تحریریه زندگی آنلاین- گروه كودك سالم
كودكان عادات و رفتارهای خاص خودشان را دارند که برخی از این عادات، ناخوشایند و آزاردهنده است؛ مثل: ناخن جویدن، مكیدن انگشت شست، چرخاندن تارهای مو با انگشتان و...
با اینكه این عادات، شما را آزار می‌دهند و حتی ممكن است نگران‌تان كنند، ولی خونسردی خود را حفظ كنید و به خود نگرانی راه ندهید. در بیشتر موارد آنها فقط در یك مرحله طبیعی از رشد بروز میكنند و هشداردهنده نیستند و به زودی هم برطرف می‌شوند.
عادت چیست؟
عادت رفتاری است كه همواره تكرار می‌شود و معمولاً فرد از آن ناآگاه است. كودكان از عادات خود بی‌اطلاعند؛ اما متأسفانه پدر و مادرها با دیدن آنها بسیار نگران می‌شوند و می‌خواهند این عادت‌ها را در كودك یا نوجوان خود كاهش دهند و حتی از بین ببرند.
چه چیزی باعث بروز عادت می‌شود؟
چرا پسر كوچك شما ناخن‌هایش را می‌جود و چرا دختر كوچولوی شما همیشه با موهایش بازی می‌كند و آنها را تاب می‌دهد؟ متخصصان می‌گویند كه همیشه علت بروز یك عادت، كاملاً مشخص نیست. گاهی اوقات عادت‌ها فقط محض سرگرم كردن یك كودك خسته بروز میكنند تا او را تسكین دهند.
این بار به محض آنكه شاهد ناخن جویدن، پیچاندن مو و یا هر عادت تكراری دیگر در كودك خود بودید، لحظه‌ای با خود بیندیشید كه آیا او به تازگی دچار نگرانی و تشویش شده است؟ و اگر این‌گونه بود، بدانید این رفتارها را برای تسكین خود و كاهش تنش‌ها و نگرانی‌هایش انجام می‌دهد. برخی از كودكان نیز در حالت آرامش گرفتن این کار‌ها را انجام می‌دهند؛ مثلاً قبل از آنكه به خواب بروند یا وقتی كه به آرامی موسیقی گوش می‌دهند.
برخی مواقع نیز عادت‌ها از دوران نوزادی در كودكان می‌ماند و ادامه پیدا می‌كند. در نوزادان مكیدن انگشت شست، رفتاری برای تسكین خویشتن و همراه با نوعی لذت است و یا ناخن جویدن كودك شما آینه‌ای از خودتان است. آیا خود شما نیز عادت به ناخن جویدن دارید؟
دانشمندان معتقدند كه این عادت می‌تواند ریشه ژنتیكی داشته باشد. گاهی نیز كودكان این کار‌ها را برای جلب توجه اطرافیان خود انجام می‌دهند. آنها وقتی احساس میكنند مورد بی‌توجهی والدین خود قرار گرفته‌اند، سعی میكنند با انجام چنین رفتارهایی، دوباره آنها را متوجه خود سازند؛ چرا كه می‌دانند مامان و بابا خیلی زود نگرانشان خواهند شد.
كودك خود را در فرایند ترك عادت ناخوشایندش همراهی كنید.
وقتی كه كودك پنج‌ساله شما گریه‌كنان از مهدكودك به خانه می‌آید و می‌گوید كه سایر كودكان به خاطر مكیدن انگشت شست به او خندیده‌اند، بدانید كه او با این روش از شما درخواست كمك می‌كند. پدر و مادر می‌توانند از كودك خود بپرسند كه چه فكری می‌كند و چگونه می‌تواند این عادت خود را از بین ببرد. یعنی او را درگیر فرایند ترك عادت كنند. روش‌های مختلف ترك عادت را با هم مرور كنید و هر دو یك روش مناسب را بیابید.
چگونه با عادت‌های ناخوشایند كودكان مقابله كنیم؟
خبر خوب اینكه اغلب این عادت‌ها با بزرگ شدن كودك و ورود او به مدرسه ناپدید می‌شوند؛ زیرا او دیگر نیازی به آنها ندارد. اما اگر فكر می‌كنید زمان آن رسیده است که به كودك‌تان كمك كنید عادت خود را ترک کند، می‌توانید از روش‌های زیر کمک بگیرید:
به آرامی برای او توضیح دهید كه در مورد آن رفتار و عادت چه مشكلی دارید و چرا انجام آن كار شما را ناراحت می‌كند. این روش را در مورد كودكان سه چهار ساله به كار بگیرید تا آگاهی‌شان راجع به آن مسأله بیشتر شود.
به او بگویید: «من دوست ندارم تو ناخن‌هایت را دائماً بجوی. این كار باعث می‌شود خوب به نظر نرسی. آیا می‌توانی تمام تلاشت را بكنی تا این كار را انجام ندهی؟» اینها را بگویید، اما دفعه بعد كه شاهد ناخن جویدن او بودید، او را سرزنش نكنید و یا سخنرانی‌های‌تان را دوباره از سر نگیرید. تنبیه كردن، مؤاخذه و سرزنش باعث تشدید یك رفتار می‌شود...
برای خواندن بخش دوم- عادت‌های ناپسند در كودكان- اینجا کلیک کنید.
