تحریریه گروه ترجمه زندگی آنلاین
بر کسی پوشیده نیست که تلفن‌های همراه از خود تشعشعات الکترومغناطیسی متصاعد می‌کنند. اما آیا این تشعشات برای سلامتی انسان مضر است؟
محققان مرکز کنترل بیماری و پیشگیری معتقدند که هنوز به درستی اثرات مضر این ابزارها مشخص نشده است.
بنابر گفته‌های محققان، فرکانس‌های بسیار پایین که از وسایل برقی و همچنین خطوط نیرو منتشر می‌شوند و همچنین فرکانس‌های بسیار بالا که در اشعه‌های فرابنفش و گاما وجود دارند، سرطان زا هستند.
اما جامعه علمی هنوز در اینکه فرکانس‌های موجود در بین این دو فرکانس پایین و بالا، که تلفن‌های همراه و یا ابزارهای بی سیم در آن طیف کار می‌کنند، مضر هستند یا خیر، تردید دارند.
با اینحال مرکز تحقیقات سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که این تشعشعات می‌توانند برای انسان سرطان زا باشند.
دلایل نگرانی در خصوص استفاده از تلفن‌های همراه
به طور کلی در مورد استفاده از تلفن همراه، سه دلیل نگران کننده وجود دارد:
1- تلفن‌های همراه از خود تشعشعات (انرژی) الکترومغناطیسی (امواج رادیویی) متصاعد می‌کنند که شکلی از تشعشع غیریونیزه است.
نزدیک‌ترین بافت‌های بدن به این ابزارها، این انرژی را به خود جذب می‌کنند.
2- تعداد کاربران تلفن همراه سراسر دنیا بسیار زیاد هستند و بر اساس تخمین‌های ارائه شده از اتحادیه ارتباط از راه دور بین المللی، در حال حاضر بیش از 5 میلیارد نفر در جهان از تلفن همراه استفاده می‌کنند.
3- تعداد تماس‌های روزانه و مدت زمان تماس‌ها بیش از پیش افزایش یافته است.
تشعشعات الکترومغناطیسی و خطرات آنها بر سلامتی
تشعشعات الکترومغناطیسی میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی با چشم غیرمسلح مشاهده نمی‌شوند و این تشعشعات این روزها با وجود ابزارهای دیجیتالی و بی سیم، به ویژه تلفن‌های همراه، همه جا وجود دارند و منبعی دایمی از آلودگی نامرئی تولید می‌کنند که می‌توانند برای سلول‌های بدن مضر باشند.
در واقع تشعشعات الکترومغناطیسی، انرژی‌های نامرئی هستند که علاوه بر اینکه به صورت طبیعی وجود دارند، به طور غیرطبیعی نیز به وسیله بشر تولید می‌شوند.
از این تشعشعات دو نوع وجود دارد: یونیزه شده( مانند اشعه‌های ایکس، رادون، اشعه‌های کیهانی) و غیر یونیزه شده (مانند امواج فرکانس رادیویی و امواج بسیار پایین فرکانس رادیویی).
همه می دانیم که قرار گرفتن در معرض تشعشعات یونیزه شده مانند اشعه‌های ایکس، خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. همچنین در تحقیقات بسیاری، اثرات بالقوه مضر اشعه‌های غیریونیزه شده متصاعد از رادار، امواج مایکروویو، تلفن‌های همراه روی سلامت انسان نشان داده شده است.
برخی از محققان، مانند محققان لهستانی، توانسته‌اند نشان دهند که تشعشعات غیریونیزه شده، مستقیماً عملکرد سلولی را تغییر داده و روی سلول‌های زیستی بدنمان اثرات منفی می‌گذارند.
امواج ابزارهای بی سیم و سرطان مغز
در بررسی‌های محققان سوئدی سال 2016، مشخص شد که استفاده زیاد از تلفن‌های همراه و بی سیم، خطر رشد تومورهای بدخیم مغزی را افزایش می‌دهد.
این محققان پس از تحقیق روی کاربران تلفن همراه 18 تا 80 ساله متوجه شدند که هر چه کاربر تلفن همراه از ابزار خود بیشتر استفاده کند، بیشتر احتمال ابتلا به گلیومای مغزی در آنها وجود دارد.
گلیوما، یکی از تومورهای اولیه سیستم عصبی مرکزی است که در نخاع یا مغز بروز می‌کند و منشأ تومور از سلول‌های یاخته گلیال است.
در واقع این افراد دو برابر کسانی که از تلفن همراه حداقل استفاده را دارند، به سرطان مغز مبتلا می‌شوند.
در تحقیق دیگری مشخص شد که میدان‌های الکترومغناطیسی با تحریک واکنش به تنش سلولی، به سلول‌ها و دی‌ان‌ای (DNA) بدن صدمه می‌زنند.
دی‌ان‌ای در برابر تشعشعات الکترومغناطیسی بسیار حساس است و واکنش آن نسبت به دیگر بافت‌های بدن بسیار بیشتر است.
بنا به گفته محققان استفاده از تلفن همراه به مدت 10 سال یا بیشتر، تقریباً خطر ابتلا به تومورهای مغزی را – به ویژه در سمتی از سر که تلفن بیشتر نگهداشته می‌شود- دو برابر می‌کند.
