تحریریه دنیای سلامت
آیا وقتی كه خیلی پرمشغله هستید، بیش از هر چیزی به یك خواب آرامبخش شبانه نیاز دارید؟ محرومیت از خواب، خطری جدی برای سلامت محسوب میشود، ولی مردم كمتر به این خطر توجه میكنند؛ در حالی كه درست به اندازه غذا باید به خواب خود نیز اهمیت داد.
حالا دیگر رابطه بین كمخوابی و چاقی برای همه روشن شده است و همه میدانیم كه كمخوابی شدید باعث بیماریهای قلبی، دیابت نوع 2 و افزایش فشار خون میشود. برخی دلایل اصلی كمخوابی و بدخوابی عبارتند از:
بیش از اندازه فكر كردن
گاه ممكن است بعضی پروژههای كاری شما را آزار دهند و یا بین شما و یكی از دوستان نزدیكتان بحث و اختلاف نظر پیش آید. در این شرایط فكرتان مشغول میشود و شب هنگام به سختی به خواب میروید. روانشناسان میگویند: «مردم كنترل كمی روی رفتارها و افكار خود دارند.
در حین فكر كردن وارد مرحله سبك خواب شده و از این مرحله خارج میشوند؛ بدون آنكه خودشان متوجه شوند. آنها تصور میكنند كه تمام مدت را به فكر كردن گذراندهاند.
راهحل: هنگام ناراحتی و آزردگی بلند شده و به جای دیگری بروید؛ ولی چراغ را روشن نكنید. به همین سادگی فكرهای ناراحتكننده و آزاردهندهتان متوقف میشوند. بعد دوباره به اتاق خواب برگشته و بخوابید؛
خواهید دید كه این بار مشكلی برایتان پیش نمیآید. به این شیوه، كنترل محرك میگویند؛ یعنی جلوگیری از ورود نگرانیها به رختخواب! نگرانیهای خود را بنویسید و برای هر كدام یك راه حل در نظر بگیرید. این كار را چند ساعت قبل از خواب انجام دهید.
روزهای تعطیل بیش از اندازه خوابیدن یا چُرت زدن
دیر به خواب رفتن، یعنی دیر از خواب بیدار شدن. ساعت بدن كه توسط گروهی از سلولهای عصبی مغز كنترل میشود، علاوه بر خواب، اشتها و دمای بدن را نیز تنظیم میكند.
روزهای تعطیل چون فرصت بیشتری برای خواب دارید، شب هنگام دیرتر به خواب میروید و همین مسأله باعث میشود كه روز بعد از تعطیلی به سختی از خواب بیدار شوید.
راهحل: حتی اگر شب مجبور باشید دیرتر از روزهای دیگر به رختخواب بروید، باز هم صبح برنامه خود را تغییر ندهید و حتی نیم ساعت هم بیشتر از روزهای دیگر نخوابید تا ساعت بدنتان تغییر نكند.
برای جبران كمخوابی خود سعی كنید بعدازظهر آن روز كمی چرت بزنید؛ ولی این چرت نباید بیشتر از 30 دقیقه طول بكشد، زیرا شبهنگام برای به خواب رفتن دوباره دچار مشكل خواهید شد.
گرسنگی
با گرسنگی به رختخواب رفتن نتیجهای جز بیخوابی ندارد و شما تا نیمههای شب بیدار خواهید بود. به همین دلیل افرادی كه قصد كاهش وزن دارند، در طول شب چندین بار از خواب بیدار میشوند.
راهحل: مقداری از پروتئین مورد نیاز بدنتان را به خوردن یك غذای مختصر درست قبل از خواب اختصاص دهید؛ مثل مقداری پنیر یا یك عدد تخم مرغ آبپز شده. پروتئینها بیشتر از چربیها و كربوهیدراتها احساس سیری به شما میدهند.