پونه الهیاری : کارشناس ارشد فیزیولوژی تغذیه
تحریریه زندگی آنلاین : الگوهای رفتاری کودکان تأثیرات بسیاری بر تقریبا همه جنبههای زندگی آنها دارد، از جمله آنها میتوان به سلامت جسم و روان، شکلگیری روابط عمومی، رفتار در مدرسه، عملکرد حرکتی و ... اشاره کرد. علیرغم این جنبهها، سطح فعالیت بدنی کودکان در طی چند سال اخیر به علت پیشرفت تکنولوژی که منجر به تغییراتی در نوع بازیهای آنها (از بازیهای فیزیکی در حیاط منزل تا نشستن جلوی تلویزیون همراه با تبلت و بازیهای کامپیوتری) و همچنین تغییرات در سبک زندگی بزرگسالان گردیده است، رو به کاهش است و تعداد کمی از کودکان به تمامی توصیههای پدر و مادر در منزل عمل میکنند. شیوع اضافه وزن و چاقی در دوران کودکی از دهه 1960 تا کنون چهار برابر افزایش یافته است. اضافه وزن در سنین پایین و نداشتن سبک زندگی سالم با افزایش مرگ و میر در دوران بزرگسالی در ارتباط است. انواع مداخلات سبک زندگی کودکان را با موفقیت محدود هدف قرار داده است. کودکان در معرض طیف وسیعی از محیطها اعم از مدرسه، جامعه، خانه و ... قرار میگیرند و بسته به هر آنچه در هر کدام از اینها میبینند، میتواند موجب افزایش وزن و چاقی شود و کاهش وزن و جلوگیری از پرخوری را برایشان سخت کند. در طول سال، کودکان حدود 20 درصد از زمان خود را در مدرسه میگذرانند، اما 25 درصد از کل سال را در تعطیلات میگذرانند. تعطیلات یک وقفه بزرگ در یادگیری ایجاد میکند و همچنین باعث به هم خوردن سبک درست زندگی کودک میشود. از به هم خوردن نظم ساعات خواب گرفته تا ساعت صبحانه، ناهار و شام خوردن. اخیرا تعداد کمی از مطالعات، به این موضوع پرداختهاند که آیا تغییرات در تناسب اندام و چاقی در طول دوره تعطیلات تابستانی همان الگو را نشان میدهد یا خیر. یافته اصلی این بوده است که در دوران تعطیلات تابستانی و عید افزایش در چربی شکمی و کاهش تناسب اندام متناسب با سن به خصوص در پسران چشمگیر بوده است.
بیشتربخوانید:
نکته های ناب برای تغذیه کمکی
مروری بر شیرخشک های مورد مصرف در کودکان
عید و مشکلات آن
همانطور که به فصل تعطیلات میرویم و برنامهها شلوغتر و شلوغتر میشوند، به راحتی میتوان از تغذیه کودک خود چشمپوشی کرد. در میان هرج و مرج و مهمانیهای تعطیلات، پایان سال تحصیلی و خریدهای شب عید، پیدا کردن زمانی برای اطمینان از اینکه فرزندانتان درست غذا میخورند، دشوار است، اما داشتن یک سبک زندگی فعال سالم باید در اولویت باشد، بنابراین در اینجا چند نکته ساده وجود دارد که به شما کمک میکند تغذیه کودک خود را در مدت تعطیلات در مسیر درست نگه دارید.
نکات کمک کننده در راه رسیدن به الگوی غذایی سالم برای کودک
اولین فاکتور مهم این است که در خانه الگوی غذایی صحیح اجرا شود. از خریدن روتین غذاهای یخ زده، سوسیس و کالباس، چیپس و پفک و شیرینیجات جدا خودداری فرمایید.
آمادهسازی بخش بسیار مهمی است. هر بار که خرید خود را انجام میدهید، سعی کنید سبزیجات را خرد کرده و فورا آنها را به چند وعده تقسیم کنید. هویج و ساقه کرفس خرد شده در کیسههای زیپی دربسته، میتواند یک میانوعده سالم در سفر برای کودکتان باشد. میتوانید همین کار را با آجیل و میوههای خشک نیز انجام دهید. یک دسته کوچک اسفناج را به اسموتیهای صبحانه اضافه کنید. انواع سبزیجات رنگی، با بافتهای مختلف را برای کودک خود فراهم کنید تا امتحان کند.
آزمایشی به کودک خود سبزیجات مختلف گرم، سرد، پخته و خام بدهید. این روش میتواند بسیار کمککننده باشد تا ببینید کدام را بیشتر دوست دارد.
