کم کاری تیروئید (تیروئید ضعیف) بیماری است که غده تیروئید شما هورمون‌های مهم را به قدر کافی تولید نمی‌کند. زنان، به ویژه آن‌هایی که بیش از ۶۰ سال سن دارند، بیشتر به کم کاری تیروئید مبتلا می‌شوند.
کم کاری تیروئید، تعادل طبیعی واکنش‌های شیمیایی در بدن شما را مختل می‌کند. این بیماری به ندرت در مراحل اولیه علائم دارد، اما با گذشت زمان، کم کاری تیروئید درمان نشده میتواند منجر به مشکلاتی مانند چاقی، درد مفاصل، ناباروری و بیماری قلبی شود.
خبر خوب این است که تست‌های عملکرد دقیق تیروئید برای تشخیص کم کاری تیروئید در دسترس می‌باشد و درمان کم کاری تیروئید با هورمون ترکیبی تیروئید معمولا ساده، ایمن و موثر است. در این مقاله بطور کامل درباره کم کاری تیروئید توضیح داده شده است:
علائم کم کاری تیروئید چیست؟
علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید بسته به شدت کمبود هورمون‌ها متفاوت است. اما به طور کلی، هر گونه مشکلی که داشته باشید به مرور زمان پیشرفت می‌کند. در ابتدا ممکن است علائم کم کاری تیروئید را متوجه نشوید و یا علائمی مانند خستگی و افزایش وزن را به افزایش سن ربط بدهید. اما با آهسته شدن سرعت متابولیسم، علائم و نشانه‌ها واضحتر می‌شوند. علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید عبارتند از:
- خستگی
- افزایش حساسیت به سرما
- یبوست
- خشکی پوست
- افزایش وزن
- صورت پف کرده
- گرفتگی صدا یا سینه
- ضعف عضلانی
- سطح کلسترول خون بالا
- درد، حساسیت و سفتی عضله
- درد، سفتی یا تورم در مفاصل
- دوره‌های قاعدگی سنگین‌تر از دوره طبیعی یا دوره‌های قاعدگی غیر طبیعی
- نازک شدن مو‌ها
- کاهش سرعت ضربان قلب
- افسردگی
- اختلال حافظه
هنگامی که کم کاری تیروئید درمان نشود، علائم و نشانه‌ها به تدریج می‌توانند شدیدتر شوند. تحریک غده تیروئید برای آزادسازی هورمون‌های بیشتر ممکن است منجر به بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر) شود. علاوه بر این، ممکن است فراموش کار شوید، ذهن شما کند شود، و یا ممکن است احساس افسردگی کنید.
کم کاری تیروئید پیشرفته، با عنوان میگزدم، نادر است، اما زمانی که رخ می‌دهد، میتواند تهدید کننده زندگی باشد. علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید پیشرفته عبارتند از: فشار خون پایین، کاهش تنفس، کاهش دمای بدن، عدم پاسخگویی و حتی کما. در موارد شدید، میگزدم میتواند کشنده باشد.
خستگی ممکن است تیروئید ضعیف را نشان دهد:
خستگی بیش از حد یکی دیگر از نشانه‌های کم کاری تیروئید است. بدون توجه به میزان خواب همیشه ممکن است احساس خستگی کنید.
عدم تحمل سرما نشانه کم کاری تیروئید است:
متابولیسم آهسته ناشی از کم کاری تیروئید ممکن است حرارت بدن شما را کاهش دهد. این مسئله باعث می‌شود تحمل شما به سرما کاهش یابد.
افسردگی و کم کاری تیروئید مرتبط هستند:
فقدان هورمون‌های کافی تیروئید میتواند موجب افسردگی غیرطبیعی شود. به غیر از احساس افسردگی، فراموشی نیز در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید رایج است.
علائم کم کاری تیروئید در نوزادان
هرچند کم کاری تیروئید اغلب زنان میانسال و مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، هر کسی از جمله نوزادان نیز می‌توانند دچار این بیماری شوند. نوزادانی که بدون غده تیروئید یا با غده‌ای که به درستی عمل نمی‌کند، متولد شده اند، علائم و نشانه‌های کمی دارند. هنگامی که نوزاد مشکل کم کاری تیروئید دارد، مشکلات او عبارتند از:
زرد شدن پوست نوزاد و سفیدی چشم (زردی). در اغلب موارد، این اتفاق زمانی می‌افتد که کبد کودک نمی‌تواند ماده‌ای به نام بیلی روبین را متابولیزه کند. ماده بیلی روبین معمولا زمانی که بدن سلول‌های قرمز قدیمی یا آسیب دیده را بازیافت می‌کند، تولید می‌شود.
