دکتر غزاله اسلامیان : عضو هیئت علمی دانشکده علوم تغذیه ؛ دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
سوال : در مورد دریافت مایعات به ویژه چای و قهوه برای مبتلایان به سنگ کلیه توضیح دهید؟
پاسخ: افزایش دریافت مایعات سبب کاهش غلظت ترکیبات مختلف در ادرار می‌شود و در نتیجه احتمال رسوب این ترکیبات و تشکیل سنگ‌های کلیوی را کاهش می‌دهد.
میزان دریافت مایعات در بیماران مبتلا به هیپرکلسی‌اوری باید در حدی باشد که حجم ادرار روزانه آن‌ها حداقل 5 / 2 – 2 لیتر در روز باشد، بنابراین حداقل دریافت مایعات در این بیماران باید 3 – 5 / 2 لیتر در روز (12 – 8 لیوان) باشد که حداقل نیمی از آن به صورت آب باشد. لازم به ذکر است که حجم هر لیوان معمولی 250 سی‌سی می‌باشد. افراد مبتلا به سنگ کلیه باید قبل از خواب نیز مایعات کافی دریافت کنند تا از تغلیظ ادرار در زمان خواب جلوگیری شود.
نوشیدنی‌های حاوی کافئین به ویژه قهوه سبب افزایش دفع ادرار و در نتیجه کاهش غلظت ترکیبات مختلف ادرار می‌شوند و از این طریق در کاهش ایجاد سنگ کلیه نقش دارند، البته باید توجه داشت دریافت زیاد کافئین سبب افزایش دفع کلسیم نیز می‌شود، بنابراین مصرف نوشیدنی‌های حاوی کافئین در صورتی که در مقادیر معقول باشد، بدون اشکال است.
چای دارای مقادیر متوسطی اگزالات است که در ایجاد سنگ‌های کلیه نقش دارد، بنابراین بهترین توصیه به بیماران دارای سنگ کلیه آن است که در صورت تمایل به نوشیدن چای، از چای کمرنگ استفاده کنند و تعداد دفعات مصرف چای 3 – 2 لیوان در روز باشد.
نوشابه‌های گازدار نیز از یک سو حاوی قندهای ساده هستند و سبب افزایش دفع ادراری کلسیم می‌شوند و از سوی دیگر برخی از آن‌ها حاوی اسید فسفریک بوده که سبب اسیدی شدن ادرار می‌شوند و می‌توانند منجر به افزایش سنگ‌های کلیه گردند، بنابراین مصرف آن‌ها توصیه نمی‌شود.
