به قلم : دکتر عبدالله زندی ، متخصص جراحی عمومی ، فلوشیپ جراحی های کم تهاجمی و چاقی از انگلسـتان
تحریریه زندگی آنلاین : گندم یکی از پرمصرف‌ترین گیاهان رایج در جهان است که موارد استفاده‌ی آن بر کسی پوشیده نیست. جوانهی گندم قسمتی از هسته‌ی گندم است که در فراوری تبدیل شدن گندم به آرد ازبین می‌رود. این ماده‌ی غذایی کمتر شناخته شده خواص بسیاری برای سلامتی دارد.خواص جوانهی گندم آنقدر زیاد است که گنجاندن آن به رژیم غذاییتان بدون توجه به نوع رژیم غذایی که دنبال میکنید، انتخاب هوشمندانه‌ای است.ارزش غذایی بالا، فاقد نشاسته یا در مواردی دارای نشاسته‌‌ی ناچیز بودن و موادمعدنی سرشار این گیاه سبب شده تا از آن برای درمان دیابت، کلسترول، چاقی، سلامت قلب و… استفاده شود.معمولاً افرادی که وگان یا گیاه‌خوار هستند و یا افرادی که در رژیم غذایی خود از سبزیجات برای لاغری استفاده می‌کنند، جوانهی گندم را به دلیل مقدار زیاد پروتئینی که درخود جای داده می‌شناسند. در ادامه بیشتر به جوانه‌‌گندم، این گیاه پرخاصیت می‌پردازیم که سرشار از فیبر، موادمعدنی، آنتی اکسیدان‌ها، اسیدهای آمینه و ویتامین‌های دیگر است.
بیشتربخوانید:
چگونه جوانه گندم به چاقی صورت کمک می‌کند؟
آیا جوانهی گندم برای لاغری تاثیرگذار است؟
تقریباً هر کسی که مدتی با بیماری چاقی و انواع رژیم‌های غذایی دست و پنجه نرم کرده باشد می‌داند که دسته بندی مواد غذایی به لاغرکننده و چاق کننده، اشتباه است. به بیان دیگر ما ماده‌ی غذایی معجزه آسایی برای لاغری نداریم. اما نکته‌ی مهم این است که افراد با انتخاب‌هایی با ارزش غذایی بالاتر و غنی‌تر، می‌توانند روند لاغری را سرعت ببخشند.با این تفاسیر باید ببینیم چه مواد معدنی‌ای جوانهی گندم را برای لاغری موثر می‌کنند.
گوارش آسان‌تر به‌دلیل وجود آنزیم‌ها و سطح لکتین پایین‌تر
تبدیل گندم به جوانه، نشاسته‌های غالب و موجود در گندم را ازبین می‌برد و آنزیم‌های آن را افزایش می‌دهد. این مهم‌ترین دلیل گوارش راحت جوانهی گندم است.لکتین‌ها نوعی پروتئین چسبیده به کربوهیدرات هستند که جذب مواد مغذی را در بدن کاهش می‌دهند، باعث بسیاری از بیماری‌های خودایمنی و التهابی می‌شوند و در جوانهی گندم بسیار کم هستند. همچنین فیبر و مواد معدنی موجود در جوانهی گندم نقش مهمی در کاهش اشتها و احساس سیری دارد. شما می‌توانید از عرق زنیان هم به دلیل فیبر زیاد برای کاهش اشتها استفاده کنید.
منبع عالی پروتئین برای افراد ورزشکار و بدنساز
پروتئین جوانه گندم، جزء معدود پروتئین‌های گیاهی است که به اندازه‌ی پروتئین‌های حیوانی موثر بوده و سرشار از مواد مغذی است. از جمله: هفده اسید آمینه به ویژه اسیدهای آمینه ضروری الیزین، متیونین و ترئونین، که در بسیاری از دانه‌های گیاهی وجود ندارند. این اسیدهای آمینه قدرت جذب پروتئین‌های موجود در جوانهی گندم را افزایش می‌دهند. پروتئین از مهم‌ترین ارکان رژیم غذایی ورزشکاران است؛ از طرفی منابع پروتئین حیوانی محدود و تکراری هستند بنابراین جوانهی گندم می‌تواند یکی از منابع گیاهی فوق‌العاده برای دریافت پروتئین روزانه‌ی آنها باشد. همچنین جوانه گندم با دارا بودن درصد بالایی از آنتی اکسیدان، در تنظیم فشارخون، که یکی از دغدغه‌های بدنسازان است هم موثر است.
بیشتربخوانید:
میکرودرم و کاربرد آن در جوانسازی پوست
ویتامین‌های موجود در جوانهی گندم
فیتواسترول‌ها در کاهش کلسترول و بهبود سلامت قلب تاثیرگذار هستند و جوانه گندم دارای این ویتامین است.
ویتامین E موجود در جوانهی گندم به عنوان یک آنتی اکسیدان به حفظ بدن در برابر رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند.
منبع عالی از اسیدهای چرب امگا3 برای بهبود عملکرد سیستم عصبی است.
ویتامین‌های B1 و B3 موجود در جوانهی گندم آن را تبدیل به یکی از بهترین منابع موثر برای حفاظت از مو و پوست کرده است.
فیبر بالای موجود در این دانه‌ی گیاهی موجب تاثیر بسزای آن در تامین مواد معدنی مورد نیاز بدن و درمان چاقی شده.