- خفگی مکرر
- زبان بزرگ
- ظاهر پف کرده صورت
همانطور که بیماری پیشرفت می‌کند، نوزادان مشکل تغذیه‌ای پیدا می‌کنند و ممکن است به طور طبیعی رشد نکنند. آن‌ها همچنین ممکن است مشکلات زیر را داشته باشند:
- یبوست
- عضلات ضعیف
- خواب آلودگی بیش از حد
هنگامی که کم کاری تیروئید در نوزادان درمان نشود، حتی موارد خفیف میتواند منجر به اختلالات شدید جسمی و فکری شود.
علائم کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان
به طور کلی، کودکان و نوجوانانی که کم کاری تیروئید دارند، علائم و نشانه‌هایی مشابه با بزرگسالان دارند، اما ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنند:
- رشد ضعیف، در نتیجه کوتاه شدن قد
- تاخیر در رشد دندان‌های دائمی
- تاخیر در بلوغ
- رشد ذهنی ضعیف
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد؟
اگر دچار خستگی بی دلیل یا علائم دیگری از کم کاری تیروئید هستید مانند پوست خشک، رنگ پریدگی صورت، پف صورت یا یبوست یا صدای گرفته، به پزشک خود مراجعه کنید. اگر قبلا عمل جراحی تیروئید داشته اید، لازم است برای آزمایش دوره‌ای عملکرد تیروئید به پزشک مراجعه کنید؛ درمان با ید رادیواکتیو یا دارو‌های ضد تیروئید؛ یا پرتودرمانی به سر، گردن یا قسمت بالای قفسه سینه.
اگر کلسترول خون بالا دارید (چربی خون نرمال چند است؟)، با پزشک خود صحبت کنید آیا کم کاری تیروئید علت آن است یا خیر؛ و اگر تحت هورمون درمانی برای کم کاری تیروئید هستید، به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید. در ابتدا لازم است مطمئن شوید که دوز مناسب دارو را دریافت میکنید؛ و در طول زمان، دوز مورد نیاز شما ممکن است تغییر کند.
علت کم کاری تیروئید چیست؟
هنگامی که تیروئید شما هورمون‌های کافی تولید نمی‌کند، تعادل واکنش‌های شیمیایی در بدن شما به هم می‌خورد. علل این اتفاق عبارتند از بیماری‌های خودایمنی، درمان برای پرکاری تیروئید، پرتودرمانی، عمل جراحی تیروئید و برخی داروها.
تیروئید شما یک غده پروانه‌ای کوچک است که در پایه گردن درست زیر سیب آدم قرار دارد. هورمون‌های تولید شده توسط غده تیروئید - تیتر تریرونین (T۳) و تیروکسین (T۴) - تاثیر زیادی بر سلامت شما دارند، که بر تمام جنبه‌های متابولیسم شما تأثیر می‌گذارد. آن‌ها میزان چربی و کربوهیدرات بدن را حفظ می‌کنند، به کنترل دمای بدن کمک می‌کنند، بر ضربان قلب تاثیر می‌گذارند و به تنظیم تولید پروتئین کمک می‌کنند. کم کاری تیروئید زمانی اتفاق می‌افتد که غده تیروئید قادر به تولید هورمون‌های کافی نیست. کم کاری تیروئید ممکن است به علت عوامل زیادی باشد، از جمله:
۱- بیماری خودایمنی
افرادی که یک بیماری التهابی خاص با عنوان تیروئیدیت هشیموتو دارند، دچار شایعترین علت کم کاری تیروئید شده اند. اختلالات خود ایمنی زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن شما آنتی بادی‌هایی تولید می‌کند که به بافت‌های خود حمله می‌کنند. گاهی اوقات این روند شامل غده تیروئید شما می‌شود. دانشمندان مطمئن نیستند که چرا بدن آنتی بادی علیه خود تولید می‌کند.
برخی معتقدند ویروس یا باکتری ممکن است این واکنش را تحریک کند، در حالی که برخی دیگر معتقدند نقص ژنتیکی منجر به این واکنش می‌شود. به احتمال زیاد، بیماری‌های خود ایمنی از بیش از یک عامل حاصل می‌شود. اما هنگامی که این اتفاق می‌افتد، این آنتی بادی‌ها بر توانایی تولید تیروئید برای تولید هورمون‌ها تاثیر می‌گذارند.
۲- درمان پرکاری تیروئید
افرادی که بیش از حد هورمون تیروئید (پرکاری تیروئید) تولید می‌کنند، اغلب با دارو‌های رادیواکتیو ید یا دارو‌های ضد تیروئید درمان می‌شوند تا عملکرد تیروئید کاهش یابد. با این حال، در برخی موارد، درمان پرکاری تیروئید میتواند منجر به کم کاری تیروئید دائمی شود.
