شاید یكی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های مادر در ارتباط با كودكش، از شیر و از پوشك‌گرفتن و عادت‌دادن او به جدا خوابیدن باشد. در این میان از شیر‌گرفتن نسبت به بقیه موارد معمولا زودتر اتفاق می‌افتد.
در ارتباط با چگونگی از شیر‌گرفتن نوزاد، تصور بیشتر مردم این است كه مادر نباید بیشتر از دو سال به شیر‌دادن نوزاد ادامه دهد، به این علت بسیاری از مادران از ترفندهای غیرعلمی نظیر افزودن طعم‌های ناخوشایند یا مالیدن رنگ‌های تند به سینه خود، برای جدا‌كردن نوزادان از شیر بهره می‌گیرند.
در صورتی كه از شیر‌گرفتن نوزاد عملی بسیار حساس، با بار روانی برای كودك و مادر و موثر در شكل‌دهی خلق و خو و شخصیت نوزادان است.
دكتر فریبا شیروانی، فوق‌تخصص بیماری‌های اطفال در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: از شیر‌گرفتن كودك باید به طور تدریجی و بدون بهره‌گیری از روش‌های سنتی و خشن، از حدود دو سالگی با كاهش دفعات شیردهی آغاز شود و حداكثر تا دو و نیم سالگی به نتیجه قطعی برسد.
2.5 سالگی؛ پایان شیردهی
كارشناسان بر این باورند كه بهترین راه برای از شیر گرفتن، روش تدریجی و آرام است و باید بسته به شرایط كودك از 15 الی 18 ماهگی بتدریج شیر را همراه با عشق، علاقه و بدون كشمكش و تنش كم كرد تا از بروز عوارض و مشكلات عصبی، ضربه‌های روانی و تغییرات هورمونی مادر كه پس از از شیر‌گرفتن اتفاق می‌افتد، جلوگیری شود.
به بیان دیگر برخورد سریع، ناگهانی و همچنین اعمال خشونت در این زمینه جز آثار زیانبار روحی و روانی بر كودك و حتی مادر نتیجه دیگری نخواهد داشت.
دكتر شیروانی می‌گوید: شیر‌دادن به كودك در یك تا دو سالگی بشدت توصیه می‌شود، چراكه در این سنین 30 درصد پروتئین مورد نیاز كودك و نیز نیازهای روحی و روانی‌اش از طریق شیر مادر تامین می‌شود.
فقط در صورت بروز حاملگی مجدد در این مقطع زمانی، قطع شیردهی، به دلیل كاهش ذخیره‌های غذایی بدن مادر توصیه می‌شود، اما شیردهی پس از دو سالگی و بخصوص دو و نیم سالگی، به‌دلیل آن‌كه شیر مادر جایگاه تغذیه‌ای‌اش را برای كودك از دست می‌دهد، نباید ادامه پیدا كند.
كم‌خونی و بروز عفونت‌های تنفسی
متاسفانه برخی خرافات در مورد شیر خوردن بچه بعد از دو سال مطرح است و گفته می‌شود ضریب هوشی كودك بالا نمی‌رود.
پزشكان اطفال در این ارتباط تاكید می‌كنند كه این موضوع مبنای علمی ندارد و واقعیت آن است كه استفاده از شیر مادر تا دو و نیم سالگی بدون اشكال است و این طور نیست كه كودك در این مدت از دیگر غذاهای اصلی باز بماند یا این موضوع رشد او را مختل كند، چرا كه در این سن استفاده از شیر مادر كنار غذاهای كمكی بتدریج تمایل و علاقه نوزاد به شیر مادر را كاهش می‌دهد.
دكتر شیروانی با تاكید بر این‌كه برای از شیر‌گرفتن كودك تا جایی كه ممكن است نباید از پستانك یا شیشه شیر استفاده كرد، می‌افزاید: كودك همان‌طور كه به سینه مادر برای شیر خوردن وابسته می‌شود به پستانك یا شیشه نیز وابستگی پیدا می‌كند و جدا‌كردنش از این وسایل نیز مشكل خواهد شد. بهترین توصیه آن است كه از حدود دو سالگی، نوشیدن شیر با لیوان را، هنگام صرف صبحانه به فرزند آموزش دهیم. همچنین با كاهش دفعات روزانه و سپس شبانه شیردهی از آبمیوه‌های طبیعی و شیر به عنوان جایگزین برای تغذیه كودك بهره بگیرد.
این متخصص اطفال تاكید می‌كند: اگر مادر، كودك را تنها با شیر پاستوریزه و آن هم با شیشه تغذیه كند، نه‌تنها فرزندش پس از مدتی دچار كم‌خونی می‌شود، بلكه احتمال بروز عفونت‌های تنفسی ناشی از خوابیده شیر خوردن نیز در او افزایش پیدا می‌كند.
با كودكتان رو راست باشید
آمارها نشان می‌دهد كه بیش از 90 درصد مادران جامعه ما نمی‌دانند كه كودكشان را چگونه از شیر بگیرند و بیشتر آنها برای این كار از روش‌های سنتی و غیرعلمی استفاده می‌كنند.
بر این اساس شاید یكی از انتقاداتی كه می‌توان در این زمینه به سیاست‌های حوزه سلامت وارد كرد، این است كه مسئولان نظام سلامت و همچنین رسانه‌های جمعی با توجه به اهمیت موضوع از شیر‌گرفتن نوزاد و عوارضی كه رفتارهای ناشیانه و غیراصولی مادران می‌تواند به نوزاد وارد كند، آموزش‌های خاص و سیاست‌هایی را برای بهترین و موثرترین روش‌های جداسازی نوزاد از شیر مادر ارائه نمی‌دهند.
دكتر شیروانی با نفی بهره‌گیری از روش‌های خشن برای از شیر‌گرفتن كودك می‌گوید: عوض‌كردن شكل سینه و بهره‌گیری از داروها یا رنگ‌های گیاهی نه‌تنها احتمال بروز عفونت‌های گوارشی و مشكلات ذهنی را فراهم می‌آورد، بلكه از مادر، تصویر یك مادر دروغگو یا حتی بیمار را در ذهن كودك ترسیم می‌كند كه در هر دو مورد از نظر ذهنی اثرات زیانباری برای كودك خواهد داشت.
وی ادامه می‌دهد: خواندن داستان‌هایی با بهره‌گیری از تصاویر برای كودك و صحبت‌كردن با او و همچنین همراهی پدر و مادر برای آرامش بخشیدن به كودك بسیار موثر است.
جام جم آنلاین