ویتامین B6 موجود در آن موجب بهبود سرعت سوخت و ساز بدن می‌شود.
پودر جوانهی گندم و چاقی صورت
گروه ویتامین‌های B موجود در جوانهی گندم آن را به یک منبع عالی برای آبرسانی و سرعت بخشیدن به روند بازتولید سلول‌های پوستی تبدیل کرده است. همینطور جوانهی گندم به تولید کلاژن کمک کرده و در برخی موارد به درمان جوش‌های غیر هورمونی هم کمک می‌کند. همچنین می‌توانید از تخم کتان برای چاقی صورت و افزایش سرعت تولید سلول‌های پوستی استفاده کنید.
بیشتربخوانید:
آشنایی با خواص شگفت انگیز سمنو
بهترین روش مصرف جوانهی گندم
مصرف جوانهی گندم جز در موارد خاص، منع خاصی ندارد و معمولا به سالاد، ساندویچ‌ها و دیگر غذاها اضافه می‌شود. تنها نکته‌ای که باید در نظر بگیرید این است که آنها را در محیط خیس نگهداری نکنید. محیط مرطوب احتمال رشد باکتری را در آن افزایش می‌دهد.
همینطور برخی از متخصصان تغذیه پیشنهاد کردند برای ماندگاری بیشتر، جوانهی گندم را پودر کرده یا بپزید و سپس در غذای مورد نظر اضافه کنید.
ماسک جوانهی گندم
ماسک های خانگی یکی از راحت‌ترین و ارزان‌ترین روش‌های مراقبت پوستی هستند. همانطور که قبل‌تر گفته شد، جوانهی گندم با داشتن ویتامین‌های گروه بی، برای سلامت پوست و مو یک منبع باارزش محسوب می‌شود. بنابراین برای داشتن پوستی سالم و شفاف علاوه بر گنجاندن جوانهی گندم به رژیم و وعده‌های غذاییتان، از ماسک‌های حاوی جوانه هم غافل نشوید.
در ادامه با چند مدل از ماسک‌های موثر حاوی جوانهی گندم آشنا می‌شویم.
ماسک جوانهی گندم و عسل
مقداری جوانهی گندم آسیاب شده را با عسل، گلاب و شیر مخلوط کرده و خمیر به‌دست آمده را روی پوست تمییز خود قرار دهید. بعد از حدود پانزده دقیقه با آب سرد صورت‌تان را آبکشی کنید.
ماسک جوانهی گندم وماست
با یک ترکیب مساوی از جوانهی گندم آسیاب شده و ماست می‌توانید به‌سادگی این ماسک خانگی را تهیه کنید. ماسک به‌دست آمده را روی صورت خور قرار دهید و بعد از اینکه کامل جذب پوست‌تان شد، پوست صورت‌تان را بشویید. برای آبرسانی و شفافیت هر چه تمام تر، این ماسک های خانگی را هفته ای دو الی سه بار تهیه و استفاده کنید. البته در نظر داشته باشید که برای داشتن پوستی سالم و زیبا، در مرحله ی اول باید مراقبت‌ها و بدیهیات روتین پوستی را رعایت کنید و سپس از این ماسک‌ها به عنوان روشی کمک کننده استفاده کنید.
بیشتربخوانید:
با خوردن این گیاه روند پیری را به تعویق بیاندازید
کالری و ارزش غذایی جوانهی گندم
هر صد گرم از جوانهی گندم دارای 198 کالری، 42.53 گرم کربوهیدرات، 7.49 گرم پروتئین، 1.27 گرم چربی و 1.10 گرم فیبر است.
عوارض و موارد منع مصرف جوانهی گندم
همانطور که قبل‌تر گفته شد، جوانهی گندم منع مصرفی خاصی ندارد و اتفاقاً به دلیل مواد معدنی سرشاری که دارد، برای سلامتی بسیار مؤثر است. افرادی که رژیم‌های غذایی خاص یا حساسیت و آلرژی دارند باید با دقت و ملاحظه‌ی بالاتری از آن استفاده کنند.
مثلاً افرادی که به گلوتن حساسیت دارند، یا کسانی که رژیم‌های لوکرب دارند باید به مقدار مصرفی جوانهی گندم دقت کنند. همچنین درصورتی که بعد از مصرف جوانهی گندم دچار علائم نامتعارفی مثل سرگیجه و تهوع یا اختلالات گوارشی شدید، حتماً با پزشک مشورت کنید.
جمع بندی
جوانهی گندم که تا سالیان قبل کمتر شناخته شده بود، امروزه به دلیل خواص شگفت انگیز و غیر قابل چشم پوشی ای که برای سلامتی دارد، به یکی از محبوب ترین منابع تامین مواد معدنی، فیبر، پروتئین و آنتی اکسیدان برای افرادی که دغدغه‌ی تغذیه‌ی سالم و غنی دارند شده است. این ماده‌ی غذایی که پیش‌تر در روند آسیاب شدن گندم و تبدیل شدن به آرد از بین می‌رفت، با ارزش غذایی بالایی که دارد به درمان کلسترول، دیابت، فشار خون و چاقی کمک می‌کند. بنابراین اگر شما هم به یکی از این معضلات سلامتی دچار هستید یا صرفا به ارزش غذایی بالای تغذیه‌ی خود اهمیت می‌دهید از مصرف جوانهی گندم غافل نشوید.
