اهمیت تغذیه در دوران پیش بلوغ و فرآیند بلوغ
دوران نـــوجوانی یــــکی از حــــساس‌ترین و شگفت‌انگیز‌ترین و بحرانی‌ترین دوره‌های رشد به شمار می‌رود و عوامل مختلفی اعم از تغییرات فیزیکی و شخصی بر وضعیت تغذیه نوجوانان تاثیر می‌گذارند. بارزترین تغییری که در این ایام دیده می‌شود جهش رشد قدی و وزن بدن است به طوری که یک فرد حدود 20 درصد از قد و 50 درصد وزن بزرگسالی خود را در این ایام به دست می‌آورد.
این دوره رشد بین 5-7 سال طول می‌کشد و به طور معمول آغاز پروسه بلوغ در پسران اغلب در سن 14-16 سالگی و در دخترخانم‌ها 9-13 سالگی دیده می‌شود البته گاهی عوامل چاقی کودکان و تحریکات مداوم محیطی و موضوعات دیداری و شنیداری فراخوانی بلوغ زودرس را نیز امکان پذیر می‌نماید البته در پیش بلوغ یا آغاز بلوغ تغییرات زیادی در ترکیبات بدن علاوه بر افزایش سریع قد به وجود می‌آید که در پسران و دختران متفاوت از یکدیگر می‌باشند.
مثلا در دخترخانم‌ها تغییرات زیادی در پرش و شكل‌گیری بدن و ذخیره شدن چربی بیشتر تا میزان 25-30 درصد دیده می‌شود و در آقا پسرها به جای افزوده شدن میزان چربی‌های ذخیره، بافت‌های ماهیچه‌ای آنها افزایش و حجم پیدا می‌کند و میزان این تراکم عضلانی دو برابر خانم‌ها برآورد می‌شود.
علاوه بر این تغییرات جسمی شیوه زندگی آنها نیز کاملا دگرگون می‌شود و گرایش و عادات غذایی جدیدی شکل می‌گیرد، در حالیکه در این ایام و غیر قابل برگشت نیاز آنها برای تامین رشد و شکل‌گیری نهایی در چهارچوب ظرفیت‌های ژنتیکی به انرژی، پروتئین و ریزمغذی‌های 50 گانه به شدت افزوده می‌گردد.
ولی متاسفانه بعلت تغییرات عمده‌ای که در کردار و رفتار نوجوانان به علت گرایش به استقلال رای و تصمیم‌گیری در تمامی رخدادهای و زندگیشان از جمله شیوه زندگی و میزان خواب و خورد خوراک آنها ایجاد می‌شود در اغلب موارد منجر به تحولاتی می‌گردد که آنها را در این ایام حساس به شب‌بیداری و روزخوابی، تغذیه غلط، بدخوری و کم خوری، افراط و تفریط سوق می‌دهد که موجبات عدم پاسخگویی به نیازهای افزوده شده‌شان و یا گرایش به بیش‌خوری را فراهم می‌نماید و به سوء‌تغذیه شدید دچار می‌گردند و این آخرین فرصت جهش رشد قدی و شکل‌گیری اسکلت و اندام‌های خود را کند یا به طور کلی متوقف می‌سازند چرا که بعد از بسته شدن صفحات رشد دیگر هیچ اقدامی برای افزایش قد موثر نخواهد بود.
مواد مغذی موثر بر افزایش ترشح هورمون رشد در کودکان و نوجوانان
تامین پروتئین و اسیدآمینه‌های ضروری مورد نیاز کودکان و نوجوانان از طریق برگزیدن و استفاده از منابع پروتئینی حیوانی و گیاهی و تلفیق مناسب آنها با یکدیگر به منظور افزایش ارزش بیولوژیکی آنها مثلا تخم‌مرغ با سیب‌زمینی، شیر با غلات و حبوبات، دانه‌ها و مغزهای مختلف با یکدیگر و یا سایر منابع غذایی. بدین ترتیب نه تنها نیاز کودکان جهت رشد و بالندگی و مقاومت در قبال اغلب بیماری‌ها افزون‌تر می‌گردد، بلکه اسیدهای آمینه ضروری و کلیدی مورد نیاز آنها نیز به طور کامل پوشش داده می‌شود.
به علت اثرمهاری که افزایش میزان سطح انسولین خون بر عملکرد هورمون رشد دارد تا آنجایی که امکان دارد از میزان مصرف قند و شکر و فرآورده‌های حاوی قند و شکر بکاهید تا بطور مداوم به تحریک غده پانکراس جهت افزایش ترشح انسولین منجر نگردد.
پرخوری و بدخوری نه تنها موجبات اضافه وزن وچاقی را فراهم می‌سازد، به علاوه با افزایش رها شدن اسیدهای چرب آزاد در مسیر گردش خون نه تنها با تقلیل اثر هورمون رشد قدی را نیز کند می‌کند، بلکه آسیب‌های جدی به سیستم گردش خون و عملکرد کبد و دستگاه گوارش و کلیه‌ها وارد می‌سازد. روند رشد پس با حذف یا کاهش مواد غذایی تفت داده شده در روغن و گوشت‌های فرآوری شده به صورت سوسیس، کالباس، همبرگر، غذاهای حاضری یا غذاهای غیرخانگی به حفظ سلامتی خود و فرزندان در حال رشد خود مبادرت فرمایید.
برای خواندن بخش اول - فریب هورمون رشد را نخورید! - اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم - فریب هورمون رشد را نخورید! - اینجا کلیک کنید.
