زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

مريم آريافر

تغذیه برای تمامی فرآیندهای منجر به سلامتی و حفظ سلامت بدن نقش مستقیم و مثبت دارد و سیستم پیچیده بهبود زخم یكی از این مكانیسم‌ها می‌باشد.

كربوهیدرات‌ها و بهبود زخم: سلول‌های پوستی برای تامین انرژی مورد نیاز خود به گلوكز نیاز دارند. با وجودی كه تامین سطوح متعادل گلوكز برای بهبود زخم حیاتی می‌باشد، ولی بالا بودن گلوكز در شرایطی چون هایپر گلیسمیا تاثیر نامطلوبی دارد.

چربی‌ها و بهبود زخم: در فرآیند بهبود زخم برای اكثر زخم‌ها نیاز به كالری افزایش می‌یابد. این امر مخصوصا در مورد جراحات شدید، سوختگی‌ها و بیماران در وضعیت بحرانی نمود بیشتری دارد، بنابراین یك رژیم پر پروتئین و پر چربی برای تامین كالری و سنتز بافت جدید مورد نیاز می‌باشد.

پروتئین‌ها و بهبود زخم: حدود 90-70 درصد پروتئین پوست كلاژن است و پروتئین عمده در فرآیند بهبود زخم می‌باشد. ثابت شده است كه اصلاح وضعیت تغذیه‌ای پروتئینی تمامی بدن تاثیر مهمی بر متابولیسم كلاژن و تسریع روند بهبود زخم دارد.

گلوتامین و بهبود زخم: گلوتامین فراوان‌ترین اسید آمینه در بدن انسان می‌باشد، اگر چه یك اسید آمینه غیر ضروری است، ولی میزان آن در شرایط استرس متابولیك كاهش می‌یابد و حكم یك اسید آمینه ضروری را پیدا می‌كند.
آرژنین: آرژنین اسیدآمینه‌ای است كه در شرایط عادی ضروری محسوب نمی‌شود، ولی تحت شرایط استرس به یك اسیدآمینه ضروری تبدیل می‌گردد. كمبود آرژنین باعث كاهش قدرت تجمع یافتن كلاژن در زخم می‌گردد.

ویتامین B1: كمبود ویتامین B1 منجر به كاهش قدرت كششی زخم و تاخیر در روند بهبودی می‌گردد.

ویتامین B2: ریبوفلاوین نقش مهمی در متابولیسم پروتئین دارد.

ویتامین B5: اسیدپانتوتنیك باعث افزایش سنتز كلاژن و افزایش پیوندهای عرضی كلاژن می‌گردد.

ویتامین A: مكمل‌های ویتامین A باعث افزایش سنتز كلاژن و تسریع رشد فیبروبلاست‌ها و افزایش تعداد رسپتورهای فیبروبلاست‌ها می‌گردند.

ویتامین E: ویتامین E باعث كاهش تخریب‌های زخم از طریق جلوگیری از آزادسازی رادیكال‌های آزاد و همچنین تسهیل روند بهبود زخم از طریق بهبود واكنش ایمنی می‌گردد.

ویتامین C: كمبود ویتامین C باعث خشكی و شكنندگی زخم‌های بهبود یافته قبلی می‌گردد. همچنین كمبود دریافت آن باعث تاخیر در روند بهبودی می‌گردد.

آهن: این عنصر برای هیدروكسیلاسیون پرولین و لیزین مورد نیاز می‌باشد و كمبود آن باعث بدی عملكرد تولید كلاژن می‌گردد. از طرفی به عنوان بخشی از سیستم انتقال اكسیژن بر بهبودی زخم تاثیرگذار است.

روی: كمبود روی باعث به تاخیر افتادن فرایندهای ضروری بهبود زخم و تخریب سلول‌های اپیدرمی و ضایعات پوستی و همچنین كاهش ایمنی سلولی و هورمونی شده و زخم را در برابر عفونت هم مستعد می‌سازد كه خود این امر هم بر طولانی شدن زمان بهبودی زخم می‌افزاید.

مس: لیزیل اكسیداز آنزیمی است كه به مس به عنوان یك كوفاكتور كلیدی نیاز دارد. این آنزیم برای پیشرفت بافت پیوندی بسیار موثر است و باعث تقویت چهار چوب كلاژنی می‌گردد.

كروم: كروم نقش ویژه‌ای در بهبود زخم دارد. كروم می‌تواند باعث تغییر واكنش ایمنی از طریق تحریك سیستم ایمنی یا توقف فرایندهای ایمنی گردد.