نادیا زکالوند
کودکان 0 تا 12 ماهه
کودکتان در سه ماهه اول زندگی‌اش، کار چندانی بیشتر از تماشای اطراف خود نمی‌تواند انجام دهد.
در ضمن از آنجایی که هنوز دید او تار است، خطوط برجسته و روشن را بهتر می‌بیند.
نباید برای چنین کودکی اسباب‌بازی‌های سفید و سیاه- که در تضاد با یکدیگر هستند- خریداری کرد. این کودکان معمولاً از اسباب‌بازی‌هایی که حواس دیگرشان را هم به کار گیرند، لذت می‌برند.
به همین علت اسباب‌بازی‌های بسیاری تولید شده‌اند که می‌توانند چنین تعاملی با کودک در این سن برقرار کنند.
این اسباب‌بازی‌ها از خود صداهای بانمک در می‌آورند و برآمدگی داشته و نرم هستند.
همچنین نوزادان به گذاشتن اسباب‌بازی‌ها در دهان خود تمایل دارند. با این کار درد دندان درآوردن را نیز تسکین می‌دهند.
بهترین اسباب‌بازی‌های این گروه از کودکان
* اسباب‌بازی‌های روشن و رنگی که خطوط متفاوتی دارند.
* اسباب‌بازی‌هایی که صدا تولید می‌کنند.
* آینه‌های نشکن
* عروسک و یا اسباب‌بازی‌های حیوانات رنگی و قابل شستشو و البته صورت خندانی داشته باشند.
کودکان 1 تا 2 ساله
کودکتان در این زمان به علت و معلول توجه می‌کند و از هر اسباب‌بازی که به حرکات او واکنش نشان دهد و باعث شود او مهارت جدیدی بیاموزد، لذت می‌برد.
کودکان در این سن عاشق اسباب‌بازی‌هایی می‌شوند که مثلاً به آنها اجازه دهند، با چکش به توپی ضربه بزنند و یا دکمه‌ای را فشار داده و اسباب‌بازی را به حرکت درآورند و یا نوعی موسیقی نواخته شود.
برخی از اسباب‌بازی‌هایی که مجهز به فناوری‌های روز و مناسب این گروه سنی هستند، با فشردن دکمه اسباب‌بازی، یک حرف، شکل و یا عدد را بیان می‌کنند.
بدین ترتیب کودک از زمانی که بسیار کوچک است، حروف الفبا و یا اعداد را یاد می‌گیرد. او از این نوع تعامل با اسباب‌بازی خود بسیار لذت می‌برد.
اسباب‌بازی‌های مناسب این گروه سنی
* یک دسته حلقه‌های کوچک
* فنجان‌های چای و یا جعبه‌های کوچک
* اسباب‌بازی‌هایی که با جلو و عقب کشیدن‌شان، تولید صدا می‌کنند و یا با زدن یک دکمه، ناگهان از درون جعبه پدیدار می‌شوند.
* مجموعه‌ای از چکش‌های اسباب‌بازی یا اسباب‌بازی‌هایی که بتوانند از درون حفره‌های آنها، توپ‌های کوچک را عبور دهند.
* آلات موسیقی ساده اما محکم، مانند دایره زنگی و طبل
* جورچین در شکل‌های مختلف
* وسایل نقلیه‌ای مانند اتوبوس، یا ماشین آتش‌نشانی و همینطور آدمک‌های پلاستیکی که این وسایل نقلیه را می‌رانند.
* پازل‌های بسیار ساده، با 4 یا 5 قطعه
* اردک‌های پلاستیکی و یا قایق اسباب‌بازی برای زمان حمام رفتن
کودکان 2 تا 3 ساله
بازی کودکتان در این سن، هدفمندتر شده و روی مهارت‌های حرکتی ظریف خود نیز مسلط‌تر است و در این زمان می‌تواند خودش پازلی را کامل کرده و یا ساختمان سازی انجام دهد.
او در این زمان از اینکه کارهای دیگران را تقلید کرده و فیلم بازی کند، لذت می‌برد. او از اسباب‌بازی‌های مجهز به فناوری روز که صداهای واقعی، مانند زنگ تلفن، از خود تولید کنند یا عروسک‌هایی که حرف بزنند، لذت می‌برد.
حتی دوست دارد رفتار بزرگترها را تقلید کند. مثلاً یک پسربچه ممکن است بخواهد کامیون خود را پر از خاک و شن کند و یا یک دختربچه به عروسکش غذا بدهد و او را بخواباند.
در این سن پسر و دخترها بسیار فعال و پر انرژی هستند و از اسباب‌بازی‌هایی که بتوانند آنها را هل داده و یا بکشند، بسیار لذت می‌برند.
می‌توانید برای او اسباب‌بازی‌هایی که بتوانند برانند هم بخرید. در این زمان خرید سه چرخه، فکر بدی نیست.
از اسباب‌بازی‌های مناسب این گروه سنی
* عروسک و حیوانات اسباب‌بازی
* عروسک‌های خیمه شب بازی یا وسایلی که بتواند با آنها رفتار بزرگترها را تقلید کند. مانند تلفن‌های اسباب‌بازی، وسایل آشپزخانه یا یک کالسکه خرید اسباب‌بازی
* سه چرخه
* آلات موسیقی (به ویژه آنهایی که چراغ‌های چشمک زن دارند و همچنین کودک با فشار دادن دکمه‌های آنها، بتواند نوعی آهنگ را تولید کند).
* اسباب‌بازی‌های بزرگ حمل و نقل با دکمه‌هایی که صدای بوق در می‌آورند.
* پازل و همچنین اسباب‌بازی‌های ساخت و ساز
بهترین اسباب‌بازی برای یک نوزاد و یا کودک نوپا چیست؟ قبل از اینکه به مغازه اسباب‌بازی فروشی بروید، بهتر است بدانید که کودکان در چه سنی به چه نوع اسباب‌بازی نیاز دارند و مطابق نیازشان، اسباب‌بازی بخرید. در این مقاله در زمینه خرید اسباب‌بازی برای کودکان زیر 1 سال تا 8 سال به بالا، راهنمایی‌هایی شده است.
کودکان 4 تا 5 ساله
در این سن توانایی یادگیری حیرت انگیزی در کودکان شکل می‌گیرد و بهترین زمان برای معرفی اسباب‌بازی‌های آموزشی تعاملی است که به آنها مهارت‌های ریاضی و کلامی بیاموزند.
تابلوهای آموزشی حروف الفبا و واژگان یا کامپیوترهای کوچک، مناسب کودکان این سن است. باید برای آنها نوعی اسباب‌بازی خریداری کرد که مثلاً کلماتی مثبت ادا کنند.
مانند «کارت رو خوب انجام دادی» و یا اگر در انجام کاری شکست خورد، به جای بیان عبارت‌های منفی مانند، «اشتباه بود»، به او بگوید، «دوباره سعی کن».
کودکان هنگام تعامل با اینگونه اسباب‌بازی‌ها، فرد دیگری را مقابل خود تصور می‌کنند. آنها می‌توانند در نقش خلبان‌ها، افسران پلیس، پزشکان و یا معلم‌ها فرو روند.
اسباب‌بازی‌های مناسب این گروه از کودکان
* لوازم هنری و جعبه‌های کاردستی
* قطعات ساختمان‌سازی در شکل‌های مختلف
* اسباب‌بازی‌های الکترونیکی که از خود صدا تولید می‌کنند.
* پازل‌هایی که کمی پیچیده باشند.
* عروسک‌هایی مانند باربی
* عروسک‌هایی که بشود لباس‌های او را عوض کرد.
* اسباب‌بازی‌های حمل و نقل، حتی اسباب‌بازی‌هایی که مثلاً محل پارک خودروها یا فرودگاه و ایستگاه‌های قطار هستند.
* توپ‌های فوتبال و بسکتبال
* دوچرخه به همراه چرخ‌های کمکی
کودکان 6 تا 7 ساله
کودکان در این سن، اگرچه از معلم‌ها و همسن و سال‌های خود، چیزهایی یاد می‌گیرند، اما خودشان نیز علایقی دارند.
برخی از کودکان (البته با کمک شما)، عاشق انجام دادن آزمایش‌های علمی هستند. برخی دیگر دوست دارند، جواهرات مهره‌ای درست کنند یا اینکه فقط با عروسک‌های خود بازی کنند.
در این زمان دوستان کودک مهم می‌شوند و همچنین کودک شروع به درخواست برخی از اسباب‌بازی‌هایی که دیگران دارند، می‌کند.
در این سن کودکان طرفداران پروپاقرص بازی‌های کامپیوتری می‌شوند و البته دوست دارند به همراه دوستان خود به ورزش‌های گروهی بپردازند، کارت بازی کنند و یا بازی‌های فکری انجام دهند.
البته آلات موسیقی را هم دوست دارند. اما نواختن یک ساز واقعی برای آنها ممکن است هنوز سخت باشد.
از برخی از اسباب‌بازی‌های مناسب این سن
* خودروهای با کنترل از راه دور
* ابزارهای آزمایش علمی
* ذره‌بین، آهنربا و تلسکوپ
* جعبه‌های کاردستی
* عروسک‌های مختلف
* بازی‌های ویدئویی و یا کامپیوتری
* مجموعه‌های ساخت و ساز مانند لگو
* تجهیزات ورزشی
* بازی‌های فکری که حاوی استراتژی باشند. مانند شطرنج
کودکان 8 سال به بالا
کودکان در این سن از ورزش‌های در فضای باز مانند اسکیت، دوچرخه سواری و اسکوتر، لذت می‌برند.
آنها مانند بزرگسالان به توانایی‌ها، علایق و سرگرمی‌هایی دست پیدا می‌کنند و حتی ممکن است مانند یک کلکسیونر، مجموعه‌ای از اشیاء مورد علاقه خود را داشته باشند.
دخترها در این زمان عاشق کاردستی و یا نوشتن خاطرات هستند. پسرها هم بی‌وقفه بازی‌های ویدئویی یا کامپیوتری انجام می‌دهند.
در این سال‌ها کودکان از خود مهارت و شایستگی نشان می‌دهند. به طور مثال موقع بازی‌های رایانه‌ای، امتیازهای بهتری کسب می‌کنند و از رقابت با دوستان خود لذت می‌برند.
در ضمن از کار کردن روی پروژه‌های طولانی‌تر لذت می‌برند.
اسباب‌بازی‌های مناسب این گروه سنی
* بازی‌های کامپیوتری و ویدئویی
* ابزارهای کاردستی
* وسایل آزمایش‌های علمی پیچیده‌تر
* تجهیزات ورزشی در فضای باز
* مجموعه‌های ساخت و ساز ظریف‌تر
* بازی‌های فکری چند نفره
