آشنایی با فتق اينگوئوينال
فتق اینگوئینال شایعترین نوع هرنی در انسان میباشد همچنین جراحی فتق اینگوئینال شایعترین عملی است كه توسط جراحان اطفال انجام میگیرد.
سن : بیشترین تظاهر فتق اینگوئینال در سال اول زندگی و با حداكثر بروز در چند ماه اول زندگی میباشد. تقریبا یك سوم بیمارانی كه عمل میشوند زیر سن 6 ماه هستند. بیشترین بروز فتق اینگوئینال در شیرخواران نارس است. (16- 15 درصد). 80 درصد از كودكان در زمان تولد PV باز دارند و این میزان در 6 ماه اول زندگی كاهش مییابد. درصد فتق اینگوئینال در كودكان بین 8- 4 درصد میباشد.
جنس: به جز بچههای نارس كه میزان بروز فتق در آنها مساوی میباشد در سایر بچهها نسبت پسر به دختر بین 1/3 تا 1/10 میباشد.
سمت ابتلاء: 60 درصد از فتق اینگوئینال در طرف راست میباشد، در پسرها فكر میشود به دلیل تاخیر در نزول بیضه راست باشد ولی این تئوری شیوع فتق راست دخترها را توجیه نمیكند. قبلا فكر میشد افرادی كه فتق چپ دارند، میزان بروز فتق طرف مقابل آنها بیشتر از 10 درصد است ولی مطالعات زیادی این نظریه را تائید نكرده است. 10 درصد فتقها دو طرفه میباشند.
تاریخچه فامیلی: از نظر تاریخچه فامیلی، 5/11 درصد از بیماران سابقه فتق در خانواده دارند، در دوقلوها هم میزان بروز بیشتر است.
جنین شناسی
همانطور كه میدانید پروسسوس واژینالیس در سه ماهه اول زندگی جنینی دیده میشود. این طور تصور میشد PV به دلیل افزایش فشار داخل شكم ایجاد میشود در حالی كه بعضیها فكر میكنند این یك پروسه فعال در حین نزول بیضهها در ماههای 7- 9 حاملگی میباشد. فتق اینگوئینال غیرمستقیم اساسا در نتیجه شكست بسته شدن پروسسوس واژینالیس میباشد. در دخترها كانال Nuck متشابه PV در پسرها میباشد كه به لاپیاماژور وصل میشود و در ماه 7 حاملگی بسته میشود. 80 تا 100 درصد كودكان در زمان تولد PV باز دارند و بستن آنها معمولا در 6 ماه اول زندگی رخ میدهد تا سن 3 تا 5 سالگی ادامه پیدا میكند.
طرف چپ زودتر از طرف راست بسته میشود و علت آن كاملا مشخص نیست. میزان بالای باز بودن PV در عدم نزول بیضهها، نشان دهنده این است كه PV وقتی بسته میشود كه بیضهها نزول كرده باشد. مكانیسمهای بیولوژیك كه باعث شروع هدایت نزول بیضهها در كانال اینگوئینال و سپس باعث بسته شدن PV میشود اكثرا ناشناخته هستند.
به نظر میرسد آندورژنها در این پروسه نقش داشته باشند. باز بودن PV در سندروم عدم حساسیت به آندروژن شایع است. اگرچه در PV رسپتورهای آندروژن دیده نشد.تحقیقات نشان داده كه عصب ژنیتوفمورال و پپتید وابسته به ژن كالسیتونین (CGRP) در نزول بیضهها و بسته شدن PV نقش دارند.
كاهش آزاد شدن CGRP از عصب GF قبل از تولد باعث عدم نزول بیضهها و بعد از تولد باعث فتق یا هیدروسیل خواهد شد.
تظاهرات بالینی
معمولا توسط والدین یا متخصص اطفال در حین معاینه روتین كشف میشود.
برجستگی متناوب در كشاله ران، اسكروتوم یا لابیا ماژور وجود دارد.
اغلب در حین افزایش فشار داخل شكم در حین گریه كردن و یا زور زدن دیده میشود.
وقتی فتق در تشخیص مطرح شد، باید آن را از هیدروسل ارتباطی، عدم نزول بیضهها و آدونوپاتی كشاله ران افتراق داد.
فتق ممكن است در زمان تولد یا چند هفته یا چند ماه و یا حتی چند سال بعد از تولد تظاهر نماید.
اغلب فتقها بدون علامت هستند ولی اغلب در جریان بیقراریهای شیرخوار دیده میشود و والدین این بیقرایها را به فتق نسبت میدهند.
فتق مختنق در اثر گیر كردن محتویات فتق در رینگ داخلی یا خارجی كانال اینگوئینال رخ میدهد.
اختناق اكثرا در 6 ماه اول زندگی رخ میدهد و بعد از 5 سالگی هم نادر است.
راهنمایی كردن والدین به اختناق فتق خیلی اهمیت دارد، معمولا به والدین و یا كسانی كه از بچه نگهداری میكنند تذكر داده میشود یك كودكی كه دچار بیقراری است ممكن است نیازمند شیر، تعویض پوشك و یا عمل جراحی باشد.
معاینه فیزیكی
1- كودك را به پشت میخوابانیم.
2- دست معاینه كننده گرم و فضای اتاق گرم باشد.
3- ناحیه كشاله ران دو طرف از نظر عدم تقارن بررسی میكنیم.
4- ایجاد مانور والسالوا در كودكان بزرگتر با حالت ایستاده به تشخیص كمك میكند.
5- بررسی وجود علامت نخ ابریشم
6- بررسی وجود علامت كیسه پلاستیكی
7- در صورت عدم تشخیص در معاینه بالینی پیگیری با انجام مطالعات رادیولوژی
بررسی رادیولوژیك
سونوگرافی روش متداول است.
درمان
یك فتق اینگوئینال واقعی به هیچ وجه خود به خود درمان نمیشود و به خاطر ریسك بالای اختناق بهتر است در اسرع وقت پس از تشخیص تحت عمل جراحی قرار گیرد. بعضی از گزارشها حاكی است كه اگر ترمیم در مدت یك ماه بعد از تشخیص انجام شود 90 درصد از عوارض آن جلوگیری میشود. اكثرا با جراحی سرپایی درمان میشود، موارد استثنایی در بچههای نارس و كودكانی است كه ناراحتی قلبی و یا تنفسی دارند نیاز به بستری شدن دارند.
تكنیك جراحی
اساس درمان فتق اینگوئینال لیگاتور كیسه فتق در قسمت بالا نزدیك رینگ داخلی است. در كودكان پسر: دقت برای عروق كورد و واز و محتویات كیسه فتق ضروری است. در كودكان دختر: دقت فقط برای محتویات كیسه فتق میباشد.
عوارض جراحی فتق
1- تورم اسكروتوم
2- بالا كشیده شدن بیضه یاتروژنیك
3- عود فتق
4- صدمه به واز
5- آتروفی بیضه
6- صدمه به تخمدان و لوله رحمی
7- صدمه به رودهها
8- كاهش فضای حفره شكمی
9- مورتالیته
10- عوارض ترمیم لاپاراسكوپیك