تحریریه ماهنامه کودک سالم
کدام‌یک از خوردنی‌ها از بدن ما و کودکانمان در برابر آلودگی‌ها محافظت می‌کنند؟ بهبود تغذیه نقش مهمی در برابر حفظ سلامت ریه‌ها و بدن در روزهای آینده دارد.
نقش محافظتی آنتی‌اکسیدان‌ها
دسته‌ای از آنتی‌بیوتیک‌ها شامل ویتامینC، ویتامین A، سلنیوم و بتاکاروتن‌ها از بدن ما در برابر دود و مواد سمی موجود در آلودگی‌ها محافظت می‌کنند. سلول‌های بدن می‌توانند وارد چرخه‌ای شوند که در آن پروکسیداسیون چربی رخ می‌دهد. این نوع آسیب‌دیدگی در اثر تنفس در آلودگی ایجاد می‌شود و آغاز سرطان است.
رگ‌ها و عروق آسیب می‌بینند و روند پیری سریع‌تر اتفاق می‌افتد. آنتی‌اکسیدان‌ها همانند یک سپر محافظتی وارد عمل می‌شوند و رادیکال‌های آزاد را فیلتر می‌کنند و از سلول‌های قرمز خون محافظت می‌کنند. طبق آزمایشات به عمل آمده آنتی‌اکسیدان‌ها از ریه‌ها در برابر انواع آلاینده‌های هوا محافظت می‌کنند. پزشکان و دانشمندان در چنین مواقعی به مردم توصیه می‌کنند که سبزیجات و میوه‌های بیشتری مصرف کنید مخصوصا افرادی که از بیماری حاد تنفسی عذاب می‌کشند، لازم است که به تغذیه صحیح بیشتر اهمیت دهند. آسیب‌دیدگی در برابر آلودگی هوا، امری اجتناب‌ناپذیر است.
کودکان بیشتر از بزرگسالان دچار آسیب‌دیدگی می‌شوند و از آنجایی که کنترل کافی روی شرایط ندارند، مسئولیت والدین و بزرگترها است که به سلامت آنها و حفظ بیشتر آن اهمیت دهند. انتخاب غذاهای سالم و آب پاکیزه و عدم مصرف غذاهایی که مواد نگهدارنده دارند، عدم مصرف سیگار و سایر مواد شیمیایی موجود در خانه از نخستین گام‌ها در این زمینه هستند.
مواد غذایی مفید برای مبارزه با آلودگی هوا
فلاوونویید
طبق تحقیقات به انجام رسیده توسط گروهی از دانشمندان مصرف شکلات نیز به حفظ سلامت قلب و بدن در روزهای آلوده کمک می‌کند. افزایش میزان دود موجود در هوا باعث کاهش توانایی قلب و در نتیجه تغییر ریتم قلب می‌شود. افرادی که ریتم نامنظم قلبی دارند در آینده بیشتر دچار حملات قلبی می‌شوند.
مواد غذایی که حاوی مقدار بیشتری فلاوونویید هستند، تغییرات مثبت زیادی در عملکرد قلب دارند و خطر حملات قلبی را کاهش می‌دهند. تقریبا یک‌سوم مردم جهان از بیماری‌های قلبی – عروقی رنج می‌برند و این نوع بیماری‌ها حساسیت افراد را به آلودگی بیشتر می‌کنند. فلاوونوییدها عمدتا در انواع میوه‌ها و سبزیجات مخصوصا سیب و انگور بیشتر دیده می‌شوند. فلاوونوییدها دسته‌ای از پلی‌فنول‌ها هستند یعنی ترکیبات طبیعی موجود در گیاهان که در حفظ سلامت ما بسیار موثرند. این پلی‌فنول‌ها از قلب محافظت می‌کنند با سرطان مقابله می‌کنند و از پیری زودرس جلوگیری می‌کنند.
