د کتر سید ضیاءالد ین مظهری : متخصص تغذیه و رژیم د رمانی ؛ نائب‌رئیس انجمن علمی پیشگیری و د رمان چاقی
تحریریه زندگی آنلاین : فازهای رشد و دردهای استخوانی
در فازهای دوم و سوم دوران جهش رشد، دردهایی در نواحی ساق و ران پا و مفصل زانوها و به ندرت بازوها در زمان استراحت در کودکان آغاز می‌گردد. بیشترین شکایت کودکان از دردهای ایجاد شده در قبل از خواب یا کوتاه زمانی پس از خوابیدن می‌باشد که با آه و ناله ناشی از درد از خواب بیدار می‌شوند.
بیشتربخوانید:
نکته های ناب برای تغذیه کمکی
چرا گروهی از کودکان در فازهای مختلف جهش قدشان دردهایی را در اندام‌های خود احساس می‌کنند؟
کودکانی قبل از به خواب رفتن از دردهای خود شکوه و شکایت دارند و یا تعدادی از آنها کوتاه زمانی بعد از خوابیدن یا در نیمه‌های شب به علت فشار دردهای آغاز گردیده با آه و ناله و گریه و زاری از خواب بیدار می‌گردند.
گرچه کادرهای درمانی با تخصص‌های مختلف نظریات متفاوتی ابراز می‌دارند و درمان‌های خاصی را تجویز می‌فرمایند، ولی گروه دیگری از این اساتید بر این موضوع اشاراتی دارند که با برایند شواهد و قراین تاثیرگذار هم‌خوانی بیشتری دارد. این بزرگواران با در نظرگرفتن افزایش قد و حجم به تحت فشار قرار گرفتن غضرف‌ها و تاندون‌ها اشاراتی می‌نمایند و دلیل دیگری را نیز به این تئوری می‌افزایند که چون در زمان خواب عمیق و به موقع، ترشح هورمون رشد افزون‌تر و رشد قدی، تراکم استخوان‌ها و پیچیدگی عضلات افزون‌تر می‌شود، ولی غضرف‌ها و تاندون‌های اتصال‌دهنده آنها به یکدیگر زمان بیشتری جهت هماهنگی خود نیاز دارند و این تأخیر فاز موجب بروز درد می‌شود.
در کودکانی که در طول روز بدو‌بدوی زیادی دارند و یا ورزش‌های مختلفی را به مدت طولانی‌تری انجام می‌دهند نیز این دردها بیشتر و شدیدتر بروز و نمود پیدا می‌کند.
گرچه کودکان دردمند چه از خواب بیدار شده و چه تحت تأثیر حرکات ورزش‌های مختلف دچار درد شده باشند، به طور دقیقی منبع و مرکز درد را نمی‌توانند مشخص سازند، در بسیاری از موارد محل درد را بالای ران، پایین ران، مفاصل زانوها، مچ پاها، در پاها و به صورت نادری در ساعد و بازوهای خود احساس می‌نمایند.
مدت بروز درد و زمان بروز نیز نامشخص و نامنظم گزارش می‌شود. مدت درد زمانی چند دقیقه و یا چند ساعت طول می‌کشد و یا به ندرت چندین روز ادامه پیدا می‌کند.
بیشتربخوانید:
آموزش مسائل جنسی به کودکان ؛ دقیقا باید به او چه بگویید؟
چگونه می‌توان دردهای ناشی از فازهای رشد را رفع یا تعدیل نمود؟
۱- با شیشه یا کیسه آب گرم یا مشمع‌های چسبناک گرما‌زا
۲- ماساژ ملایم و نرم محل درد با یا بدون استفاده از پمادهای مسکن درد مثل ترمو راب یا ارنیکا
۳- در صورت عدم فروکش نمودن درد و بی‌تابی کودک با مشورت کادر درمانی، از داروهای مسکن و ضد التهاب تاریخ نگذشته قبلی استفاده گردد.
