فرزاد برهمندپور؛ کارشناس ارشد تغذیه و ارتقای سلامت
شیوع مسمومیت فصلی در کودکان
مسمومیت‌های مختلف از جمله مسمومیت‌های فصلی در تابستان در کودکان بسیار زیاد می‌باشد که یکی از دلایل مهم آن ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن کودکان در برابر بزرگسالان می‌باشد.
شیوع مسمومیت‌های ناشی از مصرف غذا و آب آلوده در فصل تابستان در کودکان نسبت به سایر فصول بسیار بیشتر می‌باشد.
یکی از مهم‌ترین عوامل بروز این نوع مسمومیت‌ها در کودکان عدم توجه به بهداشت فردی است.
علائم مسمومیت غذایی در کودکان
مهم‌ترین علائم مسمومیت در کودکان، بروز تهوع، استفراغ و اسهال می‌باشد که در مراحل شدید همراه با تب و لرز می‌باشد.
در بسیاری از موارد با رعایت یکسری موارد تغذیه‌ای می‌توان این مشکل را در کودک در کوتاه‌ترین مدت زمان ممکن درمان کرد، اما در موارد حاد که طول بیماری به بیش از چند روز برسد، لازم است کودک برای معالجه نزد پزشک برده شود.
مسمومیت‌های غذایی رایج در کودکان
مسمومیت سالمونلایی که ناشی از مصرف غذاهای کنسروشده فاسد و یا لبنیات‌های غیر پاستوریزه می‌باشد.
مسمومیت اکولایی که ناشی از عدم رعایت بهداشت فردی فرد تهیه کننده غذا و یا خوردن مواد پروتئینی گوشتی خام یا نیمه پخته توسط کودک می‌باشد که در بسیاری از موارد بروز این مسمومیت غذایی در کودکان شایع می‌باشد.
در ضمن در کودکانی که محصولات گوشت نیمه پخته مانند سوسیس و کالباس زیاد در هفته استفاده می‌کنند، احتمال این که در فصل تابستان دچار این نوع مسمومیت شوند، هست.
مسمومیت لیستریایی که در اثر مصرف لبنیات غیر پاستوریزه و گوشت و مواد پروتئینی غیر بهداشتی بروز می‌کند.
در این زمینه تاکید اکید می‌شود که در فصل تابستان کودکان از مصرف این مواد غذایی جدا خودداری نمایند.
مسمومیت شیگلایی که در اثر مصرف سبزی‌ها و میوه‌های خوب شسته نشده بروز می‌کند.
به همین دلیل ضدعفونی و شستشوی مناسب میوه‌ها و سبزی‌ها در رفع بروز این مسمومیت بسیار موثر می‌باشد.
راه‌حل‌های تغذیه‌ای برای کنترل مسمومیت غذایی در کودکان
پیشگیری از کم‌آبی در بدن کودک: به دلیل استفراغ و اسهال که در انواع مسمومیت‌ها در کودکان شایع است و باعث کم‌آبی بدن کودک می‌شود، مهم‌ترین کاری که والدین باید در مورد کنترل و درمان آن مد نظر قرار دهند، تامین آب مورد نیاز بدن کودک می‌باشد.
به همین دلیل باید آب، آب‌میوه طبیعی و در برخی موارد که میزان استفراغ زیاد است مصرف محلول‌های ORS (البته با تجویز پزشک) برای تامین آب و الکترولیت‌های مورد نیاز بدن کودک توصیه می‌شود.
در ضمن ترکیب رژیم غذایی کودک در روزهای اول ابتلا به مسمومیت باید مایع باشد و به تدریج به سمت رژیم غذایی نرم و معمولی تبدیل شود.
استفاده از ترکیبات غذایی پروبیوتیک در رژیم غذایی کودک: در صورتی که مسمومیت در کودک همراه با دل‌درد و مشکلات گوارشی می‌باشد، مصرف ترکیبات غذایی پروبیوتیک مانند ماست‌های پروبیوتیک برای ایشان می‌تواند بسیار سودمند باشد.
عدم مصرف غذاهای چرب و حجیم: رژیم غذایی کودک مسموم باید سهل‌الهضم باشد و از مصرف غذاهای چرب و حجیم برای ایشان به شدت اجتناب نمود.
عدم مصرف میوه و سبزی خام در دوران مسمومیت: توصیه می‌شود در زمان مسمومیت، از مصرف زیاد میوه و سبزی خام در رژیم غذایی کودک اجتناب شود.
مصرف نوشیدنی‌های طعم‌دار برای کودکانی که دچار تب هستند: در این زمینه توصیه می‌شود که از ترکیباتی مانند لیمو، تخم شربتی و یا خاکشیر برای طعم دادن آب مصرفی کودک مسموم و مبتلا به تب استفاده شود.
راه‌های پیشگیری از بروز مسمومیت غذایی در کودکان
تشویق کودک به مصرف کافی آب به خصوص در فصل تابستان به این دلیل که کم‌آبی در بدن کودک می‌تواند او را مستعد ابتلا به مسمومیت نماید.
عدم مصرف لبنیات غیر پاستوریزه به خصوص در فصل تابستان. به دلیل این که دستگاه گوارش و سیستم ایمنی کودکان بسیار حساس است و با مصرف این مواد غذایی امکان ورود میکروب‌های بیماری‌زا در بدن کودک افزایش می‌یابد.
مصرف غذاهای گوشتی خوب پخته شده توسط کودک در فصل تابستان.
بنابراین مصرف گوشت‌های خام و نیمه پخته و محصولات و فرآورده‌های گوشتی مانند سوسیس و کالباس باید در فصل تابستان برای کودکان محدود یا ممنوع شوند.
میوه‌ها و سبزیجات مصرفی کودکان در فصل تابستان باید به خوبی شسته و ضد عفونی شوند تا خطر بروز مسمومیت غذایی در بدن کودک کاهش یابد.
منبع:
https://kidshealth.org/en/parents/food-poisoning.html
بیشتر بخوانید:
