به قلم : شیرین فرساد ، دانشجوی دکتری میکروبیولوژی
تحریریه زندگی آنلاین : عفونت گوش در کودکان با رشد باکتریایی یا عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی آغاز می‌شود. شایع‌ترین عفونت گوش در نوزادان شامل موارد زیر می‌باشد:
1- اوتیت میانی حاد: اوتیت میانی حاد بیشترین درصد عفونت گوش را شامل می‌شود. قسمت‌هایی از گوش میانی دچار التهاب و عفونت شده و باعث تجمع مایع گوش در پشت پرده گوش و منجر به درد ناحیه گوش می‌شود و احتمالا با تب همراه است.
2- اوتیت میانی همراه افیوژن: این اوتیت برخی از اوقات پس از اتمام دوره عفونت و تجمع مایع در پشت پرده گوش اتفاق می‌افتد. ممکن است این کودک فاقد علامت باشد.
3- اوتیت میانی مزمن همراه افیوژن: تجمع مایع برای طولانی‌مدت یا در نتیجه عود مکرر عفونت گوش ایجاد می‌شود. این نوع بیماری باعث مقاومت به عفونت‌های دیگر شده و باعث کاهش شنوایی در کودک می‌شود.
بیشتربخوانید:
درمان‌های خانگی عفونت و درد گوش با چند راهکار ساده
علت
- شیپور استاش که واسط گوش میانی و حلق است، در کودکان ابعاد کوچکی داشته و تجمع مایع در گوش میانی عامل اصلی عفونت گوش در کودکان می‌باشد. با تورم شیپور استاش و یا اشغال مجرا با مخاط در اثر سرماخوردگی خروج مایع گوش به علت کوتاهی مجرا بسیار سخت‌تر از بزرگسالان است.
- عملکرد سیستم ایمنی در کودکان بسیار کمتر از بزرگسالان است، زیرا سیستم ایمنی کودک و نوزاد در حال شکل‌گیری بوده و به طور کامل قادر به مبارزه با باکتری‌های بیماریزا نیست.
- از وظایف لوزه سوم، مبارزه با باکتری‌های بیماریزا در دهان و بینی می‌باشد. اگر باکتری بیماریزا در لوزه سوم مستقر و تکثیر شود، باعث بروز عفونت مزمن در گوش می‌گردد.
علائم
- گریه بیش از حد به خصوص در هنگام دراز کشیدن
- اسهال یا استفراغ
- کاهش اشتها
- تب یا سر درد
- خروج مایع سفید یا زرد از گوش
- مشکل در خواب و شنوایی
- خروج بوی نامطبوع از گوش
بیشتربخوانید:
گوش درد بزرگسالان
-
پروبیوتیک‌ها
پـــروبــیوتــــیک‌هــــا میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که وقتی به میزان کافی مصرف شوند برای سلامتی فرد مفید خواهند بود.
مکانیسم عمل پروبیوتیک
1- کمک به بازسازی بالانس میکروبی
2- کاهش التهاب
3- بازیابی سلامت روده پس از مصرف آنتی‌بیوتیک
4- افزایش اثر آنتی‌بیوتیک‌ها در درمان عفونت
5- تقویت سیستم ایمنی
6- کاهش مصرف دوره درمان آنتی‌بیوتیک
درمان آنتی‌بیوتیکی
درمان‌های آنتی‌بیوتیکی ممکن است باعث مقاومت باکتری‌ها شده و درمان‌های آینده را با مشکل مواجه کند. کودکان زیر 6 ماه که غالبا برای درمان این عفونت از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌کنند، به علت واکسینه نشدن کامل این کودکان عفونت باکتریایی پشت پرده گوش قابلیت انتشار به سایر بدن را دارد.
یشتربخوانید:
سردرد پشت گوش و راه‌های درمان
میکروبیوم انسان
میکروبیوم روده سالم انسان می‌تواند به ایجاد جوامع میکروبی مفید‌تر در گوش، بینی و گلو کمک کند. وجود باکتری‌های مفید باعث تقویت سیستم ایمنی شده و به عنوان سدی در مقابل میکروارگانیسم‌های مضر بیماریزا عمل می‌کند.
