تحریریه ماهنامه کودک سالم
مصرف بیشتر ویتامین‌ها و مكمل در طول یك سال نخست زندگی كودك، ضرورت ندارد حتی در مواردی میتواند خطرناك هم باشد، اما مواردی هم هستند كه توصیه به مصرف ویتامین‌ها شده است مثل قطره AD .برخی از كودكان نارس و ضعیف نیاز به مصرف برخی از انواع مكمل‌‌ها و ویتامین‌ها دارند كه طبق دستور پزشك این كار صورت می‌گیرد. شیر مادر یك منبع طبیعی و فوق‌العاده از انواع ویتامین‌هاست بنابراین برای رفع كمبود ویتامین ها هرگز كودك خردسال خود را از تغذیه شیر مادر محروم نكنید مگر در موارد نادر.
ویتامین A
ویتامین A برای سلامت و رشد كودك بسیار ضروری است. بینایی و رشد استخوانی شیرخوار بسیار تحت تاثیر این ویتامین است آگاهی از اینكه در كدام میوه‌ها و مواد غذایی بیشتر وجود دارد و شیرخوار به چه میزان ویتامین A نیاز دارد از وظایف والدین است.
كودكان در سن 3-1 سالگی: براساس استانداردهای بین‌المللی، این دسته از كودكان روزانه 300 میكروگرم ویتامین A احتیاج دارند.
كودكان 4 سال به بالا: هر روز به 400 میكروگرم ویتامین A احتیاج دارند.
بهترین منابع ویتامین A
هویج و آب هویج سیب زمینی شیرین پخته شده اسفناج پخته شده سوپ سبزیجات زردآلو شیر گوجه‌فرنگی
كمبود ویتامین A چه بر سر كودكان و نوزادان می‌آورد؟
شب‌كوری یكی از بدترین و شدیدترین انواع عوارض ناشی از كمبود
ویتامین A است كمبود ویتامین A میتواند به نابینایی كامل منجر شود. هر ساله تعداد زیادی كودك در كشورهای جهان سوم بر اثر سوء تغذیه به نابینایی مبتلا می‌شوند. كمبود این ویتامین حتی میتواند منجر به مرگ مادر به هنگام زایمان نیز شود. این ویتامین تاثیر زیادی در افزایش مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها و بیماری‌های عفونی دارد. كمبود آن حتی به مقدار اندكی باعث بالا رفتن خطر ابتلای كودك به عفونت‌های تنفسی، گوارشی و حتی كاهش میزان رشد و افزایش احتمال خطر مرگ در اثر بیماری‌های سخت می‌شود.
علائم و نشانه‌های كمبود ویتامین A
كمبود ویتامین A باعث شب‌كوری، اختلاف در دستگاه تنفسی و سرطان می‌شود. كمبود ویتامین A باعث كاهش تولیدرودوپسین (رنگدانه مسئول دیدن در نور كم) می‌شود. این رنگدانه در شبكیه وجود دارد و از نوعی پروتئین به نام اوپسین و رتینال به وجود می‌آید كه نوعی ویتامین A است بنابراین كمبود ویتامین A باعث كاهش تولید آن و در نتیجه شب‌كوری می‌شود. مهمترین علت كمبود این ویتامین، مقدار ناكافی آن در رژیم غذایی است. مادران شیرده كه دچار كمبود ویتامین A هستند نیز این كمبود را به نوزادان خود منتقل می‌كنند.
كمبود ویتامین A علاوه بر بینایی نوزاد روی دستگاه ایمنی آنها نیز اثر می‌گذارد و در اثر آن كودك مبتلا به عفونت‌های مكرر می‌شود. اسهال در این دسته از كودكان بیشتر از دیگران دیده می‌شود.
كودكانی كه با كمبود ویتامین A مواجه هستند، در اثر بیماری‌ها، دوران نقاهت طولانی‌تری دارند سیستم خون‌سازی ضعیف‌تری دارند. بیشتر دچار بی‌اشتهایی می‌شوند. بیشتر در معرض اسهال، سرخك و عفونت دستگاه تنفسی هستند.
به طور كلی نوزادانی كه از شیر مادر تغذیه می‌شوند از هر لحاظ در وضعیت بهتری هستند در مقایسه با نوزادانی كه از شیر مادر تغذیه نمی‌كنند.
شیرخوار از زمان بدو تولد تا شش ماهگی نیاز به هیچ ویتامینی ندارد فقط باید ویتامین D بدنش تامین شود. معمولا ویتامین D را در قطره ویتامین AD به كودكان می‌دهند چرا كه طعم آن برای كودك خردسال بهتر است.
دقت داشته باشید كه در مصرف ویتامین A در كودكتان زیاده‌روی نكنید چرا كه باعث می‌شود فشار داخل جمجمه زیاد شود و به او آسیب برسد. دادن قطره مولتی ویتامین یا AD از 15 روزگی نوزاد شروع می‌شود و هر روز باید به او 20 قطره از این ویتامین بدهید. این روند تا 2 سالگی نوزاد ادامه دارد. مهمترین منابع غذایی ویتامین A، جگر، پنیر، زرده تخم‌مرغ، كره تازه، قلوه و در میوه‌ها، گیلاس، موز، هلو، پرتقال و خربزه است.
اگر كودكتان قطره AD نمی‌خورد به او مولتی‌ویتامین بدهید اگر باز هم نتوانست آن را یكجا بخورد آن مقدار را در دو مرحله به او بدهید تا بتواند قورت بدهد. سپس به او شیر بدهید تا مزه دهانش عوض شود. نسبت به دادن این ویتامین به كودكتان سهل‌انگاری و بی‌توجهی نكنید.