شما همچنین میتوانید فرزندان خود را درگیر کنید. بچهها برای شرکت در فرآیند پخت و پز هیجانزده میشوند، هر چیزی از شستن سبزیجات گرفته تا جمعآوری مواد، راه بسیار خوبی است که آنها را در انتخاب غذای سالم مشارکت دهد.
اگر شما سالم غذا بخورید، آنها سالم غذا میخورند. وقت گذاشتن برای تهیه یک وعده غذایی سالم و متعادل برای خودتان به فرزندانتان نیز خواه ناخواه انتقال مییابد. به عنوان والدین، شما نقش مهمی در شکل دادن به عادات غذایی و رابطه فرزندتان با غذا دارید. گذراندن زمان بیشتر با فرزندتان در خانه در طول تعطیلات، فرصتی عالی برای الگوبرداری از رفتارهای غذایی سالم است.
اگر به طور منظم غذاهای سالم میخورید، احتمال اینکه فرزندتان نیز غذاهای سالم بخورد، بیشتر میشود.
سعی کنید کودکتان را گرسنه به عید دیدنی نبرید. از فرزندتان بخواهید قبل از رفتن چیز سالمی بخورد تا وقتی به مهمانی میرسد، غافلگیر نشود و سپس هر چیزی را که در جلوی چشمش است بخورد.
بیشتربخوانید:
مروری بر شیرخشک های مورد مصرف در کودکان
غذاهای کمکی غنی از پروتئین
از اول کودک را با نوشیدنیهای قندی و پرکالری آشنا نکنید. بیشتر از آبمیوههای طبیعی و شیر استفاده کنید.
غذاهای سالم را به صورت جذاب، در ظروف شکیل و در دسترس و مناسب برای بچهها قرار دهید. سبزیجات و میوههای تازه را در یخچال نگهداری کنید. یک مکان ویژه و جلوی چشم کودک برای میانوعدههای سالم مانند هوموس، پنیر، آجیل و دانهها ایجاد نمایید.
به جای نوشیدنیهای بسیار شیرین، از بچهها بخواهید تا نوشیدنیهای خود را به طور طبیعی انتخاب کنند! نیمی از آب میوه 100 درصد طبیعی و نیمی از آب را بریزید و بچهها را تشویق کنید تا همیشه به این نحو نوشیدنی میل کنند. همیشه آب را تبلیغ کنید! مورد علاقه بدن شما است!
به بچهها کمک کنید احساس خود را با آنچه میخورند ارتباط دهند. میتوانید به آنها یادآوری کنید که دفعه قبل که شیرینیهای زیاد خوردهاند، چه احساس بدی داشتند.
به فرزندانتان نه گفتن (به روش صحیح) را بیاموزید، به خصوص در مهمانی و عید دیدنی.
تعطیلات، زمان بسیار خوبی برای آموزش در مورد غذا خوردن است. سعی کنید کودکان را تشویق کنید که بیش از آنچه میتوانند بخورند در بشقاب خود نریزند.
بیشتربخوانید:
تغذیه در دوره نقاهت کرونا؛ پس از بهبودی چه بخوریم؟
بهترین و بدترین خوراکیها برای کودکان بیش فعال
از این میانوعدههای سالم بیشتر استفاده کنید:
ماست میوه ای
لوبیای پخته شده
انواع اسموتیهای مختلف
سیب اسلایس شده همراه با کره بادام زمینی
کراکر نمکی و انواع پنیرها
هوموس و ساقه سبزیجات
ذرت بو داده
تخممرغ آبپز
حد تعادل را رعایت کنید: 80 درصد مواقع، فرزندتان را تشویق کنید که غذاهای مغذی و سالم بخورد که باعث رشد، تکامل و سلامت کلی میشود. به سبزیجات، میوهها، غلات کامل، حبوبات، روغنهای سالم، آجیل، لبنیات، گوشت بدون چربی، تخممرغ و ماهی فکر کنید.
20 درصد مواقع، به کودک خود اجازه دهید تا برخی از غذاهای سرگرمکننده و آنهایی که خودش دوست دارد را بخورد. این نوع غذاها حاوی مواد مغذی کمتری هستند و برای رشد و نمو مورد نیاز نیستند. ولی با این کار و ایجاد یک برنامهریزی درست، کودک خسته و زده نمیشود و یک وعدههایی را برای سرگرمی و خوشگذرانی خودش دارد. امیدوارم که این مطلب برایتان کارآمد واقع شده باشد.