تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
بهترین جای نگهداری از سبزیجات، یخچال یا جای خنك و تاریك مثل انباری و زیرزمین است. اسفناج پس از دو روز نگهداری در یخچال یك سوم و در دمای محیط 80 درصد ویتامینهای خود را از دست میدهد.
باید گفت كه هوا، آب و نور قاتل ویتامینها هستند. دمای پایین به حفظ تازگی مواد غذایی كمك میكند و اجازه نمیدهد خاصیت مواد غذایی از بین برود.
دمای مناسب یخچال 5 درجه سانتیگراد و طبقه وسط آن است.
توجه داشته باشید كه دما در همه قسمتهای یخچال یكسان نیست؛ از اینرو با قرار دادن مواد غذایی در طبقات مختلف، با توجه به دمای مورد نیاز آنها، میتوانید به مطلوبترین شكل ممكن از مواد غذاییتان نگهداری كنید.
كشوهای پایینی با دمای 10 درجه سانتیگراد، مخصوص نگهداری میوه و سبزیجات میباشد كه در دمای پایینتر امكان خراب شدنشان وجود دارد.
توجه داشته باشید خنكترین قسمت یخچال طبقه پایین، روی كشوی مربوط به میوه و سبزیجات است كه 2 درجه سانتیگراد دما دارد. گوشت و ماهیهای تازه را باید در این طبقه نگهداری كرد.
«تخممرغ، محصولات لبنی، باقیمانده غذاها، شیرینیجات و محصولاتی كه بعد از باز كردن باید در یخچال نگهداری شوند» را در طبقه میانی (4/5 درجه سانتیگراد) و طبقه بالای آن (8 درجه سانتیگراد) نگهداری كنید.
خانهبندیها با طبقات روی در یخچال، گرمترین نقاط یخچال هستند كه دمای بین 10 تا 15 درجه سانتیگراد داشته و مخصوص نگهداری محصولاتی است كه به سرمای زیادی نیاز ندارند؛ از قبیل نوشیدنیها، سسها و كره.
توجه داشته باشید برخی از مواد غذایی نیازی به نگهداری در یخچال ندارند و حتی با قرار گرفتن در یخچال خاصیت خود را از دست میدهند؛ مثل میوههای غیربومی، گوجهفرنگی، لوبیا سبز و بادمجان. بهتر است مركبات را نیز در دمای محیط نگهداری كنید.
توجه داشته باشید كه نان نیز به سرعت در یخچال خشك میشود. همچنین میوه و سبزیجاتی كه نیاز به رسیدن بیشتری دارند، باید در دمای محیط قرار بگیرند. بهتر است مواد غذایی فاسدنشدنی را در جای خنك و خشك و تمیز نگهداری كنید.
توصیه میشود میوه و سبزیجات را بلافاصله از نایلونهای پلاستیكی خارج كنید؛ زیرا داخل نایلونها بیشتر در معرض فساد قرار میگیرند.
بهتر است این مواد غذایی داخل كیسههای پارچهای مخصوص میوه و سبزیجات نگهداری شوند. تا جایی كه امكان دارد، میوه و سبزیجات را جدا از هم نگه دارید؛ زیرا میوههای رسیده خیلی زود باعث پلاسیدگی سبزیجات میشوند.
میوههای كوچك را در ظرف یا كشوی میوه، به طور فشرده و كیپ هم جا ندهید.
دم میوههایی مثل تمشك را از قبل نگیرید و میوهها را فقط در زمان مصرف بشویید.
لزومی ندارد سیبزمینی و پیاز را داخل یخچال نگهداری كنید، فقط آنها را در مكانی خنك و تاریك قرار دهید. توجه داشته باشید هیچگاه سیبزمینی و پیاز را در هم نگهداری نكنید؛ زیرا امكان دارد سیبزمینیها زودتر خراب شوند.
اگر از آن دسته افرادی هستید كه دوست دارند میوهها را منجمد و در فریزر نگهداری كنند، باید بدانید كه برخی میوهها، از قبیل سیب، هلو و زردآلو موقع منجمد شدن تغییر رنگ میدهند و قهوهای میشوند.
اما برای این مساله هم راهحلی وجود دارد: مقداری شربت شیرین تهیه كرده و میوهها را داخل آن بریزید. (1 لیتر آب و 400 گرم شكر برای میوههای شیرین و 1 لیتر آب، 600 گرم شكر برای میوههای اسیدی).
شربت محتوی میوهها را در یخچال خنك و سپس داخل فریزر منجمد كنید؛ به این ترتیب میتوانید این میوهها را به مدت 10 ماه نگه دارید. البته باید توجه داشته باشید كه میوهها كاملاً رسیده و بدون لك یا لهیدگی باشند.
برای منجمد كردن میوههای دیگر نیز میتوانید روی آنها شكر بپاشید یا آب لیموترش بریزید و یا همانگونه كه اشاره شد، داخل شربت شیرین منجمد كنید.
با این شیوه میتوانید میوهها را به مدت 8 ماه در فریزر نگهداری كنید. در خصوص نگهداری سبزیجات بهتر است آنها را داخل دستمالهای نمناكی كه آب را به خوبی جذب میكنند، بپیچید و در یخچال قرار دهید.
با این روش میتوانید به مدت چند روز سبزیجات را در یخچال نگهداری كنید. سبزیجاتی از قبیل لوبیا سبز، مارچوبه و نخودفرنگی را میتوان به راحتی منجمد كرد.
برای این كار بهتر است این سبزیجات را به مدت چند دقیقه داخل ظرفی محتوی آب جوش ریخته بجوشانید و بلافاصله داخل ظرف آب سرد بریزید.
سبزیجات را آبكش كرده و روی دستمال یا كاغذهای تمیز جذبكننده رطوبت خشك كنید و در نهایت داخل كیسههای فریزر بستهبندی كرده و داخل فریزر قرار دهید.
با این روش میتوانید سبزیجات را به مدت 8 الی 10 ماه نگهداری كنید.
توجه داشته باشید خیار، كدو، كاهو، سیبزمینی یا گوجهفرنگی كه جزء میوهها محسوب میشوند، در سرمای زیاد خاصیت و طعم خود را از دست میدهند و تحمل منجمد شدن را ندارند؛ بنابراین اگر قصد منجمد كردن این میوهها را دارید، باید دست به كار شوید و سیبزمینی را به صورت پوره درست كنید.
گوجهفرنگیها را له و از صافی رد كرده و كدوها را به صورت شكمپر آماده كنید و سپس در فریزر قرار دهید!
پیش از اینكه سبزیجات بوتهای از قبیل هویج، تربچه یا چغندر را در یخچال قرار دهید، برگهایشان را پاك كرده و دور بریزید.
اگر یخچال بیش از اندازه پر باشد روی تغییر دما و خنك ماندن مواد غذایی تأثیر میگذارد. مگذارید یخچال برفك بزند.
مرتباً برفك یخچال را با استفاده از آب گرم و مواد پاككننده، آب كنید. در تابستان كه دمای آشپزخانه به طور قابل ملاحظهای بالا میرود، ترموستات یخچال را روی دمای پایینتری نسبت به زمستان تنظیم كنید.
مراقب باشید كه در یخچال كاملاً بسته و سفت باشد.