البته این نكته را هم باید در نظر داشته باشید كه فعالیت مورد علاقه او خطرناك و آسیب‌زننده نباشد. نكته دیگری هم وجود دارد و آن اینكه كودك خجالتی اصلا تمایل ندارد فعالیتی را شروع كند، چون می‌ترسد شكست بخورد و سرزنش شود. این وظیفه شماست كه به او كمك كنید علایقش را بشناسد. آیا او در دومیدانی قوی است؟ ذوق هنری دارد یا ریاضیاتش قوی است یا شاید هم عاشق موسیقی است؟ چه كارهایی او را دلگرم و توجه‌اش را جلب می‌كند؟
اگر او خجالت می‌كشد در فعالیت‌های گروهی مانند تیم ورزشی شركت كند، ابتدا از فعالیت‌های انفرادی مورد علاقه او شروع كنید؛ مثلا نقاشی، موسیقی، هنرهای دستی یا مطالعه. وقتی اعتماد به نفس او بیشتر شد، ترتیبی دهید تا با افراد ماهر در این زمینه‌ها ارتباط برقرار كند و در نهایت او را تشویق كنید تا با كودكان دیگر درباره مهارت‌هایش حرف بزند و تجربیاتش – هر چند مختصر- را در اختیار آنها بگذارد.
او را به نشان دادن، توضیح دادن و آموزش مهارت‌هایش به كودكان كوچك‌تر تشویق كنید.
به او یاد دهید چطور احساساتش را مدیریت كند
یكی از پژوهشگران دانشگاه هاروارد تعدادی نوزاد را از بدو تولد بررسی كرد و به وجود الگوهایی از ترس و خجالت در آنها پی برد. شش ماه بعد مشاهده كرد كه این الگوها در تعدادی از آنها ناپدید یا كمرنگ شده، ولی در برخی دیگر همچنان باقی مانده است. او دریافت نوزادانی كه رفتارهای خجولانه و ترسان در آنها از بین رفته بود.
پدر و مادرهایی داشتند كه از همان ابتدا به آنها یاد داده بودند چطور با موقعیت‌های جدید و ناراحت‌كننده كنار بیایند؛ ولی والدین گروه دوم زمانی كه نوزاد‌شان با موقعیت جدیدی كه او را می‌ترساند روبه‌رو می‌شد، فقط او را دلداری می‌دادند. ولی مگر می‌شود درد و گریه یك كودك را نادیده گرفت و به آن بی‌توجهی كرد؟ البته كه نمی‌توان.
ولی یافته‌های این پژوهشگر نشان می‌دهد كه هر قدر شما به رفتاری بیشتر توجه كنید، امكان اینكه دوباره در حضور شما (صرفنظر از مثبت یا منفی بودن آن در نظر شما) تكرار شود، بیشتر خواهد شد. در واقع آن كاری كه شما برای آرام كردن كودك خود انجام می‌دهید، ممكن است باعث شود كه كودك به طور ناخودآگاه باز هم آن رفتار را از خودش نشان دهد.
چه باید كرد؟
اولین توصیه این است كه كودك خود را در مواقع ناراحتی آرام كنید و او را دلداری دهید! ولی سعی كنید بفهمید این كار شما چه وقت كمك‌كننده است و چه وقت باعث ناراحتی او می‌شود. وقتی فهمیدید رفتار شما اثر منفی دارد، از آرام كردن او دست بردارید و به كودك‌تان یاد دهید چطور با این موقعیت ناراحت‌كننده كنار بیاید.
هر وقت دیدید كودك خجالتی شما، كه از هر موقعیت جدیدی ناراحت و مضطرب می‌شود، تلاش می‌كند در عوض نشان دادن احساسات منفی با آن كنار بیاید، او را تشویق كنید.
وقتی كودك به خاطر مسأله‌ای كوچك ناراحت می‌شود، فورا برای آرام كردن او ندوید! و بگذارید خودش با آن كنار بیاید؛ ولی زمانی كه مسأله آنقدر بزرگ است كه او نمی‌تواند از پس آن بربیاید، به او كمك كنید.
به او راه حل پیشنهاد كنید تا بتواند احساسات منفی‌اش را به طور موثرتری مدیریت كند.
كودك خجالتی خود را تشویق كنید خودش برای حل مشكلات و برطرف كردن اضطراب‌های اینچنینی راه‌حل پیدا كند.
از همان دوران كودكی روش‌‌های مدیریت استرس را به او بیاموزید.
به او اجازه دهید آنچه را احساس می‌كند با همه وجودش حس كند. زمانی كه از فرط ناراحتی گریه می‌كند، مانعش نشوید. به او بیاموزید احساساتش را بشناسد، آنها را بپذیرد، بداند كه این احساسات منفی تا ابد نمی‌مانند و از آنها می‌تواند مهارت‌های كنار آمدن با موقعیت‌های ناراحت‌كننده را یاد بگیرد.
برای خواندن بخش اول- عزیزم خجالت نكش- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- عزیزم خجالت نكش- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش چهارم- عزیزم خجالت نكش- اینجا کلیک کنید.
