ورتا چمانی
سیمرغ‌ها بر فراز
جشنواره سی و پنجم فیلم فجر در بخش داستانی دارای دو بخش اصلی است؛
یکی بخش مسابقه یا سودای سیمرغ که در آن 33 فیلم بلند، فیلم اولی، انیمیشن و فیلم هنروتجربه حضور دارند و دوم بخش چشم‌انداز یا خارج از مسابقه که حاوی حدوداً ده فیلم بلندی است که به دلایل مختلف نتوانسته‌اند به بخش مسابقه راه پیدا کنند و با حضور در این بخش مجالی می‌یابند برای دیده شدن توسط مخاطبان و فعالان رسانه‌ای در جشنواره تا مشخص شود که عیار آنها چقدر بوده و آیا کیفیت پایین سبب ساز کنار گذاشته شدن آنها بوده است یا سلیقه‌هایی که همواره انتخابهای جشنواره فیلم فجر را شکل می‌دهد.
در بخش مسابقه جشنواره امسال هم کارگردانان پیشکسوتی نظیر مسعود کیمیایی، مسعود جعفری جوزانی، پوران درخشنده، علیرضا داوودنژاد و فریدون جیرانی حضور دارند و هم نسل میانه فیلمسازان و چهره‌هایی نظیر سعید سهیلی، محمدهادی کریمی، همایون اسعدیان، حمید نعمت الله، مهدی کرم پور و مسعود اطیابی. جوان‌ترهایی مانند پیمان قاسم خانی، هاتف علیمردانی، محمدحسین مهدویان، نگار آذربایجانی، محسن قرایی و رامبد جوان هم در جشنواره حاضرند و البته در کنار آنها تعدادی فیلم اولی نیز به رقابت خواهند پرداخت.
پیشکسوتان حاضر در جشنواره
در میان چهره‌های نسل قدیمی مسعود کیمیایی با «قاتل اهلی» به جشنواره آمده که اثریست پیرامون فسادی اقتصادی و اختلاس‌های مالی که در سال‌های اخیر فراوان درباره‌اش شنیده‌ایم.
مسعود جعفری جوزانی هم با «پشت دیوار سکوت» به سراغ پرده برداری از پشت پرده ماجرای ورود خون‌های آلوده به کشور و ابتلای بسیاری از بیماران بی گناه به ایدز و بیماری‌های خونی رفته است.
«زیر سقف دودی» پوران درخشنده درباره معضل طلاق‌های عاطفی است که این روزها فراوان درباره‌اش شنیده‌ایم و علیرضا داوودنژاد هم کوشیده با «فراری» که باید با کسر «ف» خوانده شود روایتی ارائه دهد از اختلاف طبقاتی روزگار معاصر و برخی دغدغه‌هایی که نسل نوجوان و جوان متولد هفتاد با آن روبرویند!
فیلمسازان نسل میانه
فریدون جیرانی که در سال‌های اخیر به واسطه اجرای برنامه‌هایی مانند «هفت» و «35» مورد توجه است
با «خفگی» به جشنواره آمده است که فیلمی است در مایه‌های نوآر و با ساختاری معمایی که می‌تواند امتدادی باشد بر دیگر فیلم او در این گونه یعنی «پارک وی».
مسعود اطیابی با یک درام سیاسی با عنوان «ماه گرفتگی» که نگاهی دارد به حواشی انتخابات 88 در جشنواره حضور دارد و سعید سهیلی با قسمت دوم کمدی «گشت ارشاد» که حمید فرخ نژاد بازیگر اصلی آن به‌عنوان شریک تولید کنار سهیلی حضور داشته است!
محمدهادی کریمی کارگردان مؤلف سینمای ایران با «کمدی انسانی» به جشنواره آمده؛ فیلمی که یک کمدی تراژدی در بستر تاریخ معاصر به شمار می‌رود و به لحاظ جلوه‌های بصری برآمده از تصویرسازی در برهه‌های زمانی مختلف می‌تواند در زمره آثار شاخص جشنواره جای گیرد.
«یک روز بخصوص» عنوان فیلم همایون اسعدیان است؛ کارگردانی که گویا حمایت وزارت بهداشت را برای ساخت این فیلم که درباره قاچاق اعضای بدن انسان است همراه خود داشته. «رگ خواب» در گونه معمایی فیلمی است که حمید نعمت‌الله در بخش مسابقه جشنواره دارد.
«سوفی و دیوانه» مهدی کرم پور با مایه‌های تصویرنگاری ارتباطات آدمیان در روزگار معاصر و «نگار» رامبد جوان که درونمایه ای معمایی دارد از دیگر فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره سی و پنجم به شمار می‌روند.
