آیا جگر مرغ حاوی هورمون است؟ پوست مرغ باعث افزایش موهای زائد می‌شود؟ مصرف سنگدان برای مبتلایان به بیماری‌های التهابی خطر دارد؟ مضرات بال و گردن مرغ در چیست؟ این‌كه می‌گویند پای مرغ باعث غضروف‌سازی می‌شود، صحت دارد؟ اصلا چرا كارشناسان تغذیه و متخصصان صنایع غذایی خوردن فرآورده‌های جانبی طیور را زیاد توصیه نمی‌كنند؟
جگر مرغ هورمون ندارد، زیرا...
جگر مرغ همان عضوی است كه علاوه بر ذخیره مواد مغذی، به دلیل آنزیم‌های متنوعی كه در سلول‌های خود دارد محل تجمع و خنثی‌سازی سموم، برخی هورمون‌ها، واكسن‌های تلقیحی و انواع آنتی‌بیوتیك‌های تزریقی و خوراكی است، اما واقعیت این است با وجود آن‌كه در كشور ما مصرف داروهای هورمونی در طیور ممنوعیت خاصی نداشته و نظارت چندانی هم بر آن نمی‌شود، به دلیل هزینه بالا، تهیه آن برای مرغدار صرفه اقتصادی نداشته و به همین دلیل است كه متخصصان صنایع غذایی جگر را فاقد هورمون می‌دانند.
اما نكته انحرافی آن‌كه گرچه در طیور از هورمون استفاده نمی‌شود، ولی مصرف غیرمجاز و بدون نسخه انواعی از آنتی‌بیوتیك‌ها و داروهای شیمیایی برای مهار بیماری‌های عفونی و كنترل بیماری‌های انگلی و ویروسی باعث عوارض مختلفی همچون سرطان‌زایی، جهش‌زایی، مسمومیت و ایجاد آلرژی می‌شود كه مهم‌ترین عارضه آن مقاومت دارویی به انواعی از آنتی‌بیوتیك هاست كه موجب كم یا بی‌اثر‌شدن آن در بدن مصرف‌كننده می‌شود.
البته كارشناسان معتقدند اگر استعمال این داروها یك هفته قبل از كشتار باشد جای نگرانی نیست. چرا كه كبد حیوان فرصت پاكسازی و دفع مواد مضر تجمع یافته را خواهد داشت، اما اگر تلقیح 48ـ24 ساعت قبل از كشتار باشد دارو درجگر مرغ رسوب و برای سلامت مضر است و این همان عامل اصلی منع مصرف چنین فرآورده‌هایی است.
اما شاید این سوال مطرح شود، پس چه عاملی موجب افزایش سریع رشد و وزن گرفتن مرغ‌های صنعتی در مقایسه با مرغ‌های محلی می‌شود؟
به گفته كارشناسان مرغ‌های صنعتی با تلفیق ژنتیكی و اصلاح نژاد به نژاد گوشتی تبدیل شده‌اند. در واقع خوراك مصرفی مستقیما به گوشت و ماهیچه تبدیل و موجب پروار شدن زودهنگام طیور می‌شود. از سوی دیگر این مرغ‌ها برخلاف مرغ‌های محلی به دلیل آن‌كه در طول شبانه روز در محیط‌های پر نور نگهداری می‌شوند به طور مداوم در حال مصرف دان و وزن گرفتن هستند البته برخی كارشناسان هم نظر دیگری دارند آنها براین باورند كه در جیره مرغ از موادی استفاده می‌شود كه موجب تحریك هورمون‌ها و رشد سریع‌تر می‌شود بنابراین اگر اندك نگرانی از به كار بردن مواد هورمونی و داروهای آنتی‌بیوتیكی در فرآورده جانبی طیور دارید از مصرف آن اجتناب كنید.
پوست مرغ را هرگز نخورید
برخی خانواده‌ها پوست مرغ را از قسمت‌های دیگر آن مضرتر می‌دانند و بر این باورند كه چربی زیر پوست حاوی هورمون است.
در واقع مردم از وجود هورمون بیشتر از داروهای آنتی‌بیوتیكی می‌ترسند و عامل اصلی رویش موهای زائد در بدن خانم‌ها را پوست مرغ می‌دانند، اما این موضوع زمانی صحت دارد كه به مرغ هورمون تزریق شود.
تركیبات هورمونی به دلیل آن‌كه شبیه هورمون‌های جنسی هستند در مرد و زن به یك میزان موجب بروز مشكل می‌شود.
در خانم‌ها باعث پرمویی، رویش موهای زائد، جوش و كیست تخمدان و در آقایان باعث آكنه‌های شدید پوستی و نارسایی درهورمون‌های جنسی می‌شود. در كودكان هم بر روند رشد تاثیر نامطلوب گذاشته و موجب افزایش‌وزن می‌شود.
اما موضوع مهم‌تر آن‌كه از نظر علمی ثابت شده است داروهای آنتی‌بیوتیكی، فلزات سنگین، سموم و آفت‌كش‌هایی كه به همراه دانه‌های جو و ذرت وارد جیره غذایی مرغ می‌شود در بافت‌های نرم و پرچرب همچون پوست و جگر رسوب و مصرف آن باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن شده و حتی ریسك ابتلا به تومورهای سرطانی را افزایش می‌دهد.
بنابراین از مصرف قسمت‌هایی از مرغ كه پوست بیشتری دارد بپرهیزید چرا كه علاوه بر چربی بالا، باعث افزایش كلسترول بد خون هم می‌شود.
بال و گردن مرغ هم پرچرب است
آیا می‌دانید علت خوشمزگی بال‌های سوخاری شده‌ای كه این روزها در برخی اغذیه فروشی‌ها در مقابل دید مشتری تهیه و عرضه می‌شود، چیست؟ چربی زیاد آن است كه یك لذت آنی و حسرت دائم به دل ما می‌گذارد. این غذا كالری بالایی دارد و اگر به عنوان پیش غذا مصرف شود كالری دریافتی یك وعده غذا را دوچندان می‌كند.
اما موضوع مورد بحث آن‌كه به گفته كارشناسان اگرچه بال و گردن محل تزریق واكسن به طیور است، ولی به دلیل سرعت جذب، ماندگاری مواد تزریقی در این اعضا كم بوده و مصرف آن از این بابت مشكلی ایجاد نخواهد كرد، اما گردن مرغ به دلیل آن‌كه محل عبور نسوج عصبی و بسیاری از غدد لنفاوی است و از طرفی شستشوی مجرای داخلی آن غیرممكن است مصرف آن توصیه نمی‌شود.
پای مرغ كلسیم دارد
می گویند مصرف پای مرغ غضروف‌های آسیب‌دیده را ترمیم می‌كند و دارویی برای نرمی استخوان است. اگر چه پای مرغ حاوی بخش‌های غضروفی است و سوپ آن حالت ژلاتینی دارد ولی به عقیده برخی كارشناسان به دلیل آن‌كه ارزش پروتئینی چندانی ندارد نمی‌تواند عاملی برای ساخت غضروف‌ها به شمار آید و در ضمن برای هیچ گروه سنی به عنوان یك انتخاب خوب توصیه نشده است، چرا كه چربی اشباع بالایی داشته و برای افراد با اضافه‌وزن و مبتلایان به دیابت مضر است.
البته متخصصان تغذیه سوپ پای مرغ را بهترین منبع كلسیم، فسفر، ویتامین A و D عنوان كرده‌اند و برای كودكان مبتلا به نرمی استخوان مفید می‌دانند. آنان عقیده دارند اگرعصاره پای مرغ با كمی پیاز پخته شود كلسیم آن قابل جذب‌تر خواهد شد.
دل و جگر و سنگدان ارزش غذایی دارد، اما...
احشایی چون دل ، جگر و سنگدان مرغ پروتئین باكیفیتی داشته و به دلیل آن‌كه منبع غنی آهن، روی، سلنیوم، ویتامین A و B12 است به روند خونسازی كمك كرده و برای رشد قدی و بدنی كودك و نوجوان مفید است. میزان آهن سنگدان و دل مرغ تقریبا با گوشت آن برابری می‌كند، ولی بسیار پرچرب بوده و بویژه سنگدان كلسترول بالایی دارد.
چربی آن از نوع اشباع و میزان اسیدهای چرب امگا ـ 6 آن بیش از امگا ـ 3 است. در نتیجه مصرف بیش از یك یا دو بار آن در ماه می‌تواند باعث بروز التهابات بافتی در افراد مستعد گردد. به گفته متخصصان میزان كادمیوم، سرب و كروم سنگدان بالاتر از دل بوده و به هیچ عنوان نمی‌توان آن را جایگزین گوشت كرد. این را هم بدانید احشای طیور برای مبتلایان به بیماری‌های قلبی ـ عروقی، چربی خون بالا و نقرس محدودیت مصرف دارد