۳- عمل جراحی تیروئید
حذف تمام یا بخش بزرگی از غده تیروئید میتواند باعث کاهش یا توقف تولید هورمون شود. در این مورد، باید هورمون تیروئید مصرف کنید.
۴- پرتو درمانی
اشعه‌ای که برای درمان سرطان‌ها از سر و گردن استفاده می‌شود بر غده تیروئید تاثیر می‌گذارد و ممکن است منجر به کم کاری تیروئید شود.
۵- داروها
تعدادی از داروها می‌توانند به کم کاری تیروئید منجر شود. یکی از این داروها لیتیوم است که برای درمان برخی اختلالات روانپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر دارو مصرف میکنید، از پزشک خود در مورد تاثیر آن بر غده تیروئید بپرسید.
۶- بیماری مادرزادی
برخی از نوزادان با غده تیروئید معیوب یا بدون غده تیروئید متولد می‌شوند. در اغلب موارد، غده تیروئید به دلایل نامعلوم به طور طبیعی رشد نمی‌کند، اما برخی از کودکان اختلال ارثی دارند. اغلب نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید مادرزادی در هنگام تولد طبیعی هستند.
۷- اختلال هیپوفیز
یک علت نسبتا نادر کم کاری تیروئید، عدم وجود غده هیپوفیز برای تولید هورمون تستوسترون (TSH) است که معمولا به دلیل تومور خوش خیم غده هیپوفیز است.
۸- بارداری
بعضی از زنان در دوران بارداری یا بعد از بارداری (کم کاری تیروئید پس از زایمان) دچار کم کاری تیروئید می‌شوند، زیرا اغلب آنتی بادی‌های غده تیروئید تولید می‌کنند. کم کاری تیروئید درمان نشده باعث افزایش خطر سقط جنین، زایمان زودرس و پره اکلامپسی می‌شود که موجب افزایش قابل توجه فشار خون زن در سه ماهه آخر بارداری می‌شود. این مسئله میتواند به طور جدی بر روی جنین در حال رشد تاثیر بگذارد.
۹- کمبود ید
ماده معدنی ید - در درجه اول در غذا‌های دریایی، جلبک دریایی، گیاهان رشد یافته در خاک غنی از ید و نمک یددار یافت می‌شود- برای تولید هورمون‌های تیروئید ضروری است. در برخی از نقاط جهان، کمبود ید شایع است. برعکس، مصرف بیش از حد ید میتواند باعث کم کاری تیروئید شود.
عوامل خطرساز در کم کاری تیروئید چیست؟
اگر چه هر کسی میتواند دچار کم کاری تیروتید شود، در صورتی که موارد زیر وجود داشته باشید، بیشتر در معرض خطر هستید:
- خانم بالای ۶۰ سال هستید
- بیماری خود ایمنی دارید
- سابقه خانوادگی بیماری تیروئید دارید
- سایر بیماری‌های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید یا لوپوس، بیماری التهابی مزمن دارید
- با دارو‌های رادیواکتیو ید یا ضد تیروئید درمان شده اید
- تابش به گردن و یا قسمت بالای سینه را دریافت کرده اید
- عمل جراحی تیروئید داشته اید
- در طی شش ماه گذشته باردار شده یا زایمان کرده اید.
عوارض جانبی کم کاری تیروئید چیست؟
کم کاری تیروئید درمان نشده میتواند به مشکلات زیر منجر شود:
۱- گواتر
تحرک منظم تیروئید برای آزاد سازی هورمون‌های بیشتر باعث بزرگ شدن غده می‌شود - بیماری که به گواتر معروف می‌باشد. تیروئیدیت هشیموتو یکی از شایعترین علل گواتر است. اگر چه به طور کلی این مشکل ناراحت کننده نیست، اما بزرگی گواتر میتواند ظاهر شما را تحت تاثیر قرار دهد و ممکن است با قورت دادن یا تنفس تداخل ایجاد کند.
۲- مشکلات قلبی
کم کاری تیروئید همچنین ممکن است با افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی ارتباط داشته باشد. حتی کم کاری تیروئید میتواند موجب افزایش کلسترول و کاهش توان پمپاژ قلب شود. کم کاری تیروئید همچنین میتواند به نارسایی قلبی منجر شود.
۳- مسائل مربوط به سلامت روان
افسردگی ممکن است در اوایل کم کاری تیروئید رخ دهد و در طول زمان ممکن است شدیدتر شود. کم کاری تیروئید همچنین میتواند باعث کاهش عملکرد ذهنی شود.
