بطري‌ها و مواد شوينده‌اي كه براي نظافت در خانه به كار مي‌روند، مي‌توانند بسيار خطرناك باشند. در هر خانه‌اي حداقل چند نوع ماده شوينده مخصوص وجود دارد كه همگي از تركيبات شيميايي و خطرناك تهيه شده‌اند. (شوينده‌ها مخصوص ماشين لباسسشويي، ظرفشويي، شست‌وشوي كف و سطوح و ...). حتما تا به حال به كلمه هشدار، خطر و تذكر روي برچسب اين مواد توجه كرده‌ايد. بله اين لغات همگي يك معنا دارند و آن اينكه اين شوينده‌ها حاوي مواد شيميايي خطرناك هستند و اگر از طريق پوست يا تنفس جذب بدن شوند، مي‌توانند جان افراد را به خطر بيندازند. حتي بي‌خطرترين مواد شوينده اگر خطر يا هشداري نداشته باشد، حتماً كلمه تذكر را روي آن خواهيد خواند. در صورتي كه روي برچسب اين مواد كلمه هشدار يا خطر نوشته شده باشد، بدون دستكش نبايد از آنها استفاده كرد. تازه اگر دستكش هم به دست كنيد و ماسك هم بزنيد، باز هم برخي از آنها را نبايد به هيچ‌وجه در محيط‌هاي بسته مصرف كرد. به اجزاي تشكيل‌دهنده محصولات و مواد شوينده موجود در خانه خود توجه كنيد. بسياري از اين مواد شايد به نظرتان بي‌خطر باشند، اما در پايين سينك ظرفشويي وقتي چند نوع ماده شيميايي بي‌خطر با هم تركيب شوند، سوپ شيميايي خطرناكي را به وجود مي‌آورند. آيا تابه حال به اين موضوع توجه كرده‌ايد كه هواي سمي مي‌تواند داخل كابينت ظرفشويي شما باشد؟ و اينكه هر روز چه مقدار از وقت خود را در كنار سينك مي‌گذرانيد و از اين هواي سمي استنشاق مي‌كنيد؟
آمونياك، در صورت فرو بردن در دهان خطر مرگ به همراه دارد.
هيدروكسيد آمونيوم: ايجاد حساسيت مي‌كند.
سفيدكننده: در صورت فرو بردن در دهان خطر مرگ دارد.
كلرين: ايجاد مسموميت در كودكان
فرمالدهيد: سمي و سرطان‌زا
اسيد هيدروكلريك: حساسيت‌زا
سفيدكننده هيدروكلريك: ايجاد حساسيت براي چشم، پوست و دستگاه تنفسي
آب قليايي: آسيب رساندن به معده و مري در صورت فرو بردن به دهان
نفتا: اختلال در دستگاه عصبي
نيتروبنزن: ايجاد مشكل در تنفس، بي‌رنگ شدن پوست، استفراغ
فنول: فوق‌العاده خطرناك، سرطان‌زا و كشنده
گليكل پروپيلن: از اجزاي اصلي ضديخ كه روي ژن‌ها تأثير مي‌گذارد.
هيپو سديم: كشنده
سولفات لورل سديم: سرطان‌زا، سمي
تري كلرواتان: آسيب به كبد و كليه‌ها
خانه‌تكاني از رسوم بسيار قديمي آماده شدن براي عيد نوروز است. هر چه به سال نو نزديك مي‌شويم تب و تاب خانه‌تكاني و تميز كردن محل كار و زندگي بيشتر مي‌شود. نظافت و تميزي خيلي خوب است ولي تا زماني كه به سلامتي شما و اطرافيانتان صدمه‌اي نزند. در اين مقاله شما را با خطرات و زيان‌هاي مواد شوينده و بهداشتي آشنا مي‌كنيم تا شما خواننده عزيز در اين ايام بيشتر مراقب سلامت خودتان باشيد.
برخي حقايق تأسف‌بار:
در طول چهل سال اخير، دست‌كم هفتاد هزار نوع ماده شيميايي وارد محيط زيست شده است (از طريق مصارف منازل و كارخانه‌ها).
زناني كه در خانه كار مي‌كنند و با اين گونه مواد دائماً سر و كار دارند، 54 درصد بيشتر از زناني كه در خارج از خانه با اين مواد سروكار دارند، با خطر مرگ روبه‌رو هستند.
هر سال 50 ميليون نفر در آمريكا از حساسيت‌هاي گوناگون رنج مي‌برند.
حساسيت يا آلرژي شانزدهمين بيماري دردسرساز در آمريكاست. تعداد افرادي كه طي پانزده سال اخير دچار آلرژي شده‌اند، بسيار افزايش يافته و روزبه‌روز نيز بيشتر مي‌شود.
آسم تبديل به يك بيماري بسيار شايع در تمام دنيا شده است.
ظرف 25 سال اخير، ميزان شيوع سرطان 25 درصد افزايش يافته است؛ به‌خصوص در ميان كودكان زير پانزده سال.
بيمار ADHD (عدم تمركز) يكي از شايع‌ترين اختلالات شناخته‌شده در ميان كودكان است كه بيش از 2 ميليون كودك دچار آن هستند.
