فاطمه مهدی‌پور
احتمالا شما هم مانند بسیاری از والدین می‌خواهید با خرید اسباب بازی به بهانه جشن تولد و یا مناسبت‌های دیگر فرزندتان را ذوق‌زده کنید. اما در میان انبوه اسباب بازی‌هایی که در بازار وجود دارد، انتخاب اسباب بازی مناسب کار چندان آسانی به نظر نمی‌رسد. هر اسباب بازی برای سرگرم کردنِ کودکی ساخته می‌شود؛ اما گاهی همین اسباب بازی می‌تواند دردسر باشد و به کودک شما آسیب بزند. بچه‌ها هیچ گاه از خراب کاری دست برنمی‌دارند: تیله‌ها را می‌بلعند، بعضی قطعات را در دماغ‌شان فرو می‌کنند، باتری‌ها را لیس می‌زنند و.... بنابراین پیش از هر چیز توجه داشته باشید اسباب بازی که انتخاب میکنید برای سلامتی فرزندتان خطری نداشته باشد. به این منظور و برای انتخاب یک اسباب بازی مناسب به نکاتی که در این مقاله ذکر می‌شود توجه فرمایید.
به گروه سنی درج‌شده روی بسته‌بندی توجه کنید
دقت كنید وقتی یک اسباب بازی برای کودکان بالای 36 ماه مناسب تشخیص داده می‌شود، بی دلیل نیست! ممکن است این اسباب بازی از تکّه‌های کوچک یا تیزی ساخته شده باشد که برای کودکان زیر سه سال خطرناک است. کودکان کم سن و سال ممكن است تکه‌های اسباب بازی را ببلعند یا با فرو کردن آنها در بینی‌شان باعث خفگی خود شوند. از این گذشته، طبقه‌بندی اسباب بازی‌ها بر اساس سن، متناسب با رشد عاطفی و فیزیولوژیکی کودکان در نظر گرفته می‌شود. بر این اساس، یک کودک سه‌ساله، الزاما به اسباب بازی یک کودک پنج‌ساله علاقه‌ای نشان نمی‌دهد و بالعکس. در خصوص محصولات فرهنگی و رسانه‌ای نیز باید به سن کودک توجه داشت. برخی از بازی‌های ویدئویی حاوی صحنه‌های خشنی هستند که کودکان کم سن و سال را شوکه می‌کنند. این مسئله در خصوص فیلم‌ها و کارتون‌ها نیز صادق است. برای سنین پایین بهتر است اولویت را به شخصیت‌های عروسکی بدهید که برای کودک آشنا باشند؛ مثل حیوانات جنگل. قهرمانان کتاب‌ها و انیمیشن‌ها نیز می‌توانند برای کودکان بسیار جالب باشند؛ چون کودکان با آنها داستان‌پردازی می‌کنند.
روی بسته‌بندی‌ها به دنبال برچسب‌ها و نشان‌های الزامی باشید
با دقت به دنبال علامت CE باشید. امروزه درج این علامت روی اسباب بازی‌ها الزامی است. علامت CE باید کاملا خوانا باشد و به راحتی پاک نشود. CE اطمینان خاطر می‌دهد که در ساخت اسباب بازی نکات ایمنی در سطح اروپایی رعایت شده است. علامت استاندارد NF گویای این است که در ساخت اسباب بازی مورد نظر نکات ایمنی رعایت شده و اسباب بازی در آتلیه یا لابراتوارهای مستقلی مورد آزمایش قرار گرفته و از استحکام لازم برخوردار است. امروزه دیگر معیار‌های ایمنی مسئله بی اهمیتی نیست و هرچه زمان جلوتر می‌رود، بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.توجه داشته باشید اطلاعات دیگری از قبیل نام و نشانی کارخانه روی بسته‌بندی قید شده باشد تا در صورت نیاز به اعلام شکایت‌های احتمالی، به آن دسترسی داشته باشید.
«هشدار» یا «تذکرات» درج‌شده روی اسباب بازی‌ها را به دقت بخوانید
«هشدار» روی بسته‌بندی اسباب بازی حاویِ دستورالعمل‌های ایمنی و تذکراتی برای خطرات احتمالی است؛ به ویژه در اسباب بازی‌هایی که دارای لوازم جانبی بُرنده یا نوک تیز هستند. ممکن است در ساخت اسباب بازی از مواد شیمیایی استفاده شده باشد که باید به این موارد نیز توجه کنید. مواد شیمیایی، هر چند به میزان کم، ممکن است به کودک آسیب برسانند؛ چرا که بدن کودکان حساس‌تر و شکننده‌تر است.
از خرید اسباب بازی‌های پرسر و صدا خودداری کنید
این نوع اسباب بازی‌ها نه تنها گوش‌های خودتان را آزار می‌دهد، بلکه ممکن است به شنوایی کودکتان نیز آسیب بزند.