در تازه‌ترین تحقیقات هم محققان با اسکنرهای مغزی توانستند تغییرات موجود در گلوکز را شناسایی کنند. تشعشعات الکترومغناطیسی متصاعد از تلفن‌های همراه، سلول‌های مغز را وادار به سوخت و ساز گلوکز در سرعت بالایی می‌کند.
سوخت و ساز گلوکز برابر با فعالیت سلولی است و این بدین مفهوم است که تلفن همراه می‌تواند روی عملکرد مغز اثر بگذارد. هر بار که شما تلفن همراه را کنار گوشتان می‌گذارید، به طور مصنوعی سلول‌های مغزی‌تان را فعال میکنید.
البته هنوز کاملاً مشخص نشده است که آیا این تولید اضافی گلوکز مضر است و می‌تواند موجب مشکلاتی در مغز شود یا خیر. با اینحال محققان معتقدند که تلفن‌های همراه بی سیم و همچنین دیگر ابزارهای بی سیم موجب انوع مشکلات سلامتی از سردرد تا تومورهای مغزی می‌شوند و البته در این میان،کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض این خطر هستند.
تأثیر امواج بر بخش‌های مختلف بدن
محققان به دنبال تحقیقات فراوان دریافته‌اند که امواج الکترومغناطیسی متصاعد از تلفن‌های همراه و دیگر ابزارهای بی سیم بر بخش‌های دیگر بدن نیز اثر منفی می‌گذارد.
اثرات منفی روی قلب و عروق
استفاده عادی از تلفن همراه، وقتی کنار گوش قرار دارد، تأثیر مستقیمی روی قلب انسان ندارد. اما ممکن است روی رگ‌های بدن اثر بگذارد.
محققان نتیجه گرفته‌اند که تاثیرات روی فشار خون به دلیل انقباض زیاد عروق یا شاید به خاطر افزایش در فعالیت سمپاتیک در ساقه مغز باشد و البته هنوز به درستی در این زمینه تحقیق نشده است.
اثرات اثرات ناشی از سطوح بالای فرکانسی نیز مربوط به تاثیرات حرارتی روی قلب و عروق است.
غدد بزاقی
شواهد نشان داده است که استفاده از تلفن همراه می‌تواند روی سلامت غدد بزاقی نیز اثر منفی گذاشته و تومورهای بدخیم در این بخش از بدن ایجاد کند.
در بررسی‌ها مشخص شده است که خطر ابتلا به تومور پاروتید( غدد بناگوشی) در طرفی از سر که تلفن همراه برای شنیدن صدا، بیشتر قرار می‌گیرد، به ترتیب زیر افزایش می‌یابد:
34درصد افزایش خطر، اگر فردی کاربر معمولی تلفن همراه به مدت 5 سال است.
58 درصد افزایش خطر، اگر فردی در طول زندگی‌اش، بیش از 5500 بار تماس تلفنی داشته باشد.
49 درصد افزایش خطر، اگر فردی در طول زندگی‌اش، بیش از 266/3 ساعت صحبت کرده باشد.
کاهش تراکم استخوان در ناحیه لگنی
استفاده از تلفن همراه و نگهداشتن آن در کنار باسن (به طور مثال در جیب) موجب تضعیف ناحیه لگنی فرد می‌شود.
محققان با بررسی بیماران مبتلا به پوکی استخوان و بررسی تراکم استخوان 150 مرد که تلفن همراه خود را مرتب در جیب شلوار نگهداشته و یا به کمربندهایشان متصل کرده بودند، متوجه کاهش تراکم استخوان در ناحیه لگنی آنها نسبت به دیگر قسمت‌های بدنشان شدند.
این نتایج نشان داد که احتمال دارد این کاهش تراکم استخوان بر اثر امواج الکترومغناطیسی متصاعد از تلفن‌های همراه ایجاد شده باشد.
جهش یا انحراف کروموزومی
پس از بررسی‌ها محققان متوجه شدند که میزان حرارت تولیدی میدان‌های فرکانس رادیویی روی سلول‌های بنیادی اثر نمی‌گذارد اما در معرض تشعشعات الکترومغناطیسی قرار دادن موش‌ها، موجب اختلالاتی روی DNA آنها و جهش یا انحراف کروموزومی شد و از آنجایی که موش‌ها از نظر بیولوژیکی به انسان بسیار نزدیک هستند، ممکن است انسان هم در معرض چنین خطری باشد.
افزایش میزان اوتیسم
بیماری اوتیسم نسبت به دهه 1970، افزایش بسیار زیادی داشته است. این بیماری می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد.
از جمله، ژنتیک، عدم پاکسازی فلزات سنگین از بدن، آسیب پذیری بالا در برابر تنش اکسیداتیو(که همان پیروزی رادیکال‌های آزاد بر دفاع آنتی اکسیدانی بدن ماست و به نوعی به حمله‌های بیولوژیک به اندام‌های بدن تعبیر می‌شود.