جوان‌ترها
پیمان قاسم خانی نویسنده موفق تلویزیون و سینما در حیطه کمدی با «خوب بد جلف» به جشنواره فجر آمده است.
هاتف علیمردانی تازه‌ترین فیلمش «آباجان» که داستان آن در دهه 60 می‌گذرد را در بخش مسابقه دارد و نگار آذربایجانی هم فیلمی با عنوان «فصل نرگس» را.
محسن قرایی که نورخان‌تر با همکاری افشین هاشمی فیلمی به نام «خسته نباشید» را ساخته بود با اثری با عنوان «سد معبر» که درباره زندگی کارکنان اداره مبارزه با سد معبر شهرداری است در بخش مسابقه حضور دارد.
کاوه صباغ زاده فرزند مهدی صباغ زاده کارگردان سرشناس سینمای ایران نیز نخستین فیلمش که یک کمدی به نام «ایتالیا ایتالیا» است را در جشنواره دارد.
آیدا پناهنده که نورخان‌تر با فیلم زنانه «ناهید» توجهات را جلب کرده بود با «اسرافیل» به جشنواره آمده است و مازیار میری کارگردان جوان با «سارا و آیدا»؛ هر دوی این آثار در زمره آثار زنانه جشنواره فیلم فجر به شمار می‌روند.
وحید جلیلوند کارگردان جوانی که با «چهارشنبه 19 اردیبهشت» توجهات را جلب کرده بود امسال با «بدون تاریخ بدون امضاء» در جشنواره حضور دارد که می‌تواند امتدادی باشد بر حرکت تدریجی او در بازنمایی اتفاقات هولناک زندگی طبقات پایین. منوچهر هادی با درامی تلخ با نام «کارگر ساده نیازمندیم» به بخش مسابقه جشنواره آمده است.
محمدحسین مهدویان کارگردان «ایستاده در غبار» هم با «ماجرای نیمروز» به جشنواره آمده؛ فیلمی که زمینه‌ای تاریخی دارد با مرور اتفاقات دهه 60 و درگیری‌های نیروهای انقلابی با منافقین.
فیلم اولی‌ها
مرتضی علی عباس میرزایی کارگردان جوانی است که با فیلم اولش «انزوا» به جشنواره فجر آمده است.
منیر قیدی با «ویلایی‌ها»، محمد حمزه‌ای با «آذر» که نیکی کریمی را به‌عنوان بازیگر و تهیه کننده دارد، محمدرضا خردمندان با «21 روز بعد»، ابراهیم ایرج زاده با «تابستان داغ»، رقیه توکلی با «مادری»، مصطفی سلطانی با «چراغ‌های ناتمام» و محمود غفاری با «شماره 17 سهیلا» دیگر کارگردانانی هستند که با فیلم‌های اولشان شانس حضور در بخش مسابقه را پیدا کرده‌اند.
«کوپال» کاظم مولایی و «ئِو» به کارگردانی اصغر یوسفی‌نژاد از جمله آثار هنروتجربه ای راه پیداکرده به بخش مسابقه جشنواره هستند.
فرصتی برای ارزیابی آثاری که از بخش مسابقه جاماندند
در بخش چشم‌انداز یا همان خارج از مسابقه حدوداً ده فیلم وجود دارد که در میان آنها هم فیلم اولی دیده می‌شود و هم فیلم‌هایی از کارگردانان شناخته شده.
علی عطشانی با «یادم توروفراموش» که بازخوانی ماجرای قتل همسر ناصر محمدخانی توسط شهلا جاهد همسر صیغه آیش است در این بخش حضور دارد.
مهرداد فرید با «دعوت‌نامه» که تمام آن در مشهد فیلمبرداری شده به جشنواره فجر آمده است.
اسماعیل میهن‌دوست که قبلاً فقط یک فیلم «برخورد خیلی نزدیک» را ساخته بود با فیلمی با عنوان «ترومای سرخ» در بخش خارج از مسابقه حضور دارد.
رحمان سیفی آزاد فیلمنامه نویس آثاری مانند «من مادر هستم» و «قصه پریا» که سالها مدیریت واحد نمایش سیما را برعهده داشته نیز امسال با فیلمی با عنوان «ماجان» در بخش خارج از مسابقه جشنواره فجر حضور دارد.
حسین شهابی که نورخان‌تر «روز روشن» را از او در جشنواره دیده بودیم هم با «آزادی به قید شرط» در این بخش حضور دارد.
مریم دوستی با فیلمی دفاع مقدسی به نام «دریاچه ماهی»، بهنوش صادقی با «خانه دیگری»، مهدی جعفری با «ایستگاه اتمسفر» و هادی حاجتمند- علی سلیمانی سرندی با فیلمی مرتبط با شهدای غواص با عنوان «اشنوگل» در بخش چشم‌انداز حاضرند.