در انتخاب اسباب بازی‌های برقی بیشتر دقت کنید
از خرید اسباب بازی‌هایی که در بعضی قسمت‌ها دچار اتصال می‌شوند، خودداری کنید. اسباب بازی را به دقت وارسی کنید تا سیم لختی در آن نباشد. مطمئن شوید اسباب بازی به گونه‌ای ساخته شده که کودک نمی‌تواند آن را باز یا قطعاتش را از هم جدا کند. در مورد باتری‌ها مراقب باشید کهنه نباشند؛ چون باتری‌های فرسوده حاوی مواد شیمیایی مضری هستند. لازم است جای باتری اسباب بازی‌هایی که برای سنین پایین‌تر ساخته می‌شود، کاملا بسته و محکم باشد تا کودک نتواند به راحتی آن را باز کند.
اگر خرس مخملی می‌خرید
اولویت را به خرس‌هایی بدهید که از الیاف طبیعی ساخته شده باشند؛ چون الیاف طبیعی باعث ایجاد آلرژی نمی‌شود. دنبال برچسب استاندارد باشید. این بر چسب به شما اطمینان خاطر می‌دهد که الیاف از نظر مواد سمّی کنترل شده است. بهتر است قبل از آنکه خرس‌های مخملی را به دست بچه‌ها بدهید، آنها را بشویید، چون کسی نمی‌داند چگونه و کجا نگهداری می‌شوند. همچنین مراقب باشید چشم‌های عروسک به خوبی چسبانده شده باشد. بچه‌ها عاشق کندن چیز‌هایی هستند که لق می‌زند.
اگر اسباب بازی پلاستیکی انتخاب میکنید
اولویت را به آنهایی بدهید که دارای علامت «بدون PVC» و «بدون Phtalate» باشند. PVC و Phtalate مواد شیمیایی تعدیل شده‌ای
هستند که باعث ایجاد اختلال در هورمون‌ها می‌شوند. در سال 2004 در فرانسه، مقدار زیادی از این مواد در برخی اسباب بازی‌ها مشاهده شد و بعد از آن تولیدکنندگان با دقت بیشتری اقدام به ساخت اسباب‌بازی می‌کنند. (حتی برخی از کارخانه‌ها اسباب بازی‌های ساخته‌شده را نابود کردند).
اولویت را به اسباب بازی‌های ساده‌تر بدهید
برای کودکان کوچک‌تر، حتی اگر بیشتر از سه سال داشته باشند، از خریدن اسباب بازی‌هایی که قطعات جانبی دارند یا عروسک‌های کوچکی که به سادگی گم می‌شوند، خودداری کنید. اولویت را به اسباب بازی‌های یك تكه بدهید؛ در این صورت با گم شدن تکه ای از آن، اسباب بازی غیر قابل استفاده نمی‌شود.
به عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی نیز فکر کنید
عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی جزء بازی‌های نمایشی هستند.
این عروسک‌ها به بچه‌های بزرگ‌تر کمک می‌کنند تا اولین نمایش‌های خود را به روی صحنه ببرند یا اینکه قصه‌پردازی کرده و آن را برای دیگران تعریف کنند. البته بچه‌ها معمولا به عروسک‌های خیمه‌شب بازی به چشم اسباب بازی نگاه می‌کنند و همیشه از این صحنه نمایش چوبی زیبا با پرده کوچکش به درستی استفاده نمی‌کنند.
خلاقیت فرزندانتان را برانگیزید
لازم نیست همیشه اسباب بازی‌های حاضر و آماده تقدیم کودکتان کنید. خرده‌ریزه‌هایی مثل تکه‌های چوب، مقوا، تكه‌های پارچه و... در اختیارشان بگذارید و اجازه دهید با دست‌های خود اسباب و اثاثیه، ماشین و یا هر چیز دیگری که دوست دارند، بسازند. این کار خلاقیت کودک را بر می‌انگیزد.
در نهایت اینکه حواستان باشد فرزندتان چگونه از اسباب بازی‌هایش استفاده می‌کند. آیا به خوبی کارکرد اسباب بازی را درک کرده؟ آیا طرز استفاده درست از اسباب بازی‌های برقی را آموخته است؟ در اغلب مواقع اسباب بازی خطرناک نیست، بلکه این رفتار فرزند شماست که خطرساز می‌شود. مراقب وضعیت اسباب بازی‌هایی که به مدت طولانی در اختیار کودکتان بوده است باشید. این اسباب بازی‌ها كه ممكن است خراب یا شکسته باشند، خطرناکند. همچنین مراقب لوازم جانبی اسباب بازی‌ها باشید. قطعات اسباب بازی ممكن است بُرنده باشد یا همان تکه‌های ریز کافی است خطری به وجود آورد.
