به قلم : دکتر سید محمدرضا حکیمیان - بورد تخصصی ، فلوشیپ جراحی سرطان (پستان)
تحریریه زندگی آنلاین : خطر ابتلا به سرطان پستان در برخی افراد بیشتر از جمعیت عادی است زیرا سایر اعضای خانواده آن‌ها سرطان‌های خاصی داشته‌اند. به این می‌گویند سابقه خانوادگی سرطان که در ادامه می‌خواهیم به آن بپردازیم.
سابقه خانوادگی و ریسک ابتلا به سرطان پستان
تشخیص سرطان سینه در مادر، خواهر یا دختر (بستگان درجه‌یک) تقریباً دو برابر خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد. در صورت داشتن هر یک از موارد زیر، پزشک شمارا برای ارزیابی به یک کلینیک تخصصی پستان یا کلینیک ژنتیک معرفی می‌کند:
یکی از بستگان درجه‌یک مبتلابه سرطان در هر دو پستان که اولین سرطان در سن کمتر از 50 سال تشخیص داده شد.دو نفر از بستگان درجه‌یک، یا یک نفر از بستگان درجه‌یک و یک بستگان درجه‌دو، که در هر سنی مبتلابه سرطان سینه تشخیص داده‌شده است. (بستگان درجه‌دو عبارت‌اند از خاله، دایی، برادرزاده، خواهرزاده، پدربزرگ و مادربزرگ و نوه)
یکی از اقوام درجه‌یک زن مبتلابه سرطان سینه در سن کمتر از 40 سال.یکی از بستگان مرد درجه‌یک که در هر سنی مبتلابه سرطان سینه تشخیص داده‌شده است. همچنین درصورتی‌که یکی از بستگان درجه‌یک یا درجه‌دو شما مبتلابه سرطان سینه در سنین بالای 40 سال و یکی از موارد زیر باشد، پزشک عمومی شما باید شمارا ارجاع دهد:
الگوهای پیچیده سرطان‌های متعدد که در سنین جوانی تشخیص داده می‌شوند
نوعی تومور مغزی به نام گلیوما یا کارسینوم قشر آدرنال دوران کودکی
سارکوم (سرطان استخوان یا بافت نرم) در بستگان کمتر از 45 سال
دو یا چند نفر از بستگان مبتلابه سرطان سینه از طرف پدر شما
سرطان در هر دو پستان بود (دوطرفه)
سرطان در یک مرد
سرطان تخمدان
بیشتربخوانید:
7 راه برای تشخیص سرطان
ارتباط ژن‌های ارثی با سرطان پستان
بیشتر سرطان‌ها با ژن‌های معیوب ارثی مرتبط نیستند. از هر 100 سرطان (حدود 5 درصد) فقط 5 مورد با یک ژن معیوب ارثی مرتبط است. این اطلاعات در مورد برخی از ژن‌های معیوب ارثی است که می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. ژن‌های معیوب را جهش ژنی نیز می‌نامند. مهم است که به یاد داشته باشید که این شرایط نادر هستند. بیشتر سرطان‌ها به دلیل ترکیبی از شانس و محیط ما ایجاد می‌شوند، نه به این دلیل که یک نقص ژن سرطانی را به ارث برده‌ایم. اگر سابقه خانوادگی سرطان قوی دارید با پزشک عمومی خود صحبت کنید.
ژن‌های BRCA1 و BRCA2
همه افراد دارای ژن‌های BRCA1 و BRCA2 هستند. BRCA مخفف عبارت BReast CAncer gene است. آن‌ها ژن‌های مهمی هستند که سلول‌های بدن ما را از رشد و تقسیم خارج از کنترل بازمی‌دارند. پزشکان به این ژن‌های سرکوبگر تومور می‌گویند.
نقص (یا جهش) در ژن BRCA1 یا BRCA2 به این معنی است که سلول‌ها می‌توانند خارج از کنترل رشد کنند. این می‌تواند منجر به ایجاد سرطان شود. ژن‌های معیوب BRCA1 و BRCA2 نادر هستند. از هر 400 نفر فقط 1 نفر دارای ژن BRCA1 یا BRCA2 معیوب است. هم مردان و هم زنان ممکن است دارای ژن‌های معیوب BRCA1 یا BRCA2 باشند. افرادی که نسخه‌های معیوب این ژن‌ها را به ارث می‌برند، خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان را افزایش می‌دهند. این شامل:
سرطان پستان
سرطان تخمدان
سرطان پروستات
سرطان پانکراس
محققان بر این باورند که حدود 70 نفر از هر 100 زن (حدود 70٪) با ژن معیوب BRCA1 یا BRCA2 تا سن 80 سالگی به سرطان سینه مبتلا می‌شوند. از هر 100 مرد تا 10 نفر (تا 10٪) با BRCA2 معیوب به سرطان سینه مبتلا می‌شوند. اگر فکر میکنید هر یک از این ژن‌های معیوب را به ارث برده‌اید، با پزشک عمومی خود صحبت کنید.
بیشتربخوانید:
چه عواملی در بروز سرطان سینه موثر است ؟
درمان و کنترل سرطان پستان ناشی از سابقه خانوادگی
انتخاب‌های سبک زندگی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه تا حد ممکن انجام دهید:
هرگز سیگار نکشید (یا اگر سیگار می‌کشید آن را ترک کنید)
خوردن غذای مقوی
محدود کردن الکل
حفظ وزن سالم
ورزش منظم
بیشتر بخوانید:
جلوگیری از سرطان سینه با این مواد غذایی
همه چیز درباره غربالگری سرطان سینه
این‌ها تنها تعدادی از مراحلی هستند که می‌توانید انجام دهید. در کنار این انتخاب‌های سبک زندگی، گزینه‌های کاهش خطر دیگری برای زنان باسابقه خانوادگی قوی سرطان پستان وجود دارد. ازجمله:
داروهای هورمون درمانی: نشان داده‌شده است که چهار داروی هورمون درمانی خطر ابتلا به سرطان سینه با گیرنده هورمون مثبت را در زنان در معرض خطر کاهش می‌دهند. SERMs (تعدیل‌کننده‌های انتخابی گیرنده استروژن)
تاموکسیفن و اویستا (نام شیمیایی: رالوکسیفن) و مهارکننده‌های آروماتاز Aromasin (نام شیمیایی: exemestane) و Arimidex (نام شیمیایی: آناستروزول) چهار دارویی هستند که در این روش استفاده می‌شوند.
نشان داده‌شده است که تاموکسیفن خطر ابتلا به سرطان پستان برای اولین بار با گیرنده هورمونی مثبت را در زنان یائسه و یائسه در معرض خطر بالا کاهش می‌دهد. برخی داروها ممکن است با اثرات محافظتی تاموکسیفن تداخل داشته باشند.
غربالگری مکرر: اگر به دلیل سابقه خانوادگی قوی سرطان سینه در معرض خطر بالایی قرار دارید، شما و پزشکتان یک برنامه غربالگری متناسب با شرایط منحصربه‌فرد خود تهیه خواهید کرد. دستورالعمل‌های غربالگری سرطان سینه توصیه‌شده عبارت‌اند از:
خودآزمایی ماهیانه پستان
معاینه سینه سالانه توسط پزشک یا پرستار شما
ماموگرافی از سن 40 سالگی شروع می‌شود
برنامه غربالگری شخصی شما همچنین ممکن است شامل آزمایش‌های زیر باشد تا هر سرطانی را در اسرع وقت شناسایی کنید:
ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) پستان
سونوگرافی سینه
جراحی محافظتی: برداشتن یک یا هر دو سینه و تخمدان سالم که جراحی پیشگیرانه نامیده می‌شود، گزینه‌های بسیار تهاجمی و غیرقابل برگشتی برای کاهش خطر است که برخی از زنان انتخاب می‌کنند.
جراحی پروفیلاکسی سینه ممکن است بتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را تا 97 درصد کاهش دهد. در این جراحی تقریباً تمام بافت پستان برداشته می‌شود، بنابراین سلول‌ها کمی از پستان باقی می‌ماند که می‌توانند به سرطان تبدیل شوند.
