگار كشیدن در افراد سیگاری قبل از پایان دوره دبیرستان رخ می‌دهد. اطلاعات اندكی در مورد مصرف سیگار در دانش‌اموزان زیر 12 سال وجود دارد ولی اولین تجربه مصرف سیگار بیشتر در سنین 11 و 12 سالگی رخ می‌دهد؛ به عنوان مثال: یك بررسی سراسری در آمریكا روی دانش‌اوزان 14 ساله نشان داد كه 13 درصد آنها همچنان به مصرف سیگار ادامه داده‌اند.
اگر این روند به این شكل ادامه یابد، بیش از 5 میلیون نفر از افراد زیر 18 سال سرانجام در اثر مصرف سیگار دچار مرگ زودرس خواهند شد. خطراتی كه سلامت جوانان و نوجوانان را در این سنین تهدید می‌كند گاهی غیر قابل جبران خواهد بود. این در حالتی
است كه علایم اعتیاد كه همان وابستگی به استعمال دخانیات است بعد از چند هفته سیگار كشیدن، ظاهر می‌شود سیگار همچنین می‌تواند دروازه ورود به مصرف مواد مخدر غیر قانونی باشد. نوجوانان سیگاری نسبت به افراد دیگر، چه دختر و چه پسر، مستعد روی آوردن به این مواد هستند.
نقش مدارس در كاهش گرایش به سیگار
برای اینكه مدارس تاثیر مثبتی در جلوگیری و كاهش مصرف سیگار در بین نوجوانان دانش‌آموز داشته باشند، باید محیطی ایجاد كنند كه دانشآموزان را تشویق به تقویت اعتقادات و رفتارهای ضد سیگار كشیدن بكنند. دانشآموزان الگو می‌توانند با عنوان همیاری كنترل دخانیات در اجرای سیاستهای كنترل و پیشگیری از سیگار كشیدن سایر جوانان در مدارس به كمك گرفته شوند.
ممنوعیت سیگار كشیدن برای دانشآموزان، كاركنان و مراجعین در كل مدرسه و ضمانت حوادث آن، راهكاری مناسب برای كاهش آمار مصرف سیگار در نوجوانان است. «مدرسه بدون دود» سیاستی پایدار است كه به طور مداوم به كاهش مصرف سیگار در بین دانشآموزان كمك می‌كند. البته این برنامه زمانی مفید است كه مطمئن شوند هیچ دانش‌آموز سیگاری در مدرسه نیست و این یك پیام قوی و سازنده كنترل دخانیات برای مدارس دیگر است.
مصرف دخانیات توسط معلمان و كاركنان مدارس باید به كمترین حد خودش برسد یا اینكه از دید دانشآموزان به دور باشد. اتخاذ سیاستهای كنترل دخانیات برای مدرسه زمانی موثر است كه با پیشگیری و آموزش همراه باشد. در تعداد زیادی از كشورها قوانین منع استعمال دخانیات در مدرسه وضع شده است.
مدارسی كه برای پیشگیری و كاهش ابتلای دانشآموزان به مصرف دخانیات آموزش می‌دهند، در اجرای كامل این برنامه موفق خواهند بود. بهترین كار برای چنین برنامه‌هایی این است كه تنها به یك جنبه از آثار سوء بهداشتی مصرف سیگار متمركز نشوند و به آثار و پیامدهای منفی اجتماعی مصرف دخانیات در این برنامه‌ها توجه شود همچنین به تاثیر فشار همسالان، مهارت «نه» گفتن و فریب نخوردن از تبلیغات رسانه‌ای ویژه بازاریابی برای محصولات دخانی پرداخته شود.
در كل، پیشنهاد آموزش كنترل دخانیات تنها در مدارس راهنمایی و دبیرستان كافی نیست. دانشآموزان باید این دستورالعمل‌ها و آموزش‌ها را در یك سری جزوه‌ها در طول تحصیل‌شان دریافت كنند. برنامه‌های پیشگیری از دخانیات موثر برای دانشآموزان درجه‌بندی شده و براساس سن تنظیم شده است و با دستورالعمل‌های دقیق برای اجرا در مقابل راهنمایی و دبیرستان همراه شده است.
زمانی كه معلمان با برنامه‌های آموزشی پیشگیری از دخانیات به طور صحیح آشنا می‌شوند، موفقیت این برنامه بسیار بالا می‌رود. آموزش موثر باید شامل بررسی محتوای برنامه درسی، مدل‌سازی از فعالیت‌های برنامه توسط مربیان مجرب با فرصت كافی برای معلمان برای اجرای برنامه‌ها باشد.
نقش والدین در جلوگیری از استعمال دخانیات در مدارس
خانواده‌ها نفوذ زیادی بر روی برداشت و نگرش دانشآموزان در مورد استعمال دخانیات دارند و اعضای خانواده باید تا حد امكان در برنامه‌های پیشگیری از دخانیات مشاركت فعال داشته باشند.
برنامه‌های آموزشی كه شامل تكالیف تعاملی برای والدین و دیگر اعضای خانواده است، نه تنها باعث افزایش بحث‌های آموزشی در این موضوع مهم می‌شود بلكه منجر به اجرای سیاستهای بهتر در مورد مصرف دخانیات در خانه می‌شود و حتی بزرگسالان سیگاری را تشویق به ترك سیگار می‌كند.