پیشگیری
الف: تمیز نگهداشتن گوش‌ها
ب: اجتناب از وارد کردن اشیا در گوش
ج: دوری از تماس طولانی‌مدت در آب
د: دوری از دود سیگار، در معرض سیگار بودن احتمال ابتلا به عفونت گوش را 3 برابر افزایش می‌دهد.
و: واکسن کانژوگه 13 ظرفیتی، در مقابل 13 نوع باکتری اثر حفاظتی دارد.
ت: تغییر در شکل شیردهی کودک به فرم نشسته: شیر مادر به علت دارا بودن آنتی‌بادی‌های حفاظتی باعث کاهش جریان عفونت‌های احتمالی به گوش کودک می‌شود.
میکروبیوم گوش
بیشتر میکروب‌ها همزیست هستند و تنها تعداد کمی از آنها بیماریزا و مضر هستند. مخمر کاندیدا آلبی کانس و قارچ آسپرژیلوس ممکن است باعث اوتیت خارجی شوند. کورینه باکتریوم، استافیلوکوکوس اورئوس و کوتی باکتریوم آکنه باعث عفونت در گوش میانی و خارجی هستند. طی بررسی‌های انجام شده در کودکان بومی استرالیا، بین میکروبیوتای بینی و التهاب گوش میانی (اوتیت میانی) رابطه‌ای برقرار است. عفونت‌های مکرر و مزمن گوش به شکل نامناسبی در جوامع محروم در سراسر دنیا به ویژه در جوامع بومی شایع است. ممکن است به کم‌شنوایی منجر شده و با پیامدهای منفی رشد تحصیلی و اجتماعی روبرو بوده و چشم‌انداز شغلی ضعیفی را به همراه داشته باشد. ایمنی ذاتی تحت تاثیر میکروبیوم بر کل فیزیولوژی میزبان قرار می‌گیرد. میکروبیوتا از طریق T سل‌های ایمنی ذاتی بر هموستازی بدن تاثیر دارند. میکروبیوم باعث تقویت سد اپی‌تلیال روده شده و بیان سلول‌های T تنظیمی را القا می‌کند. ترکیبات پوست در حالت نرمال باعث برقراری هموستاز اپی‌تلیال و سلامت بافت پوست می‌شوند. تغییر در ترکیب میکروبی باعث فراهم آوردن فضا برای رشد گونه‌های بیماریزا می‌شود و در نتیجه سویه‌های جدید باعث التهاب و بیماری پوستی می‌شوند. پاتوژن‌های فرصت‌طلب با اتصال به پوست و تخریب سد اپی‌تلیال باعث التهاب یا عفونت پوستی می‌شوند.
درمان پروبیوتیکی
استفاده از پروبیوتیک‌ها روش جدیدی برای پیشگیری از عفونت گوش میانی در کودکان می‌باشد. استفاده از پروبیوتیک‌های خوراکی به طور مستقیم برای درمان بیماری‌های پوستی، سرکوب التهاب پوست و برگرداندن تعادل میکروبیوم پوست پیشنهاد شده و باعث تسهیل درمان اوتیت خارجی می‌شود. ترکیب میکروبیوم تحت تاثیر عوامل متعددی مانند ژنوم فرد، سن، جنس، سابقه عفونت گوش در خانواده، تغذیه و هورمون‌ها قرار می‌گیرد. سرومن مرطوب و خشک نیز بر میکروبیوم گوش تاثیر‌گذار است. استفاده از لاکتوباسیلوس رامنوسوس به کاهش خطر عفونت دستگاه تنفس فوقانی در کودکان مانند سرماخوردگی کمک می‌کند و نیاز به آنتی‌بیوتیک‌ها را کاهش می‌دهد. اختلال عملکرد شیپور استاش در طی عفونت ویروسی باعث انتقال باکتری و ویروس از نازوفارنکس به گوش میانی می‌شود. استفاده از باکتری پروبیوتیک استرپتوکوکوس سالیواریوس باعث کاهش مصرف آنتی‌بیوتیک می‌شود.
