مدیتیشن
مدیتیشن علاوه بر آنكه موجب كاهش استرس و فشارهای روحی- روانی میشود، تقویت ذهن را نیز به همراه دارد. براساس پژوهشها، مدیتیشن سبب تقویت و رشد كورتكس مغز (بخشی كه كنترل حافظه، زبان و پردازش را بر عهده دارد) میشود. بنابراین انجام مدیتیشن را به یك عادت همیشگی مبدل كرده و روزانه حدود 40 دقیقه مدیتیشن كنید. صاف و ثابت بنشینید، چشمان خود را ببندید و روی همان چیزی كه در آن لحظه وجود دارد، متمركز شوید. چه بسا كه آن چیز صدای یك پرنده باشد.
چند پیشنهاد ساده برای تقویت حافظه
به یاد سپردن نامها: زمانی كه فردی معرفی میشود یا با كسی آشنا میشوید، به نام او توجه و سپس حروف نامش را در ذهن خود تصور كنید. چند بار آن را تكرار كنید تا در حافظهتان ثبت شود.
به یاد سپردن كارها: به روشهای مختلف، به یاد سپردن كارها را تمرین كنید؛ مثلا از كارهایی كه باید انجام دهید فهرستی تهیه كرده و با آواز خواندن از روی فهرست، آن را در حافظه خود ثبت كنید.
پرهیز از دخانیات و موادمخدر: استفاده از سیگار و دخانیات نه تنها موجب خستگی زود هنگام جسم و روان میشود، بلكه عملكرد طبیعی سیستم عصبی و حافظه را نیز مختل میكند و اثرات دائمی دارد. با كنار گذاشتن سیگار كارایی حافظه بالا میرود.
دوری از استرس: استرس یكی از عواملی است كه موجب ركود ذهنی میشود؛ پس تا میتوانید، با روشهای مختلف، مثل مدیتیشن و یوگا، استرس را از خود دور كنید و به آرامش بیشتر برسید. حفظ آرامش و حالت طبیعی ارگانیسم، كاركرد طبیعی مغز و اعصاب را نیز تسهیل میكند. مطالعه كردن یكی از روشهای رسیدن به آرامش است.
نقش تغذیه در تقویت حافظه و عملكرد مغز
رژیمهای غذایی (مثل رژیمهای مدیترانهای)، علاوه بر جسم، ذهن را نیز تواناتر میكنند. مصرف زیاد سبزیها، میوهها، حبوبات، روغن زیتون و ماهی و مصرف كمتر گوشت قرمز از رژیمهای غذایی مناسب هستند كه روی فعالیت مغز تاثیر میگذارند. زغال اخته، توت فرنگی و اسفناج منبعی غنی از آنتوسیانین میباشند. آنتوسیانین توانایی سلولهای عصبی را برای پاسخ به واسطههای شیمیایی حفظ میكند.
همچنین مانع از تشكیل لختههای خونی میشود (رقیق كننده خون). این سه ماده غذایی كشسانی رگهای خونی را حفظ میكنند و انتقال پیامهای عصبی را بهبود میبخشند. ویتامین E مغز را از آسیب حفظ میكند و ویتامین B12 برای نگهداری سلولهای عصبی ضروری است. مغز ما برای خنثی كردن رادیكالهای آزاد نیاز به آنتیاكسیدانها دارد. رادیكالهای آزاد به سلولهای عصبی آسیب میرسانند و عمل واسطههای شیمیایی اعصاب را مختل میكنند.
با افزایش سن، قدرت دفاعی بدن ضعیف میشود و در نتیجه اثر تخریبی رادیكالهای آزاد افزایش مییابد. آنتیاكسیدانها حالت ارتجاعی رگها و قدرت ضربان قلب را حفظ میكنند. 20 درصد خون خارج شده از قلب به مغز میرسد. هر چیزی كه مانع جریان خون به مغز شود، قدرت یادگیری و ذهنی را كاهش میدهد. وقتی جریان خون در مغز مختل شود، سكته و خونریزی مغزی اتفاق میافتد و این خطرناك و كشنده است.
به تدریج یك سری حملات مغزی ضعیف رخ میدهد كه در ابتدا باعث كاهش حافظه و فراموشی میشود و در نهایت رگهای مغزی آسیب میبینند و حالتی شبیه آلزایمر به وجود میآید. افزایش هموسیستئین خون (نوعی اسیدآمینه كه از هضم پروتئین حیوانی در بدن تولید میشود)، حافظه مردان مسن را كاهش میدهد.
افرادی كه به طور مزمن دارای فشار خون بالا هستند، با افزایش سن، در یادآوری، خلاصه كردن و بررسی مطالب دچار مشكل میشوند. در واقع افزایش جزئی فشار خون، تغییرات عمدهای در مغز به وجود میآورد. بنابراین، به هر روش ممكن (تغذیه، ورزش، مسواك زدن، حل معما، جستجو در اینترنت و سایر روشهای موثر)، تلاش كنید كه علاوه بر داشتن جسم سالم، از ذهن و مغز هوشیار و فعال نیز برخوردار باشید و در دوران كهنسالی از بیماریهای مغزی و ذهنی در امان بمانید.
برای خواندن بخش اول- 6 روش اثر بخش برای تقویت حافظه- اینجا كلیك كنید.