۴- نوروپاتی محیطی
کم کاری تیروئید کنترل نشده طولانی مدت میتواند به اعصاب محیطی شما آسیب برساند - اعصاب که اطلاعات را از مغز و نخاع شما به بقیه بدن شما منتقل می‌کند، به عنوان مثال، دست‌ها و پاها. نشانه‌ها و علائم نوروپاتی محیطی ممکن است شامل درد، بی حسی و احساس سوزش در ناحیه آسیب عصبی باشد. این علائم ممکن است باعث ضعف عضلانی یا از دست دادن کنترل عضلات شود.
۵- میگزدم
این بیماری نادر و تهدید کننده زندگی نتیجه کم کاری تیروئید ناشناخته درازمدت است. علائم و نشانه‌های آن شامل عدم تحمل شدید سرما و خواب آلودگی و بی حسی است. اگر علائم یا نشانه‌های میگزدم را داشته باشید، به درمان فوری اورژانسی نیاز دارید.
۶- ناباروری
سطح پایین هورمون تیروئید میتواند به تخمک گذاری (زمان تخمک گذاری | تخمک گذاری چند روز است؟) منجر شود، که باعث کاهش باروری می‌شود. علاوه بر این، برخی از علل کم کاری تیروئید - مانند اختلال خودایمنی - می‌توانند باروری را تحت تاثیر قرار دهند.
۷- نقائص تولد
نوزادانی که مادارانشان مشکل بیماری تیروئید درمان نشده دارند ممکن است بیشتر تحت تاثیر خطر نقص مادرزادی قرار گیرند. این کودکان بیشتر مستعد به ابتلا به مشکلات جدی و فکری هستند. نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید درمان نشده در هنگام تولد در معرض ابتلا به بیماری‌های روانی و فیزیکی جدی هستند. اما اگر این مشکلات در چند ماه اول زندگی تشخیص داده شود، شانس رشد طبیعی بسیار زیاد می‌شود.
اگر علائم کم کاری تیروئید دارید، باید نگران باشید؟
شایعترین علایم کم کاری تیروئید عبارتند از خستگی، عدم تحمل سرما، یبوست، سوخت و ساز آهسته بدن و پوست خشک، در حالی که علائم شگفت انگیز ممکن است باعث کاهش ضربان قلب، درد مفصل و عضلات و پوست خشک یا پف صورت شود. احتمال دیگر این است که علائم متعددی با علل مختلف داشته باشد. به عنوان مثال، خستگی میتواند به یک وضعیت سلامت روان مرتبط باشد، در حالی که ضربان قلب کمتر ممکن است وابسته به کم کاری تیروئید باشد.
ارتباط افزایش وزن و کم کاری تیروئید
افزایش وزن یکی از نشانه‌های اولیه کم کاری تیروئید است. افزایش وزن، شاید یکی از اولین علائم قابل توجه کم کاری تیروئید باشد. این مسئله به متابولیسم کندتر از حد طبیعی مربوط است. متابولیسم شما مسئول تبدیل کالری به انرژی است - هنگامی که این روند کند می‌شود، بدن شما از کالری اضافی استفاده نمی‌کند و آن‌ها را به عنوان چربی ذخیره می‌کند. افزایش وزن ناشی از کم کاری تیروئید ناگهانی نیست. شما به تدریج متوجه میشوید که افزایش وزن داشته اید. ممکن است متوجه شوید کاهش وزن دشوارتر شده است یا با رژیم غذایی و ورزش باز هم افزایش وزن دارید. همچنین ممکن است در اثر یبوست‌های مربوط به کم کاری تیروئید دچار نفخ شوید.
ارتباط تغییرات باروری و کم کاری تیروئید
زنان در معرض خطر ابتلا به بیماری تیروئید قرار دارند. زنان بعد از حاملگی و یا بعد از یائسگی بیشتر در معرض بیماری تیروئید قرار دارند. اگر عملکرد تیروئید دچار مشکل شود، خانم‌ها ممکن است تغییراتی در چرخه قاعدگی خود تجربه کنند. نه تنها ممکن است بی نظمی در چرخه قاعدگی را تجربه کنید بلکه کم کاری تیروئید ممکن است منجر به پریودی‌های بسیار سنگین‌تر از حد طبیعی شود.
خانم‌هایی که در حال تلاش برای باردار شدن هستند ممکن است دچار مشکلات حاملگی شوند. بنابراین، خانم‌هایی که سعی در باردار شدن دارند یا در آینده نزدیک سعی در باردار شدن دارند، باید سطح تیروئید خود را بررسی کنند.
زنان یائسه ممکن است نشانه‌های بدتر شدن را تجربه کنند. یائسگی زودهنگام عارضه جانبی کم کاری تیروئید است - این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که یائسگی قبل از ۴۰ سالگی شروع می‌شود.
منبع : وب سایت اوما
