Meningioma ، Germinoma، ضایعات التهابی یا انفیلتراتیوی، عفونتها، ضایعات عروقی، متاستازها و لنفوئیدها كه معمولا بدخیماند و از عناصر نامتجانس با محدوده مشخص تشكیل میشوند و تغییراتی كه ایجاد میكنند بیش از تغییرات استخوانی است، ضایعات عروقی مانند آنوریسمهای شریان كاروتید، التهاب هیپوفیز، ساركوئیدها و وجود هیستوسیتها گاهی نمای ضایعات نئوپلاسمیك را در MRI تقلید میكنند.
اما معمولیترین نوع ضایعات هیپوفیزی آدنومها هستند كه به چند دسته پرولاكتینوماها، آدنومهای سوماتوتروپ(آكرومگالی)، آدنومهای كورتیكوتروپ (بیماری كوشینگ)، آدنومهای مترشحه تیروتروپین و آدنومهای غیر عملكردی هورمونی تقسیم میشوند.
چگونگی ایجادآكرومگالی
آكرومگالی در اثر ترشح بیش از حد هورمون رشد به وجود میآید و معمولا از آدنوم هیپوفیزی اسیدوفیل یا كروموفوب ناشی میشود. در حاملگی طبیعی، میزان هورمون رشد هیپوفیزی به موازات ترشح اپیتوپهای جفتی این هورمون،كاهش مییابد. تشخیص این بیماری با توجه به عدم موفقیت تست تحمل گلوكز در سركوب ترشح هورمون رشد هیپوفیزی تایید میشود.
تومورهای هیپوفیز را بر اساس اندازه آنها به دو گروه میكروآدنوم (كوچكتر از 1 سانتیمتر) و ماكروآدنوم (بزرگتر از 1 سانتیمتر) تقسیم میكنند. تومورهای بزرگ غالبا با سردرد و تغییرات میدان بینایی همراه هستند. حاملگی در زنان مبتلا به آكرومگالی نادر است (احتمالا به علت ابتلای نیمی از این زنان بههایپرپرولاكتینمی).
در یك مطالعه روی 14 زن مبتلا به آكرومگالی، در 50 درصد آنها تخمدان پلیكیستیك و 43 درصد آنها دارای فنوتیپ تخمدان پلیكیستیك بودهاند. این زنان بهطور مكرر علایمی از هایپرآندروزنیسم را در حضور میزان نرمال استروژن و تستوسترون و مقدار كم SHBG دارند هورمون رشد و IGF-1 هر دو مستقیما روی فعالیت تخمدان تاثیر میگذارند و به علاوه هورمون رشد بهطور غیرمستقیم با بالابردن انسولین روی تخمدانها تاثیر دارد.
درمانهای دارویی قبل از جراحی به جهت كاهش اندازه تومور و یا بعد از آن به جهت جلوگیری از رشد مجدد تومور شامل آنالوگهای سوماتواستاتین، آنتاگونیست رسپتورهای هورمون رشد، آگونیستهای دوپامین یا تركیبی از اینهاست. به علاوه در زنان مبتلا به ماكروآدنومها، باید در هر سه ماهه حاملگی تست میدان بینایی نیز انجام شود. مطالعات روش رزكسیون اندوسكوپیك همراه با حداقل تهاجم را از طریق بینی و سپتوم بینی در میكروآدنومها را توصیف كردهاند.
نحوه درمان
درمان قطعی، جراحی یا رادیوتراپی است كه باید قبل از بارداری انجام شود، هر چند كه درمان جراحی نسبت به عوارض رادیوتراپی ارجحیت دارد. موارد درمان نشده آكرومگالی باعث كاهش طول عمر افراد مبتلا به خصوص آنهایی كه به دیابت و بیماریهای قلبی نیز دچار شدهاند، میشود.
بروموكریپتین اثرات متناقضی روی سطح هورمون رشد در بیماران مبتلا به آكرومگالی داشته است، این دارو هم باعث كاهش سطح هورمون رشد شده و هم مواردی از رشد تومور در حاملگی در اثر مصرف این دارو گزارش شده است. داروی Octreotide (با نام تجاری Sandostatin محصول شركت Novartis ) یك اُكتاپپتید است كه اثرات سوماتواستاتین طبیعی را تقلید میكند ولی نسبت به هورمون سوماتواستاتین طبیعی مهاركننده قویتری برای كاهش هورمون رشد، گلوكاگُن و انسولین است.
اخیرا از این دارو برای كاهش هورمون رشددر زنان مبتلا به آكرومگالی كه حامله بودهاند و یا قصد حاملگی داشتهاند، استفاده شده است؛ درانتقال مادر به جنین این دارو نشان داده شده است كه بدون اثرات جانبی بوده است. در این بیمار نیز این دارو با موفقیت مورد استفاده قرارگرفته است.
برای خواندن بخش اول- آكرومگالی در زنان- اینجا کلیک کنید.