توت‌فرنگی، بلوبری، سیب، چای سیاه، شکلات، مرکبات، چای گیاهی، کرفس، سیر، فلفل دلمه‌ای سبز، بروکلی، گوجه، اسفناج، پیاز، بادام، گردو و محصولات سویا حاوی فلاوونویید هستند.
بروکلی
مصرف مقدار کافی بروکلی نقش موثری در کاهش ضایعات ناشی از آلودگی هوا دارد. نوعی ترکیب موجود در بروکلی به نام «سولفورافان» به بروکلی این خاصیت را می‌دهد تا بتواند با مواد سمی موجود در آلودگی هوا مقابله کند.
ویتامین A و بتاکاروتن
این ویتامین‌ها کمک زیادی به حفظ لایه بیرونی پوست و سایر بخش‌های بدن می‌کنند مثل مجاری تنفسی، بنابراین مقاومت بدن را در برابر عفونت‌ها بالا می‌برند. برخی از منابع غذایی این ویتامین عبارتند از: جگر، هویج، سیب‌زمینی شیرین.
ویتامین C
این ویتامین باعث به وجود آمدن کلاژن بیشتر می‌شود و از این طریق به حفظ و نگهداری سلول‌های بدن کمک می‌کند و باعث تقویت عروق خونی می‌شود و کمک زیادی به بهبود زخم و شکستگی‌ها می‌کند و مقاومت بدن را در برابر عفونت بالا می‌برد. برخی از منابع غذایی این ویتامین عبارتند از بروکلی، پرتقال، گریپ‌فروت، انبه، پاپایا و توت فرنگی.
ویتامین E
این ویتامین نیز باعث تقویت سیستم دفاعی بدن می‌شود. برخی از منابع غذایی ویتامین E عبارتند از روغن مایع، سبزیجات سبز برگدار، غلات، زرده تخم‌مرغ و کره.
سلنیوم
این ماده معدنی با رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کند. رادیکال‌های آزاد می‌توانند به کبد و ریه‌ها آسیب برسانند. از منابع غذایی این ویتامین می‌توان به تخم‌مرغ، پیاز، سیر، گندم و غلات، ماهی اشاره نمود.
رژیم غذایی مدیترانه‌ای
متخصصان بر این باورند که رژیم غذایی مدیترانه‌ای کمک زیادی به کنترل بیماری آسم در کودکان و بزرگسالان می‌کند. این رژیم غذایی حاوی مقادیر کافی میوه و سبزیجات، ماهی آب‌های سرد، روغن زیتون، بذر کتان، رزماری و سیر است. در رژیم غذایی مدیترانه‌ای از شیر و محصولات لبنی کمتر استفاده می‌شود چرا که آنها را از عوامل تشدید کننده علائم آسم می‌دانند.
سبزیجات و میوه‌ها به دلیل دارا بودن بیوفلاوونوییدها با رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کنند. پیاز زرد، سیب، چای حاوی کوئرستین بالا هستند که توانایی بدن برای دفع ضرر ناشی از رادیکال‌های آزاد را بالا می‌برند بنابراین در روزهایی که میزان آلودگی هوا بیشتر است به کودکان مقدار بیشتری از این محصولات و مواد غذایی را بدهید. به طور کلی مصرف سیر، پیاز و ماهی مخصوصا سالمون در زمان آلودگی بیشتر هوا توصیه شده است.
کودکانی که به مقدار کافی ماهی می‌خورند، بسیار کمتر دچار آسم می‌شوند. در سالاد کودک خود، روغن زیتون خالص و سرکه بالزامیک بریزید. هر دو خاصیت ضدالتهابی دارند و سرشار از امگا 3 هستند. به برچسب محصولات غذایی دقت کنید. از مصرف آنهایی که حاوی مقادیر بیشتری مواد نگهدارنده، رنگ دهنده و طعم دهنده هستند پرهیز کنید و تا جایی که ممکن است محصولات ارگانیک را در برنامه غذایی خود و کودکتان بگنجانید.
