تحریریه دنیای سلامت
میتوان گفت حدود هفده درصد از كل افراد سیگاری قصد ترك آن را دارند؛ اما تعداد كسانی كه موفق به انجام این كار میشوند بسیار اندك است. آنها بارها و بارها اقدام به ترك این عادت ناسالم میكنند، ولی اغلب ناموفق هستند. پزشكان راههای زیادی برای ترك سیگار پیشنهاد میكنند؛ ولی بهترین روش را ترك روانی سیگار میدانند.
به نظر آنها در نخستین گام فرد باید خود را از نظر روانی آماده این كار كند. سعی كنید حمایت و تشویق اطرافیان را برای ترك جلب كنید. مهارتهای تازه بیاموزید تا راحتتر بتوانید با این مساله كنار بیایید. میتوانید با مشورت پزشك خود برخی داروهای خاص را نیز مصرف كرده و خودتان را برای شرایط سختتر آماده كنید.
چرا باید این عادت را ترك كنید
به هزاران دلیل كه یكی از مهمترین آنها كاهش طول عمر است. براساس پژوهشهای به عمل آمده، افراد سیگاری 13 سال كمتر از بقیه عمر میكنند. علاوه بر این، برخی بیماریهای مزمن و كشنده، مثل سرطان ریه، بیماریهای قلبی و سكته در افراد سیگاری شایعتر است. گذشته از آسیبهای جسمی، سیگار كشیدن از نظر مالی نیز به زیان مصرفكننده است.
فردی كه عادت دارد روزانه یك پاكت سیگار بكشد، به طور میانگین در طول سال هزینه زیادی صرف خرید سیگار میكند. تا به حال میلیونها نفر موفق به ترك سیگار شدهاند و شما نیز میتوانید یكی از همین افراد باشید. برخی دلایل مهم برای ترك سیگار عبارتند از:
بیشتر عمر میكنید و زندگی با كیفیتتری خواهید داشت. از بسیاری بیماریها مثل حملات قلبی، نفخ، برونشیت مزمن، سكته و سرطان در امان خواهید بود. اطرافیان شما، خصوصا كودكان، سالمتر خواهند بود. طعمها و بوها را بهتر میفهمید. پول بیشتری پسانداز میكنید. خانه، ماشین، اتاق، لباسها و نفستان بوی بهتری خواهند داشت. نگرانیها و تشویشهایتان برای ترك سیگار از بین میروند.
الگوی بهتری برای فرزندان خود خواهید بود. فعالیتهای جسمی خود را بهتر انجام میدهید. پوست جوانتر و شادابتری خواهید داشت. احتمال اینكه در آینده فرزندانتان هم سیگاری شوند، كاهش مییابد. كودكان افراد سیگاری بیشتر در معرض آسم، بیماریهای مربوط به گوش، عفونتهای تنفسی و سندرم مرگ ناگهانی نوزادان قرار دارند. زنانی كه در طول دوران بارداری سیگار میكشند، كودكان كم وزنی به دنیا میآورند.
چرا ترك سیگار دشوار است
ترك كردن سیگار به خاطر نیكوتین آن دشوار است؛ زیرا همانند سایر موادمخدر، اعتیادآور میباشد. نیكوتین به طور طبیعی در توتون و دخانیات وجود دارد و تاثیر عمیقی روی ریه افراد مصرف كننده میگذارد. این ماده از طریق ریهها وارد جریان خون شده و در سرتاسر بدن پخش میشود و به این ترتیب تغییراتی در كل جسم فرد ایجاد میكند.
درست مثل كافئین، نیكوتین نیز یك محرك است و باعث افزایش فعالیت مغز میشود و روی فعالیت غدد آدرنال (غدد فوق كلیوی) نیز اثر میگذارد. افزایش ترشح آدرنالین بدن را تحریك كرده و موجب ترشح یكباره گلوكز میشود و به این ترتیب فشار خون، تنفس و ضربان قلب شدت مییابد. نیكوتین روی انسولین تولیدشده توسط پانكراس نیز اثر میگذارد؛ به همین دلیل میزان قندخون افراد سیگاری بالاتر از دیگران است.
با عادت كردن سیستم عصبی به نیكوتین، میل به دریافت نیكوتین بیشتر در بدن ایجاد میشود؛ از اینرو افرادی كه سالهاست سیگار میكشند، دوز مصرفیشان بالاتر است. وقتی كه فرد سیگاری تصمیم به ترك سیگار میگیرد، فقدان نیكوتین در بدن سبب سرگیجه، سردرد، حساسیت و زودرنجی و بیخوابی او میشود. ترك سیگار، شرایط فیزیكی و روانی فرد را تغییر میدهد. نیاز به نیكوتین از نظر روانی باعث میشود كه فرد بارها و بارها به سمت سیگار كشیده شود.
روشهای ترك سیگار كدامند
برای آنكه این كار را با موفقیت انجام دهید، در ابتدا باید عادت سیگار كشیدن را بشناسید. بسیار اهمیت دارد كه بدانید چه موقعیتهایی، چه فعالیتهایی و چه احساساتی شما را تحریك به سیگار كشیدن میكنند. در مورد لحظاتی كه دوست دارید سیگار بكشید، فكر كنید.
آیا وقتی سیگار میكشید كه: از خواب بیدار شدهاید؟ بعد از غذا خوردن سیگار میكشید؟ به هنگام نوشیدن قهوه یا چای؟ وقتی كه در حال استراحت كردن هستید؟ وقتی كه دچار استرس میشوید؟ و قتی كه سیگار كشیدن اطرافیانتان روی شما نیز اثر میگذارد؟ وقتی كه دچار احساساتی مثل شادی، غم، خشم و افسردگی میشوید؟ وقتی كه در حال رانندگی كردن هستید؟
اگر در مورد عادت سیگار كشیدن خود اطمینان ندارید، وقتی كه در حال انجام این كار هستید، شروع به نوشتن احساس خود و اینكه چرا سیگار میكشید و چرا این كار را ادامه میدهید، كنید. وقتی عادات مربوط به سیگار كشیدن برای شما روشن شد، تاحدامكان از شرایطی كه شما را تحریك به كشیدن سیگار میكنند، دوری كنید.
این كار به شما كمك میكند تا راحتتر ترك كنید. اگر تصمیم دارید آهسته آهسته سیگار را ترك كنید، یك زمان را برای ترك كامل سیگار مشخص كنید. یك تاریخ مشخص را در نظر بگیرید و از نظر روحی و حسی خود را برای ترك این عادت در آن تاریخ مشخص آماده كنید. بدیهی است این تاریخ نباید در پر استرسترین روزهای زندگیتان باشد و بهتر است برای روزهای آرامتر برنامهریزی كنید.
اگر فكر میكنید كه باید روزی بسیار آرام و بدون تنش را انتخاب كنید، در اشتباهید، زیرا چنین روزی هرگز فرا نمیرسد و هر روز زندگی، استرسها و فشارهای مخصوص خودش را دارد. یك شیوه دیگر برای ترك سیگار، كاهش دفعات سیگار كشیدن است. با این روش شما كمكم میزان نیكوتین دریافتی بدن خود را كاهش میدهید تا اینكه به تاریخ ترك كامل آن برسید...