تحریریه زندگی آنلاین : سیستم ادراری متشکل از دو کلیه، دو حالب، مثانه و مجرای ادرار می‌باشد. کلیه‌ها و حالبها را سیستم ادراری فوقانی و مثانه و مجرای ادرار را سیستم ادراری تحتانی می‌نامند. در این مبحث از عفونت ادراری در سیستم ادراری تحتانی در خانم‌ها صحبت خواهد شد.
اگر باکتری وارد سیستم ادراری بشود و در آنجا امکان تکثیر پیدا کند، منجر به عفونت ادراری خواهد شد. اکثر موارد عفونت سیستم ادراری تحتانی جدی نیستند ولی سبب علائم شدید مثل سوزش و تکرر ادرار و ادرار خونی می‌شوند. اگر عفونت سیستم ادراری تحتانی درمان نشود می‌تواند در درازمدت سبب عوارض خطیر از جمله عفونت سیستم ادراری فوقانی یعنی کلیه‌ها شود.
بیشتربخوانید:
درمان مشکلات متداول ادراری ؛ سوزش و تکرر ادرار
چه چیزی سبب عفونت ادراری در خانم‌ها می‌شود؟
مهم‌ترین عامل ابتلا به عفونت ادراری در خانم‌ها باکتری‌های روده هستند که در پوست اطراف واژن زندگی می‌کنند. هرگاه این باکتری‌ها به داخل مجرای ادرار رانده شوند سبب ایجاد عفونت ادراری خواهند شد. یکی از علل مهم عفونت ادراری در خانم‌ها رابطه جنسی است. به علت آناتومی خاص خانم‌ها، رابطه جنسی می‌تواند سبب رانده شدن باکترهای مجاور به داخل سیستم ادراری و سیستم تناسلی شود. باکتری‌ها می‌توانند از طریق دهانه رحم به داخل رحم، لوله‌های رحمی و از آنجا وارد لگن شده و سبب عفونت لگن شوند. یکی از علل مهم نازائی در خانم‌ها عفونت لگنی مکرر است.
خانم‌هایی که دارای شرکای جنسی متعدد هستند بیشتر به عفونت سیستم ادراری و لگنی مبتلا می‌شوند و عوامل میکروبی در اینها از انواع خطرناک‌تر می‌باشد. یکی دیگر از علل عفونت‌های ادراری مکرر در خانم‌ها نگه‌داشتن ادرار به مدت طولانی‌مدت است. وقتی ادرار در مثانه جمع می‌شود جدار آن کشیده شده و در درازمدت خاصیت انقباضی مثانه آسیب دیده و مثانه خوب خالی نمی‌شود و باکتری‌ها در ادرار باقیمانده تکثیر پیدا کرده و سبب عفونت‌های ادراری مکرر می‌شوند. سایر عللی که یک خانم را مستعد عفونت‌های ادراری می‌کنند عبارتند از: دیابت مصرف کورتون ضعف سیستم ایمنی بدن مصرف طولانی مدت آنتی‌بیوتیک‌ها رابطه جنسی نامتعارف استفاده از دوش‌های واژینال استفاده از مواد مرطوب‌کننده بهداشت فردی ضعیف وجود عفونت در سیستم ادراری و تناسلی شریک جنسی
علائم عفونت ادراری در خانم‌ها کدام‌ها هستند؟
تعداد و شدت علائم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. یک بیمار ممکن است یک یا چند تا و یا همه علائم زیر را به‌صورت خفیف تا شدید داشته باشد:
سوزش ادرار
تکرر ادرار
وجودخون در ادرار
درد زیر دل
درد قسمت تحتانی کمر
درد در حین رابطه زناشوئی
احساس فوریت در ادرار کردن
اگر عفونت درمان نشود و باکترهای خود را به کلیه برسانند یک حالت خطر بنام عفونت کلیه ایجاد می‌شود که همراه با تب و لرز و درد پهلو می‌باشد و بیمار برای درمان نیازمند بستری در بیمارستان خواهد بود.
بیشتربخوانید:
هشدار برای عفونت ادرار
چگونه می‌توان عفونت ادراری را تشخیص داد؟
تشخیص عفونت ادراری با انجام آزمایشات اختصاصی است. گاه پزشک با صحبت با بیمار و معاینه متوجه می‌شود که از نظر وجود بعضی از باکتری‌ها مثل کلامیدیا نیز آزمایش دهد. خانم‌هایی که به‌طور مکرر دچار عفونت ادراری می‌شوند می‌توانند نوار آزمایش ادرار را از داروخانه تهیه کنند. هرگاه خانمی شک کرد که نکند عفونت ادراری عود کرده است با این نوار می‌تواند ادرار خود را چک کند. خانم‌هایی که دارای عفونت ادراری هستند دارای نیترات در ادرار خواهند بود این نوارها وجود نیترات در ادرار را تشخیص می‌دهند و حساسیت آنها خوب و حدود ۹۰ درصد است. گاها لازم است سیستم ادراری بررسی دقیق شود تا علل مساعد کنده تشخیص و درمان شوند. عکس رنگی از سیستم ادراری و سیستوسکوپی اساس اقدامات تشخیصی هستند.
عفونت ادراری چگونه درمان می‌شود؟
درمان عفونت ادراری سیستم ادراری تحتانی بستگی به موارد زیر دارد:
آیا این اولین عفونت است یا عفونت راجعه می‌باشد؟
در یک سال گذشته چند بار دچار عفونت ادراری شده است؟
آیا منشأ و منبع خاصی برای این عفونت ادراری وجود داشته است؟
آیا خانم باردار است؟
آیا داروی خاصی مصرف می‌شود؟
در گذشته چه داروهائی را دریافت کرده است؟
آیا عفونت ادراری هر بار به دنبال رابطه زناشوئی ایجاد می‌شود؟
کدام باکتری مسبب این عفونت شده است؟
هر خانم مبتلا به عفونت ادراری بر حسب شرح حال و یافته‌های بالینی و پاراکلینیک درمان خاص خود را لازم دارد. درمان می‌تواند از تجویز یک دوز منفرد آنتی‌بیوتیک تا تجویز چند ماهه دارو متفاوت باشد.
بیشتربخوانید:
راه های جلوگیری از عفونت ادراری بعد از رابطه جنسی
درمان عفونت‌های ادراری مکرر در خانم‌ها چگونه است؟
پزشک پس از اخذ شرح حال، معاینه فیزیکی و بررسی‌های پاراکلینیکی تصمیم می‌گیرد که مناسب‌ترین روش برای درمان اینگونه بیماران کدام روش خواهد بود. سه تا از مرسوم‌ترین روش‌های درمان عفونت سیستم ادراری تحتانی به قرار زیر هستند:
تجویز آنتی‌بیوتیک به مدت شش ماه با دوز کم
تجویز دارو بلافاصله پس از رابطه جنسی
شروع مصرف دارو بلافاصله پس از شروع علائم به مدت دو روز
