زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر غلامرضا کردافشاری،‌ دکتر محمود خدادوست، دکتر حوریه محمدی کناری، دکتر مریم مقیمی

از منظر طب جدید خواب به صورت حالتی از عدم هوشیاری توصیف می‌شود که بتوان با تحریکات حسی یا دیگر تحریکات فرد را از این حالت خارج کرد.

خواب دو نوع اثر عمده فیزیولوژیک ایجاد می‌کند. اول اینکه روی خود دستگاه عصبی اثر می‌کند و دوم اینکه روی سایر دستگاه‌های عملکردی بدن تاثیر می‌گذارد.

به نظر می‌رسد اثرات مربوط به دستگاه عصبی بسیار پر اهمیت‌تر ‌باشند و در واقع می‌توان چنین بیان کرد که ارزش اصلی خواب برقراری دوباره تعادل میان مراکز عصبی است بی‌خوابی نیز مطمئنا عملکرد دستگاه عصبی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

از دیدگاه طب جدید در ماه رمضان به علت مصرف غذا در شب و افزایش درجه حرارت بدن، قسمت تنظیم کننده زمان خواب و بیداری در مغز دچار تغییر می‌شود موارد دیگری نیز از قبیل دیر شروع به کار کردن صبحگاهی باز بودن مراکز خرید تا دیروقت و نمایش‌های تلویزیونی شبانه از علل تغییر ریتم خواب و بیداری در افراد در ماه رمضان هستند به علاوه بسیاری از افراد در این ماه به مناجات‌های شبانه می‌پردازند و همچنین برای مصرف وعده سحر زود از خواب برمی‌خیزند که این مساله مدت کل خواب شبانه را کاهش می‌دهد.

به همین خاطر بسیاری از روزه‌داران از خواب آلودگی روزانه در ماه رمضان شکایت دارند.

در مطالعه‌ای در مقایسه میزان خواب‌آلودگی روزانه در بین افرادی که برای خواند نماز صبح و مصرف وعده‌سحر از خواب بیدار می‌شدند و کسانی که این‌کار را انجام نمی‌دادند، به شرط یکسان بودن کل ساعت خواب تفاوتی وجود نداشت به علاوه مطالعات جدید نشان می‌دهند که روزه‌داری در صورت وجود خواب کافی باعث افزایش هوشیاری در طول روز می‌شود بنابراین باید زمان خواب توسط افراد با اقداماتی از قبیل زود به خواب رفتن در شب طوری تنظیم شود که حداقل 6-5 ساعت خواب آرام داشته باشند.

البته خواب با شکم پر بلافاصله پس از افطار یا سحر توصیه نمی‌شود.

حرکت و سکون بدنی (ورزش)

در طب سنتی ورزش از لوازم مهم حفظ تندرستی و یکی از روش‌های پیشبرد درمان بیماری‌ها محسوب می‌شود همانطور که می‌دانیم بقاء بدن بدون غذا محال است و غذایی که تمام اجزای آن جزء بافت‌ای بدن شود وجود ندارد، بلکه همواره فضولاتی پس از هضم غذا باقی می‌مانند که به روش‌های مختلف از طریق ادرار، مدفوع، عرق و.... از بدن دفع می‌گردند.

اما با وجود این دفع، همواره مقدار کمی از این فضولات در بدن باقی می‌مانند که طبیعت بدن به علت کم بودن آنها متوجه دفع‌شان نمی‌شود.

اگر این فضولات به مرور زمان روی هم انباشته شوند به تدریج مقدارشان زیاد شده و به بدن آسیب می‌رسانند.

بنابراین راه دیگری برای دفع آنها باید وجود داشته باشد که آن راه همان حرکت یا ورزش است حرکت باعث ایجاد گرمی و حرارت در بدن شده و این گرما، فضولات را گداخته و از طریق عرق از بدن دفع می‌نماید.

به همین خاطر است که فرد به دنبال یک ورزش متعادل، احساس سبکی و نشاط می‌کند و اشتها و قوه‌ هاضمه او تقویت می‌شود.

همچنین حرکت و ورزش مناسب باعث تحلیل رطوبت‌های زاید موجود در عضلات و اعصاب شده و آنها را تقویت می‌کند و از بروز بیماری‌هایی که در اثر ازدیاد رطوبت ممکن است در آنها رخ دهد جلوگیری می‌نماید.

ورزش باید به حدا اعتدال باشد زیرا حرکت بیش از حد مواد مورد نیاز بدن را نیز به همراه فضولات به تحلیل برده و بدن را لاغر و خشک می‌نماید.

ورزش معتدل ورزشی است که رنگ چهره را مایل به سرخی گرداند و فرد شروع به نفس نفس زدن و عرق کردن کند و هر وقت تنفس و تعریق زیاد شد باید ورزش را به تدریج قطع نماید.

زمان ورزش باید با زمان غذا خوردن تنظیم شود.

ورزش در حالت گرسنگی جایز نیست چرا که بدن در این حالت به غذا محتاج است و ورزش همان مواد کمی را هم که بدن در این حالت از آن تغذیه می‌کند به تحلیل می‌برد.

بلافاصله پس از صرف غذا نیز نباید ورزش کرد زیرا هنوز در این حالت از آن تغذیه می‌کند به تحلیل می‌برد.

بلافاصله پس از صرف غذا نیز نباید ورزش کرد زیرا هنوز هضم غذا کامل نشده و ورود غذای هضم نشده به اعضا به بدن زیان می‌رساند. (7،9 و 15) در ماه رمضان نیز ورزش کردن به خصوص در کسانی که عادت به انجام آن دارند، نباید قطع گردد.

در سال 1999 مطالعه‌ای در کویت انجام شد که در آن وضعیت بدنی روزه‌داران با فعالیت بدنی و بدون حرکت در طول ماه رمضان با هم مقایسه گردید.

در این مطالعه مشخص شد که تعادل مایعات داخل بدن عملکرد قلبی و میزان آهن و پلاکت خون در گروه فعال نسبت به گروه بدون فعالیت در وضعیت بهتری قرار دارد بدون آنکه کاهشی در انرژی این گروه ایجاد شود.

البته زمان انجام ورزش باید بین وعده افطار و سحر و با فاصله مناسب از غذا باشد و ورزش‌های سخت و طاقت‌فرسا در این ماه توصیه نمی‌شود. در مورد ورزشکاران و کسانی هم که ورزش‌های حرفه‌ای انجام می‌دهند.

زمان ورزش باید بین وعده افطار و سحر و پس از مصرف غذای با کالری مناسب انجام شود.

در ضمن با توجه به تغییر الگوی خواب در ماه رمضان، مربیان و دست‌اندرکاران ورزش‌های حرفه‌ای باید به تنظیم زمان خواب ورزشکاران و تداخل آن با تمرینات ورزشی و اعمال ماه رمضان توجه ویژه داشته باشند زیرا خواب ناکافی باعث افت انرژی و عملکرد ورزشکاران می‌شود.

 تحقیق و بررسی پاسخ آن را دریافت و اندکی همت می‌خواهد و تلاش.