زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر محمد كریم نعمت‌الهی

آب مروارید مادر زادی، در واقع كدورت‌های عدسی  یكی از علل نابینایی در كودكان است. حدود 15-20 درصد افراد نابینا، علت نابینایی‌شان آب مروارید مادر زادی دو طرفه است كه دیر تشخیص داده شده است. آب مروارید یكطرفه معمولاً دیر تشخیص داده می‌شود و در صورت عمل، به ندرت دید مفید به دست می‌آید. تشخیص زودرس آب مروارید مادر زادی و درمان سریع آن، مهم‌ترین عامل در تعیین سرنوشت بینایی است.

علت

علت آب مروارید مادر زادی در بسیاری از كودكان اختلالات متابولیك، سندرم‌های ژنتیكی، عفونت‌های داخل چشمی و بعضی از عفونت‌های چشمی همراه با ناهنجاری‌های دیگر و در 30 درصد موارد علت آن نامشخص است.

شكل‌های مختلف آب مروارید

آب مروارید مادر زادی بسته به علت، به اشكال مختلف بروز می‌كند. بعضی مواقع شدید و كامل است و با چشم غیر مسلح دیده می‌شود و باید فوراً عمل شود. در بعضی موارد جلوی كپسول عدسی قرار دارد كه كمتر از 1-2 میلی‌متر ممكن است دید را كاهش داده و رشد نكند.

این گونه آب مروارید بایستی تحت نظر قرار گیرد و نیاز به عمل جراحی ندارد. اما در مواردی كه آب مروارید در قسمت پشت عدسی قرار گرفته و بسته به میزان كدورت و میزان بینایی تحت نظر باعث كاهش بینایی می‌شود، نیاز به جراحی وجود دارد.

درمان

آب مروارید مادر زادی دو طرفه و یكطرفه باید هر چه سریع‌تر درمان شود؛ به‌خصوص نوع دو طرفه؛ زیرا می‌تواند باعث عقب افتادگی تكاملی و رفتاری گردد و مشكلات اقتصادی و روحی و روانی برای خانواده و كودك ایجاد كند. در مورد آب مروارید‌های ناكامل تنها بعد از بررسی دقیق میزان بینایی تصمیم گرفته می‌شود.

تا زمانی كه بینایی به خطر نیفتد، بیمار زیر نظر متخصص چشم قرار دارد و وقتی آب مروارید بیشتر شد و بینایی در معرض خطر قرار گرفت، عمل جراحی صورت می‌گیرد. در بعضی مواقع كدورت عدسی كمتر از 1-2 میلی‌متر است و مشكل بینایی ایجاد نمی‌كند و نیاز به عمل ندارد. این‌گونه آب مروارید‌ها می‌توانند سال‌ها تحت نظر باشند و نیاز به درمان جراحی ندارند.

بهترین زمان عمل برای آب مروارید كامل كه می‌تواند باعث محرومیت بینایی شود، هفته اول تولد است كه اگر غفلت شده و بعد از 3-4 ماهگی عمل شود، در واقع منجر به از دست دادن بینایی و كوری كودك می‌گردد.

 اثرات بینایی

به خاطر كاهش بینایی قابل ملاحظه‌ای كه با آب مروارید مادر زادی یكطرفه یا دو طرفه در نوزادان رخ می‌دهد، بازیابی موفقیت‌آمیز بینایی بستگی به تشخیص سریع و ارجاع فوری جهت درمان مناسب دارد. آب مروارید در بیمارستان یا زایشگاه‌ها و با یك معاینه ساده توسط متخصص كودكان و یا پزشك عمومی و در نهایت متخصص چشم قابل تشخیص است.

علایمی همراه با كاهش بینایی مثل لرزش چشم‌ها و انحراف چشم‌ها، چشم‌های كوچك‌تر از حد طبیعی، نزدیك‌بینی، آب سیاه، مشكلات نقص عصب بینایی و كدورت‌های قرنیه باید مورد توجه قرار گیرد.