زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر علیرضا مهدویانی

كوتاه‌ترین تعریفی را كه می‌توان برای آلرژی ارائه داد عبارت‌ است از واكنش بیش از حد یا نامناسب سیستم ایمنی بدن نسبت به مواد بی‌ضرر موجود در محیط زندگی مثل مواد غذایی یا گرده گیاهان
در این مقاله سعی شده است به سوالات شما خوانندگان در زمینه آلرژی بپردازیم.

ژنتیك در بروز آلرژی موثر است یا عوامل محیطی؟

ژنتیك و عوامل محیطی هر دو در ایجاد آلرژی موثر هستند. برای ایجاد بیماریهای آلرژیك مهمترین شرط حساس شدن فرد مستعد به آلرژن‌های اختصاصی است و این حساس شدن می‌تواند در هر برهه‌ای از زندگی رخ دهد ولی شایع‌ترین دوره آن كودكی و اوایل جوانی است.

 شیوع آلرژی در جهان و در كشور ما به چه صورت است؟

حدود 20 تا 30 درصد جمعیت دنیا به نوعی به آلرژی مبتلا هستند در ایران شیوع آلرژی بینی 12درصد، آسم آلرژیك 13درصد، آلرژی پوستی 5درصد، حساسیت به نیش زنبور2درصد، آلرژی دارویی 2درصد و آلرژی غذایی 1-3درصد برآورد می‌شود.
 علائم آلرژی چیست؟

علائم آلرژی به عوامل مختلف ژنتیكی، ‌نوع مواد حساسیت‌زا و عضو در معرض تماس بستگی دارد. واكنش آلرژیك می‌تواند در چشم‌ها، بینی، ریه، پوست و دستگاه گوارش اتفاق بیافتد. علائم آلرژی از حالات خفیف توام با علائمی نظیر عطسه، سرفه، خارش، كهیر تا یك وضعیت سیستمیك همراه با تنگی نفس، علائم گوارشی و شوك متغیر است.
 آلرژی چگونه كنترل و درمان می‌شود؟

مهمترین اصلی كه باید درباره آلرژی در نظر گرفت پیشگیری است تا درمان. اجتناب از تماس با آلرژن‌ بهترین راه كنترل آلرژی محسوب می‌شود. دیگر اقدامات لازم عبارت است از: 1- عدم تماس با حیوانات خانگی، 2-پرهیز از دود سیگار در همه سنین بخصوص در خانم‌های باردار در محیط كار و در اوایل كودكی 3-كاهش رطوبت محل سكونت كه در كاهش عواملی از جمله مایت‌ها و كپك‌ موثر است 4- تغذیه انحصاری با شیر مادر 5- از بین بردن سوسك‌های خانگی و استفاده از روكش‌های مخصوص ضد مایت برای تشك و بالش 6- شستشوی ملحفه‌ها هر 2-1 هفته یكبار در آب 55-60 درجه سانتی‌گراد 7- استفاده از جاروبرقی مناسب و در صورت امكان استفاده از فیلتر مخصوص(Hena ) در جاروبرقی 8- كم كردن پرده‌ها یا مبلمان پارچه‌ای، پشمی، خزدار یا برداشتن آنها از اتاق خواب برای درمان آلرژی داروهای متعددی وجود دارند كه اغلب آنها مكانیسم آنتی هسیتامین دارند. در مواردی كه آلرژی شدید باشد گاهی پزشكان ناچار به استفاده از داروهای كورتون و استروئیدها می‌باشند.

ژنتیك در بروز آلرژی موثر است یا عوامل محیطی؟
ژنتیك و عوامل محیطی هر دو در ایجاد آلرژی موثر هستند. برای ایجاد بیماریهای آلرژیك مهمترین شرط حساس شدن فرد مستعد به آلرژن‌های اختصاصی است و این حساس شدن می‌تواند در هر برهه‌ای از زندگی رخ دهد ولی شایع‌ترین دوره آن كودكی و اوایل جوانی است.
چرا پاییز فصل سختی برای مبتلایان به آلرژی است؟ چرا آلرژی در فصل پاییز تشدید می‌شود؟

همه ساله با شروع فصل گرده افشانی گیاهان كه بسته به منطقه جغرافیایی متفاوت است پزشكان با عده كثیری از بیماران مواجه می‌شوند كه با علائم آلرژی بینی، سرفه، عطسه، آبریزش بینی مراجعه می‌كنند. از آنجا كه یكی از علل مهم آلرژی‌های فصلی گرده گیاهان (Pollens) هستند طبیعی است كه فصول گرده افشانی گیاهان فصول سختی برای مبتلایان به آلرژی است. گرده افشانی درختان در ابتدای بهار، چمن‌ها در فصول گرم یعنی تابستان و علف‌های هرز در انتهای تابستان و ابتدای پاییز اتفاق می‌افتد.

از طرف دیگر از آنجائیكه التهاب آلرژیك می‌تواند همراه التهاب عفونی باشد(Synergy) و فصل پاییز شروع سرماخوردگی‌ها و ویروسی نیز می‌باشد بنابراین آلرژی در فصل پاییز می‌تواند شایع‌تر باشد. افتراق بین سرماخوردگی و علائم آلرژی بسیار مهم بوده و می‌تواند از استفاده بی‌رویه آنتی‌بیوتیك جلوگیری كند.
 آیا تغذیه و آلرژی با هم ارتباط دارند؟

اگرچه تمامی افراد ممكن است مبتلا به آلرژی غذایی شوند ولی معمولاً در کودکان شایع‌تر است. كودكان مبتلا به آلرژی غذایی ممكن است دارای حساسیت به آلرژن‌های استنشاقی مانند گرده گیاهان، موی گربه و سگ، گرد و خاك باشند و یا ممكن است اینگونه آلرژی‌ها را بعداً پیدا كند اگرچه هرغذایی می‌تواند یك واكنش آلرژیك ایجاد كند اما در اطفال غذاهای آلرژی‌زا عبارتند از شیر، تخم‌مرغ، بادام زمینی، گندم، سویا، بادام و مغذیجات و در بزرگسالان عبارتند از: بادام زمینی، ماهی، آجیل مثل گردو، بادام و فندق.