اتیسم اختلالی عصبی – رشدی است که حدود سه سال اول زندگی کودک نمایان می‌شود. این اختلال تمام ابعاد زندگی کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اختلال طیف اتیسم به این معناست که علائم و نشانه‌ها در هر فرد با شدت متفاوتی دیده می‌شوند. عصبی – رشدی بودن آن به این معناست که رشد و کسب مهارتهای مرتبط با سن و همچنین سیستم عصبی کودک در این اختلال درگیر است، طوری‌که نزدیک به ۳۰ درصد کودکان دارای اُتیسم هرگز سخن نمی‌گویند.
به گزارش خبرآنلاین، اتیسم، علائم و نشانه‌های گوناگونی دارد و در هر فرد به یک‌شکل و با شدت متفاوتی نمایان می‌شود. مهم‌ترین علائم آن نقص در برقراری ارتباط، مشکل در تعاملات اجتماعی، عدم برقراری تماس چشمی، عدم واکنش به نام خود، عدم توجه به محیط اطراف، شناخت محدود نسبت به محیط اطراف، واکنش‌های نامتعارف به برخی از محیط‌ها و یا محرک‌ها، وجود الگوهای محدود و تکراری در رفتار، علایق و فعالیت‌ها و… است.
یکی از مشکلات اصلی کودکان با اختلال اتیسم نداشتن کلام و یا توانایی‌های کلامی بسیار محدود است به طوری که این کودکان حتی برای بیان و برطرف کردن نیازها و درخواست‌های خود هم با چالش مواجه می‌شوند. مواجه شدن مداوم با این چالش‌های ارتباطی باعث بهم ریختگی، احساس ناامیدی و ناکامی در این کودکان می شود که هم کودکان و هم والدین آن ها را با مشکلاتی مثل تنیدگی و احساسات منفی مختلف روبرو می کند. پس از چه روشی می توان برای برقراری ارتباط و برطرف کردن نیازها در این کودکان استفاده کرد؟
بیشتربخوانید:
علائم اوتیسم و روش تشخیص آن در کودکان
روش آموزشی پکس یا نظام ارتباطی مبادله تصویر، روشی است که اولین‌بار در دهه‌ی ۸۰ میلادی توسط آندرو بوندی و لوری فراست پایه‌گذاری شد. هدف در این روش آموزشی تقویت مهارتهای ارتباطی کودک اتیسم و گسترش ارتباط خودانگیخته در محیط‌های مختلف همچون خانه، مدرسه، محیط‌های تفریحی و … بدون نیاز به استفاده از کلام و جایگزینی تصاویر به جای آن بوده است.
این روش آموزشی در ۶ گام اجرا می‌شود، در گام‌های ابتدایی هدف معرفی تصاویر، جلب‌توجه کودک، افزایش تقاضاهای خودانگیخته و تمایز بین تصاویر است و در گام‌های بالاتر هدف جمله‌سازی (غیرکلامی)، تقاضا و برآورده‌کردن نیازها است.
پژوهش ها ثابت کرده اند که روش ارتباطی مبادله تصویر می‌تواند به عنوان روشی برای بهبود مهارتهای ارتباطی کودکان اتیسم مورد استفاده قرار گیرد اما میزان اثربخشی این روش در میان افراد مختلف، با توجه به ویژگیهایی مانند سطح عملکرد شناختی، میزان توجه و همکاری متفاوت است.
موسسه ی خیریه ی دوست اتیسم به منظور توانمندی کودکان اتیسم و با نیازسنجی های بسیار پس از ۴ سال تلاش توانستند این روش را به صورت رسمی بومی سازی کرده و در اختیار متخصصین و خانواده ها قرار دهند. تمام ابزارهای لازم برای استفاده از این روش در ایران تولید شده و نزدیک ترین نمونه به نمونه ی اصلی است.
دنیای کودکان اتیسم شاید خیلی زیباتر از دنیایی باشد که ما با تمام حواسمان درکش می کنیم. به امید روزی که تمام کودکان اتیسم سرزمینمان با استفاده از ابزارها و روش های درمانی موثر و به روز دنیا قادر به زندگی راحت تر و بازگو کردن نیازهایشان باشند.
بیشتربخوانید:
