دکتر / مهندس فریال عسگری
پزشک/ مهندس علوم و صنایع غذایی
تحریریه زندگی آنلاین : یکی از بیماری‌های تنفسی ریوی در کودکان، خروسک (Croup) یا همان کروپ است که در این مطلب می‌توانید با بیماری خروسک، علائم و عوامل ایجادکننده آن، همچنین درمان و پیشگیری از آن در کودکان آشنا شوید. خروسک یا کروپ به تورم حنجره و نای گفته می‌شود. خروسک می‌تواند توسط آلرژی، باکتری‌ها یا عوامل تحریک‌کننده استنشاق‌شده ایجاد شود، اما معمولا ناشی از یک ویروس است. در این مورد که آیا خروسک خطرناک است باید گفت که نه به اندازه قبل، زیرا این روزها بیشتر موارد خروسک خفیف هستند و در عرض یک هفته بدون هیچ گونه مشکلی رفع می‌شوند. با این حال، اگر کودک شما مورد شدیدی از خروسک داشته باشد، می‌تواند منجر به مشکلات جدی تنفس شود.
به استثنای موردی که خروسک فرزندتان ناشی از آلرژی و عوامل تحریک‌کننده است، در بقیه موارد ویروسی که باعث ایجاد خروسک می‌شود واگیردار است، بنابراین تا زمانی که علائم فرزندتان برطرف شود لازم است او را در خانه نگه دارید.
خروسک در سنین سه ماه تا پنج سال شایع‌تر است، هرچند کودکان در هر سنی می‌توانند خروسک بگیرند. این بیماری بیشتر در ماه‌های سرد سال یعنی بین مهر و اسفند بروز می‌کند و با اینکه امروزه بیشتر موارد خروسک جدی نیستند، اما موارد شدید این بیماری ممکن است مستلزم بستری شدن در بیمارستان باشند.
بیشتربخوانید:
صدای خروس در صدای كودك
عوامل و علائم خروسک کودک
اغلب اوقات، عامل ایجادکننده این بیماری ویروس پاراآنفلوانزا است، اما ویروس‌های دیگر نیز می‌توانند باعث بروز خروسک شوند. از آنجا که خروسک موجب تورم گلو و حنجره می‌شود، صدای سرفه کودکتان را تغییر می‌دهد. اگر فرزندتان صدای سرفه خشن و بمی دارد احتمالا خروسک گرفته است. در واقع، این سرفه آن‌قدر متمایز است که احتمالا پزشک شما می‌تواند تنها با گوش دادن به سرفه کودک از پشت تلفن نیز بفهمد که ناراحتی او به خاطر خروسک است یا دلیل دیگری دارد. خروسک اغلب چندین روز بعد از بروز علائم سرماخوردگی بروز می‌کند و معمولا شب‌ها شدیدتر می‌شود. در ادامه بیماری، کودک ممکن است دچار سختی در تنفس شود که هنگام مرحله دم از ریه شنیده می‌شود. او همچنین ممکن است صدای خشن و تب پایینی داشته باشد. خروسک اغلب در دو یا سه شب اول شدیدتر است و معمولا در عرض حدود یک هفته خوب می‌شود.
زمان مراجعه به پزشک برای خروسک کودک
اگر حدس می‌زنید که فرزندتان خروسک گرفته است، فورا با پزشک کودکتان تماس بگیرید. او احتمالا از شما سؤالات خاصی در مورد شکل سرفه و تنفس او خواهد پرسید، بنابراین هنگام صحبت تلفنی با پزشک کودک را نزدیک خودتان نگه دارید. اگر فرزند شما هنگام استراحت به سختی نفس می‌کشد یا سوت تنفسی دارد، او را به بیمارستان ببرید. اگرچه این علائم می‌تواند بخشی از یک حمله سرفه باشد، اما بروز آنها در هنگامی که کودک در حال استراحت است می‌تواند به معنای آن باشد که او ورم جدی و بالقوه کشنده‌ای در گلویش دارد. همچنین باید بدانید که اگر به نظر می‌رسد کودکتان برای نفس کشیدن مشکل دارد و از دهانش آب جاری است یا لب‌ها و پوستش در حال کبود شدن است باید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
درمان خروسک کودک
اگر این اولین باری است که فرزندتان خروسک گرفته است و پزشک تأیید کند که مورد خفیفی است، شما می‌توانید او را طبق نظر پزشکش در خانه درمان کنید. به نظر می‌رسد که هوای مرطوب یا سرد ورم مجاری هوایی را کاهش می‌دهد، بنابراین ممکن است بردن کودک به حمام بخار تا حدی مؤثر باشد، اما سرفه را به طور کامل رفع نخواهد کرد. برای این کار، به این ترتیب عمل کنید که؛ شیر آب گرم را باز کنید و در حمام را ببندید، نیازی به حمام دادن کودک هم نیست. راست نشستن یا ایستادن به او کمک می‌کند تا راحت‌تر نفس بکشد. اگر فرزند شما خیلی کم‌‌سن است و هنوز نمی‌تواند بنشیند یا بایستد، سعی کنید او را راست نگه دارید. قرار دادن یک دستگاه بخور سرد در اتاق کودک می‌تواند به فراهم آوردن یک محیط مرطوب کمک کند. یادتان باشد دستگاه بخور را هر روز تمیز کنید تا از رشد باکتری‌ها جلوگیری شود. همچنین مطمئن شوید که فرزندتان مقدار زیادی مایعات می‌نوشد.
اگر فرزند شما بیشتر از یک سال سن دارد، می‌توانید برای تخفیف سرفه‌ها در حین خواب کمی سرش را بالاتر بگذارید، اما برای کودکان زیر یک سال از بالش استفاده نکنید، زیرا این کار خطر سندرم مرگ ناگهانی کودک را افزایش می‌دهد. همچنین شاید بهتر باشد وقتی کودکتان خروسک دارد در اتاق او بخوابید، تا اگر دچار مشکل تنفسی شد متوجه آن شوید. اگر فرزندتان تب دارد و ناراحت است، پس از تأیید پزشکش می‌توانید به او استامینوفن کودکان بدهید، اما هرگز به کودکان آسپرین ندهید، زیرا می‌تواند یک بیماری نادر، اما بالقوه کشنده به نام سندرم ری را در کودکان حامل یک ویروس ایجاد کند. اگر فرزند شما کمتر از سه ماه دارد، قبل از دادن هر گونه دارو، به ویژه داروهای بدون نسخه حتما با پزشکش صحبت کنید. به کودکتان داروهای ضدسرفه هم ندهید. این داروها هیچ تأثیری روی ورم گلوی او ندارد و می‌تواند سرفه کردن مخاط را برای او سخت‌تر کند. آنتی‌بیوتیک‌ها نیز کمکی نخواهند کرد، زیرا احتمالا عامل ایجاد بیماری ویروس است و نه باکتری. اگر تکنیک‌های حمام بخار و هوای سرد هیچ تأثیر تسکین‌بخشی نداشته باشند، پزشک ممکن است استروئیدهای خوراکی را برای کاهش ورم گلو و کمک به تنفس آسان‌تر کودک تجویز کند. استروئیدهای خوراکی قبلا بیشتر برای کودکان مبتلا به خروسک متوسط یا شدید استفاده می‌شد، اما تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که آنها ممکن است حتی در موارد خفیف نیز مؤثر باشند. اگر فرزندتان مورد شدیدی از خروسک داشته باشد که نیاز به بستری شدن دارد، ممکن است برای کاهش ورم مجاری هوایی او ماسک اکسیژن، یک داروی استنشاقی یا داروهای استروئیدی تجویز شود. همچنین ممکن است برای مقابله با کم شدن آب بدن، تزریق داخل وریدی مایعات یا همان سرم زدن انجام شود.
بیشتربخوانید:
آلرژی بهاری می‌تواند موجب خروسک کودکان شود
پیشگیری از خروسک در کودک
برخی از والدین می‌پرسند که آیا ممکن است کودک‌شان دوباره خروسک بگیرد؟ در واقع، به نظر می‌رسد برخی کودکان تا وقتی مجاری هوایی‌شان رشد می‌کند و بزرگ‌تر می‌شود، بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به خروسک هستند. پس اگر فرزند شما برای بار دوم خروسک گرفت، درمان خانگی را فورا شروع کنید و حتی اگر مورد قبلی خروسک کودک خفیف بوده است، باز هم در تماس گرفتن با پزشک خود تردید نکنید. همچنین به یاد داشته باشید که هر مورد حمله خروسک متفاوت است و برخی از آنها در مقایسه با بقیه جدی‌تر است یا به درمان تهاجمی‌تری نیاز دارد. همانند بسیاری از بیماری‌ها، اولین مراقبت مفید شما شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون است. هر جا امکان داشت کودکتان را از هر کسی که عفونت تنفسی دارد دور نگه دارید تا از عفونت احتمالی مصون باقی بماند.
