دکتر مسعود صیدگر : مرکز تحقیقات آرتمیای کشور، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
بهنام خضری : کارشناس فناوری اطلاعات مرکز تحقیقات آرتمیای کشور، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
علی قلندری : کارشناس ارزشیابی مرکز تحقیقات آرتمیای کشور، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
تحریریه زندگی آنلاین : غذاهای دریایی، ماهی و سایر غذاهای غنی از پروتئین دارای مواد مغذی هستند که میتوانند به رشد و تکامل کودک شما کمک کنند. ماهی به عنوان غذای سالم حاوی پروتئین، اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین B12، ویتامین D سایر مواد مغذی مانند سلنیوم، روی، ید و همچنین آهن است که برای نوزادان، کودکان خردسال و زنان باردار مفید است. خوردن ماهی برای سلامت قلب شما مفید است و خطر چاقی را کاهش میدهد. خوردن حداقل دو وعده غذایی ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا 3 و عاری از جیوه در هر هفته توصیه میشود.
بیشتربخوانید:
باید و نبایدهای مصرف امگا3 در بارداری
ماهی قزلالا و سالمون
ماهی قزلآلا دارای مقدار زیادی اسید چرب امگا 3 است و جیوه کمی دارد. با این حال نگرانیهایی وجود دارد: ممکن است مقادیر کم آلایندههای دیگر مانند PCBs بیفنیلهای پلیکلرینه در چربی ماهی سالمون پرورشی وجود داشته باشد، انتقال بیماری و انگلها از ماهی قزلآلای پرورشی به ماهیان سالمون وحشی محل ممکن است اتفاق بیفتد، آلودگیها و پساب مزارع پرورش قزلآلا میتواند محیط زیست را آلوده کند. ممکن است ذخایر ماهیان مورد استفاده برای تغذیه ماهیان پرورشی کاهش یابد.
ماهی سالمون وحشی PCBs کمتر و نگرانیهای زیست محیطی کمتری نسبت به قزلآلای پرورشی دارد. بیشتر کنسروهای ماهیان قزلآلای وارداتی از ماهی سالمون تهیه شدهاند. برای کاهش میزان آلایندهها در ماهی قزلآلا، قبل از پختن، چربی و پوست آن را جدا کنید.
ماهی خود را طوری گریل، کبابی یا بریانی کنید که چربی اضافه آن به بیرون چکه کند و چربیهای ماهی را دور بریزید.
بیشتربخوانید:
خواص ماهی برای سلامت بدن؛ از کاهش افسردگی تا بهبود خواب
کنسرو ماهی تون
انواع مختلفی از کنسرو ماهی تون وجود دارد. برچسب قوطی کنسرو را بخوانید و ماهی تونی را انتخاب کنید که جیوه آن پایین باشد، مانند ماهی تون لایت. ماهی تون سفید یا آلباکور را کمتر انتخاب کنید. با توجه به احتمال وجود جیوه در ماهیان تون بزرگ، بهتر است زنان باردار و کودکان در خوردن آن احتیاط کنند.
ماهی خام
توصیه میشود زنان باردار از خوردن ماهی خام و صدف خام خودداری کنند، چون آنها ممکن است دارای باکتریهایی باشند که میتوانند موجب بیماری جدی شوند.
آیا زنان بارداری که ماهی نمیخورند، باید مکمل روغن ماهی امگا 3 مصرف کنند؟
معلوم نیست چقدر باید برای رشد جنین مکمل روغن ماهی امگا 3 مصرف کنید. اگر تصمیم به مصرف مکمل دارید، برچسب آن را به دقت بخوانید. مطمئن شوید از لحاظ آلایندهها آزمایش شدهاند یا از منابع گیاهی دریایی ساخته شدهاند. حتماً با پزشک خود در این مورد مشورت کنید. روغن کبد ماهی حاوی مقدار زیادی ویتامین A است که ممکن است باعث نقص مادرزادی شود.
بیشتربخوانید:
قارچ یا روغن ماهی گیاهی؟
صید ورزشی ماهی
صید ورزشی ماهی شامل ماهیهایی هستند که از دریاچهها و رودخانههای محلی صید میشوند. برخی از این ماهیها برای مصرف انسانی ایمن نیستند. قبل از مصرف این ماهیان از سلامت بهداشتی آنها اطمینان حاصل کنید. توجه داشته باشید که عدم مدیریت و صید بیرویه ماهی میتواند منجر به آسیب زیستگاه، تهدید برای سایر آبزیان شود.
آیا خوردن ماهی برای ما مفید است؟
ماهی منبع عالی از پروتئین و بسیاری از مواد مغذی دیگر است. ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا3، DHA و EPA است. DHA به رشد و نمو مغز، چشم و اعصاب جنین و کودک کمک میکند.
زنان باردار یا شیرده برای دریافت DHA باید ماهی بخورند. EPA به پیشگیری از بیماری قلبی کمک میکند.
آیا خوردن ماهی خطراتی دارد؟
بله، آلودگیهای دریاچهها، نهرها، رودخانهها و دریاها موجب آلوده شدن ماهیان هم میشود. ماهی ممکن است حاوی جیوه باشد. دو آلاینده رایج یعنی جیوه و PCBs با زایمان زودرس، اوتیسم، بیشفعالی در کودکان، مشکلات قلبی و احتمالاً سرطان مرتبط هستند. آلودگی به جیوه از معادن ذغال سنگ و سایر فعالیتهای صنعتی ناشی میشود. ماهیان بزرگی که عمر طولانی دارند و ماهیان دیگر را میخورند دارای بیشترین جیوه هستند که در بافت ماهی تجمع مییابد. وقتی این ماهیها را میخوریم، جیوه در بدن ما جمع میشود. PCBs مواد شیمیایی صنعتی هستند که به خصوص در قسمتهای چرب ماهی تجمع مییابند. اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی میباشید باید از خوردن ماهیانی که دارای جیوه هستند اجتناب کنید. جنین و نوزادانی که در معرض سطوح بالای جیوه قرار دارند ممکن است در یادگیری، راه رفتن و صحبت کردن مشکل داشته باشند. در صورت انتخاب دقیق و خوردن انواع ماهی همچنان میتوانید از مزایای خوردن ماهی بهرهمند شوید. خوردن ماهیان دارای جیوه پایین مانند سالمون، قزلآلا و تیلاپیا دو بار در هفته توصیه میشود.