به بیان دیگر، تنش اکسیداتیو به عنوان عامل برهم زنندۀ تعادل میان تولید رادیکال‌های آزاد و دفاع‌های آنتی اکسیدانی است)، قرار داشتن در معرض فلزات سنگین سمی.
اکنون برخی از محققان عوامل تاثیرگذار دیگری در ایجاد اوتیسم همچون تلفن همراه، برج‌های سلولی، ابزارهای وای-فای و دیگر فناوری‌های بی سیم را به فهرست فوق اضافه کرده‌اند و معتقدند که این موارد شدت اوتیسم را افزایش می‌دهند.
به طور مثال در کودکان مبتلا به اوتیسم و دیگر اختلالات مربوط به حساسیت غشاء، تشعشعات الکترومغناطیسی روی غشاءهای سلولی آنها اثر منفی می‌گذارد و اجازه ورود فلزات سنگین سمی به بدن آنها می‌دهد و بیماری‌شان را شدت می‌بخشد. این امواج حتی می‌توانند در درمان این بیماران تداخل ایجاد کنند.
سیستم عصبی
در تحقیقات مشخص شد که وجود تشعشعات بالا که منجر به جذب انرژی فراوان و حرارت قابل توجهی در بدن می‌شود، می‌تواند در تحریک پذیری نورونی عملکرد سیستم عصبی و رفتارهای اکتسابی تأثیر منفی بگذارد.
در تحقیقات روی برخی از حیوانات، اعمال فرکانس‌های رادیویی 1 - 10 مگاهرتز در موج نگاری‌های مغزی و الگوهای رفتاری آنها موجب تغییراتی شد.
تلفن همراه و آلزایمر
از آنجایی که امواج تلفن همراه روی سلول‌های مغز اثر منفی دارند، می‌توانند روی یادگیری، حافظه و حرکت اثر منفی گذاشته و موجب بیماری آلزایمر شوند.
در بررسی‌های 50 روزه روی موش‌های بین 12- 26 هفته‌ای و قرار دادن آنها در برابر 2 ساعت تشعشعات الکترومغناطیسی متصاعد شده از تلفن همراه، صدماتی در سلول‌های مغزی بیشماری در موش‌هایی که در معرض این امواج از متوسط تا شدید قرار گرفته بودند، مشاهده شد.
مغز موش شبیه مغز انسان است و بنابر این شباهت، محققان به این نتیجه رسیدند که تشعشعات الکترومغناطیسی می‌تواند روی مغز انسان اثر منفی بگذارد و افرادی که مستعد بیماری آلزایمر هستند، زمانی که در برابر این تشعشعات قرار بگیرند، زودتر از معمول به این بیماری مبتلا می‌شوند.
سیستم ایمنی و طول عمر
سیستـم ایمنـی در مقـابـل میکـروارگانیزم ها، ویروس‌ها و بعضی از سلول‌های سرطانی از بدن محافظت می‌کند، هرگونه تغییر در فرکانس رادیویی روی سیستم ایمنی اثرات مهمی روی سلامتی می‌گذارد.
فرکانس 10 گیگاهرتز و در سطوح خیلی پایین سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کند. با اینحال هیچ تاثیری در خصوص تشعشعات الکترومغناطیسی در رابطه با طول عمر انسان مشاهده نشده است.
اثرات تشعشعات بر چشم انسان
تشعشعات سطح بالا به مدت حداقل یک ساعت باعث تشکیل آب مروارید می‌شود.
فرکانس مربوط به این تشعشعات بین 1-10 گیگاهرتز است. در این محدوده انرژی بسیار بالایی توسط بدن انسان جذب می‌شود که در این وضعیت درجه حـرارت داخـل چشـم بسیـار بالا و در حدود 43 درجه سانتیگراد است.
البته شدت فرکانس رادیویی مورد استفاده در این تحقیق بالاتر از محدوده فرکانس مورد استفاده در تلفن همراه است و به همین دلیل نمی‌توان گفت که تلفن همراه بر سلامتی چشم انسان اثر مخربی دارد.
عقیمی
تاکنون در خصوص خطرات بالقوه تشعشعات الکترومغناطیسی ناشی از تلفن همراه بر اسپرم در مردان صحبت شده است و اینکه این امواج ممکن است اسپرم‌ها را تخریب و مردان را عقیم نماید. اما در مورد اثرات منفی این امواج بر روی زنان توضیح داده نشده است.
در تحقیقی که اخیراً روی زنانی که قصد بارداری داشتند، انجام شد، مشخص شد که وقتی در بزاق این زنان مقدار آنزیم "آلفا آمیلاز" در بالاترین سطح قرار داشته باشد، 29 درصد کمتر احتمال بارداری نسبت به کسانی که این آنزیم در آنها بسیار پایین است دارند.
از طرفی با بررسی افرادی که در 100 متری برج‌های تلفن همراه زندگی می‌کنند، مشخص شد که آنزیم" آلفا آمیلاز" در آنها بسیار زیاد است و محققان به این نتیجه رسیدند که امواج رادیویی متصاعد از تلفن‌های همراه، موجب افزایش این آنزیم در بزاق و در نتیجه عقیمی زنان و البته مردان می‌شود.