سي سال پيش، سه عامل اصلي مرگ و مير و بيماري در كودكان، سرخك، آبله‌مرغان و فقر و گرسنگي بود؛ ولي در حال حاضر آسم و سرطان مهم‌ترين بيماري‌هاي شايع در ميان كودكان هستند.
سرطان مغز طي بيست سال اخير، 40 درصد در ميان كودكان افزايش يافته است.
بر اساس پژوهش‌ها، ميزان VOCهاي مختلف (تركيبات شيميايي فرار) در داخل خانه‌ها 2-5 برابر بيشتر از خارج خانه است. در چنين مواقعي باز كردن پنجره‌ها هم چندان تأثيري نخواهد داشت؛ ضمن اينكه در هيچ‌يك از دفاتر، شركت‌ها، هتل‌ها و ... به هنگام استفاده از مواد شيميايي شوينده، پنجره‌ها را باز نمي‌كنند.
بنابراين: قبل از استفاده از يك محلول، اجزاي تشكيل‌دهنده و تركيبات آن را بخوانيد.
آنها را در جاهاي مطمئن و محيط‌هاي بسته نگهداري كنيد تا دردسترس كودكان نباشد.
قبل از خوردن سبزيجات و ميوه‌ها آن را به خوبي بشوييد.
كودكان خود را از مونوكسيدكربن كه گازي مسموميت‌زا است، دور كنيد.
آسيب‌هاي تنفسي در اثر مصرف بي‌رويه پاك‌كننده‌هاي شيميايي:
در نظافت و خانه‌تكاني آخر سال، بيماران بسياري در اثر استنشاق بخارهاي مواد شيميايي پاك‌كننده، به پزشكان مراجعه مي‌كنند. اين مواد بيشتر در حمام ايجاد مشكل كرده‌اند، زيرا محيط حمام و دستشويي كوچك‌تر و بسته‌تر است. اين مواد كه به دو صورت مستقيم و غيرمستقيم، تأثير مي‌گذارند، به هيچ وجه نبايد با هم مخلوط شوند، چون گاز كلر آزاد كرده و به شدت ايجاد مسموميت مي‌كنند. اما عوارض غيرمستقيم استفاده از مواد شوينده شامل حساسيت‌‌ها، آلوده كردن محيط زيست و بروز برخي بيماري‌هاي عفوني است. خانم‌هايي كه مرتباً از مواد شوينده، خصوصاً سفيدكننده‌ها استفاده مي‌كنند، بعد از مدتي چربي ناخن‌هايشان كاهش مي‌يابد و كناره‌هاي ناخن ريش‌ريش مي‌شود، كندن پوست كناره‌هاي ناخن باعث ايجاد عفونت و ورود ميكروب به آن نقطه مي‌شود؛ بنابراين لازم است هنگام استفاده از اين مواد حتماً دستكش به دست كنيد. هنگام استفاده از مواد شوينده قوي‌تر حتماً از ماسك استفاده كنيد. به‌طور كلي آن دسته از مواد شوينده شيميايي را كه بخار مي‌كنند، از برنامه نظافت حذف كنيد. وجود كلر در اين تركيبات و زود تبخير شدن آن به حنجره آسيب مي‌رساند. بدترين شيوه استفاده از مواد پاك‌كننده و شوينده مخلوط كردن آنها با آب گرم است. به جاي استفاده از مواد شوينده خطرناك، از پودرهاي شوينده كه آنزيم دارند، استفاده كنيد؛ در غير اين صورت هر چقدر هم كه احتياط كنيد باز هم احتمال آسيب وجود دارد. تركيبات آلي فرار در مواد شيميايي به سرعت در هوا پخش مي‌شوند و اثرات سوء متعددي به جا مي‌گذارند؛ مثل سوزش چشم، آلرژي‌ها و انواع سرطان‌ها،
تميز كردن سطوح به شيوه سالم‌تر:
براي مبارزه با ميكروب‌ها مهم‌ترين كار تميز كردن مستمر سطوح محيط زندگي است. براي جلوگيري از انتشار بيماري‌هاي عفوني بايد از مواد تميزكننده مناسبي استفاده شود. شما مي‌توانيد مواد كم‌خطر و حتي طبيعي‌تر را جايگزين كنيد؛ مثلاً اگر سينك ظرفشويي را با جوش شيرين تميز كنيد، مسلماً هم به هدف خود رسيده‌ايد و هم خطري شما و ساير افراد خانواد‌تان را تهديد نخواهد كرد. تا مي‌توانيد استفاده از مواد آنتي‌باكتريال را محدود كنيد. براي تميز كردن حمام از سفيدكننده استفاده كنيد. هنوز هم صابون‌هاي قديمي و آب گرم بهترين تركيب براي شستشوي دست و بدن هستند. با اسفنجي كه در سينك ظرفشويي قرار داده‌ايد و مدت‌ها مرطوب مانده است كابينت‌ها را تميز نكنيد؛ زيرا به اين ترتيب باكتري‌ها وارد كابينت‌ها مي‌شوند. براي تميز كردن خانه و استفاده از مواد شوينده زماني را انتخاب كنيد كه خانه خلوت‌تر باشد و حتي‌الامكان كودكان در خانه نباشند. همچنين با توجه به برچسب مواد از آنها استفاده كنيد تا خطر كمتري شما را تهديد كند. باز كردن در و پنجره‌ها، به‌خصوص در محيط‌هاي كوچك‌تر را فراموش نكنيد.
