زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر لادن سيفی؛ متخصص زنان و زایمان

كمر درد در زنان شایع‌تر از مردان است عوامل مساعده كننده برای كمردرد زنان عبارتند از:1- سن 2-وضعیت سلامت كلی 3- سبك زندگی 4- شغل 5- وضعیت اجتماعی و روانی و تحصیلی6- سیگار كشیدن7- چاقی 8- ژنتیك 9-مصرف دارو 10-حاملگی های متعدد و متوالی

1- در نوجوانی كمردرد كمتر است و با افزایش سن شانس ایجاد كمردرد بالا برود. 2- افرادی كه بیماری پركاری تیروئید کوشینگ ، عفونت‌های لگنی دارند بیشتر دچار كمردرد می‌شوند. 3- سبك زندگی كم‌تحرك، بویژه همراه با چاقی، كم  مصرف كردن مواد لبنی، دریافت ناكافی ویتامین D 4- شغل‌هایی كه با بلند كردن، كشیدن‌ و هل دادن به ویژه بیش از 12 كیلو همراه باشد و یا مشاغلی كه مدت طولانی می‌ایستند یا مدت طولانی راه می‌روند و نیز كارهایی كه به مدت طولانی می‌نشیند.

5- كسانی كه نارضایتی از زندگی و تحصیل دارند و افراد مضطرب و افسرده بیشتر كمردرد می‌گیرند. 6- سیگار و قلیان كشیدن یكی از هورمون‌های محافظ استخوانها را كه استروژن  نام دارد تجزیه می‌كند و شانس كمردرد به دلیل پوكی استخوان را بالا می‌برد. 7- چاقی به دلیل فشار وزن بر مهره و اعصاب مربوطه و نیز به دلیل كم‌تحركی 8- ژنتیك درضایعات دژنراتیو نقش دارد مثل خوردگی یا سائیدگی مهره‌‌ها 9- مصرف بعضی از داروها مثلا مصرف كورتن به مدت طولانی  10-زایمان‌های  متعدد و شیردهی‌های متوالی به دلیل مكانیكی و تغذیه‌ای و هورمونی 

در مواجه با خانمی كه با كمردرد مراجعه كرده باید فاكتورهای خطر فوق بررسی شود و نیز ببینیم آیا به علت ضربه اخیر – لاغر شدن سریع– چاق شدن سریع – عفونت‌ های ویروسی مثل آنفلوانزا با زونا، عفونت‌های مزمن مثل تب مالت و یا عفونت موضعی درکمر یا به دلیل بدخیمی ها مثلا سرطان سینه یا لنفوم یا سنگها و انسدادهای ادراری، تومورهای خوش خیم رحمی است یا خیر و كلا هر خانمی كه كمردردش از6 هفته بیشتر طول بكشد بررسی جدی‌تری لازم دارد.

در خانم‌های چهل سال به بالا حتماً باید به فكر شروع پوكی استخوان بود و بررسیهای لازم را انجام داد بررسی‌های اختصاصی زنان در رابطه با كمردرد بررسی از نظر عفونت دستگاه تناسلی داخلی – فیبروم رحمی – آدنومیوزیس رحمی – آندومتریوز لگنی است كه معمولا  همراه درد لگنی هستند. درد كمر در فیبروم رحمی و در آدنومیوزیس معمولا به دلیل بزرگ شدن رحم و فشار توده بر اعصاب ناحیه می‌باشد.

كمردرد در حاملگی

در حاملگی درد قسمت پائینی كمر در 60-30 درصد خانم‌ها وجود دارد خانم‌هایی كه از قبل كمردرد داشته‌اند غالباً‌ بدتر می‌شوند. درد كمر در حاملگی‌های سن بالای سی‌ سال، چند زا بودن – نیمه دوم حاملگی (ماه 4 به بعد) سابقه كمردرد در حاملگی قبلی ،بیشتر است.

درد كمر حاملگی به دلیل تغییر وضعیت ستون مهره‌ها است و نیز مفاصل شل می‌شوند (در اثر ترشح هورمون‌های حاملگی و ریلاكسین) در بافت‌های پیوندی احتباس آب صورت می‌گیرد و كلا درد كمر ی می‌دهد در مهره‌های 4 و 5 كمری (L4, L5) شایع‌تر است.

درد كمر حاملگی با فعالیت شدت می‌یابد. با استراحت بهتر می‌شود. درد در شب‌ها با چرخیدن ایجاد شده و خواب را سخت می‌كند .به خانم‌های حامله توصیه می‌شود كه از تشك نسبتاً سفت (medium firm) برای خواب استفاده كنند. بستن كمربند حاملگی می‌تواند كمك كننده باشد موقع خواب بالش زیر شكم بین زانوها بگذارند و به پهلو و با حالت جمع كردن لگن بخوابند كه درد برطرف شود. كمردرد حاملگی استراحت در بستر (استراحت مطلق) لازم ندارد. استراحت مطلق در حاملگی ممنوع و خطرناك است.  

درد كمر در یائسگی

معمولا درد در  مفاصل و در استخوان‌ها است و چون حفظ تعادل در سنین بالا بهم می‌خورد شانس افتادن و آسیب‌های كمر بالا می‌رود. در یائسگی در استخوان برداشت و از دست دادن استخوان (Bone loss) بیشتر است. گاه این حالت را در قبل از یائسگی و در زنان جوان داریم و معمولا افراد ی هستند  كه زایمانهای متعدد و شیردهی متوالی داشته‌اند و تغذیه هم  نامناسب بوده است.

با تغذیه غنی از كلسیم و ویتامین D و فعالیت مناسب و اجتناب از چاقی و پرهیز از سیگار و قلیان می‌توان از پوكی استخوان شدید جلوگیری كرد.