4- در صورت شدت یافتن درد و نا آرامی و عدم تحمل کودک، هر چه سریع‌تر به متخصص کودک خانودگی‌تان بدون فرصت‌سوزی مراجعه نمایید.
۵- توجه پدر و مادرها را به این موضوع جلب می‌نمایم که در صورت گسترش درد از نواحی پا، ساق، زانو، ران و مفاصل به طرف لگن و ادامه درد طی روزهای متوالی و آغاز لنگیدن توام با ورم و التهاب و قرمز شدن محل درد و بروز تب فوری و سریع، جهت انجام معاینات دقیق و تصویربرداری‌های اختصاصی و پیشرفته به متخصص مورد اعتمادتان مراجعه فرمایید تا با علت‌یابی‌های دقیق و رفع آن، تظاهرات و علائم ایجاد شده به طور اساسی و ریشه‌ای برطرف گردد.
علل عدم ادامه رشد و دستیابی کودکان به اندازه‌های مورد انتظار
گروهی از پژوهشگران این رویداد را چنین تفسیر نموده‌اند: درصد ناچیزی از فاکتورهای تاثیرگذار به سیستم‌های هورمونی فرد از جمله هورمون رشد مربوط می‌شود، ولی نتیجه تحلیل عوامل متعدد تاثیرگذار به این جمع‌بندی رسیده که عامل اصلی واماندگی‌های رشد قدی، به فرایند فاکتورهای متعدد درهم تنیده درونی و بیرونی، ارثی و اکتسابی برمی‌گردد و در میانه تمامی آنها، مهم‌ترین و تاثیرگذارترین عامل را به تغذیه غلط و پاسخگویی به گرسنگی ظاهری فراتر از نیاز بدون توجه به برطرف نمودن گرسنگی‌های پنهانی میلیاردها سلول سازنده بافت‌های تخصصی تشکیل‌دهنده انواع ارگان‌های حیاتی به تمامی ریز‌مغذی‌ها و رعایت تناسب فیزیولوژیکی تأمین انرژی از درشت مغذی‌های پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها و لیپیدها مربوط دانسته‌اند.
بعد از سوء‌تغذیه و بدخوری‌های مختلف، ابتلای کودکان به بیماری‌های مزمن، مثل دیابت کنترل نشده، راشیتیسم، آسم، کیستیک فیبروز، پانکراس، کوشینگ، نارسایی‌های قلبی ارثی و اکتسابی، نارسایی‌های مزمن کلیه، پرکاری غدد فوق‌کلیوی و ... گفته می‌شود انتقال پیشینه‌های ارثی از نسلی به نسل دیگر از طریق پنج درصد مجوعه کلیه ژن‌های مستقر بر مارپیچ دوگانه DNA صورت می‌گیرد.
به طور کلی با در نظر گرفتن جمیع جهات می‌توانیم نتیجه‌گیری بکنیم رشد قدی کودکان تحت تأثیر عوامل متعدد درونی و بیرونی بوده که حتی ریشه آنها به دوران قبل از ازدواج و بارداری نیز برمی‌گردد.
بیشتربخوانید:
کودکان را آزار ندهیم
مروری بر عوامل تاثیرگذار در دوران گذشته
گام نخست: انتخاب زن یا شوهر و سن ازدواج
گام دوم: تناسب وزن مادر با قدش در زمان لقاح و داشتن شاخص توده بدنی یا BMI در محدوده مناسب یا ایده‌آل
گام سوم: سیر سیستماتیک افزایش وزن در ۳۹ یا ۴۰ هفته دوران بارداری. هر گونه بیش‌خواری یا کم‌خوری و عدم تعادل و تنوع تغذیه مادر در طول ۹ ماه دوران بارداری، علاوه بر اینکه بر میزان وزن و قد زمان تولد تاثیرگذار می‌باشد، بلکه به علت برنامه‌ریزی‌های ریشه‌ای دوران رویانی و جنینی، بر تمامی دوران‌های زندگی بعد از تولد نیز اثرگذار خواهد بود.
